Đây là nguyên nhân thằng Vinamilk bán CP đường Biên Hòa khiến em nó lình xình trong thời gian qua:

Khan hiếm đường ăn trong nước: Cởi trói hay... đánh đố? (10/10, 10:30)


Trước tình hình khan hiếm đường khiến giá đường ăn bán lẻ trong nước tăng vọt, cao gấp 2 lần so với đường Thái Lan và một số nước khác, đã làm không ít doanh nghiệp (DN) sử dụng nhiều đường như: Vinamilk, Coca-Cola, Nestle'...


Thâm hụt thương mại, lạm phát - Thách thức của Việt Nam
Không cấp phép nhập khẩu hàng đông lạnh không khai báo
Khuyến mãi hay bán phá giá?



đối mặt với nguy cơ đóng cửa nếu không tăng giá bán. Một loạt DN đã gửi đơn đến các bộ (Công Thương, NNPTNT) xin cho nhập khẩu (NK) đường nhằm bình ổn thị trường. Thế nhưng, việc các bộ lúc không cho phép NK, lúc lại cho phép; song lại giới hạn thời gian, khiến các DN không biết đâu mà lần! (Xem tiếp trang 3)

Doanh nghiệp khó khăn

Cty cổ phần sữa VN (Vinamilk) - một trong những "đại gia" tiêu thụ đường kính lớn nhất VN - từng có văn bản gửi Bộ Công Thương và Bộ NNPTNT, khẩn thiết xin được phép NK 8.000 tấn đường để phục vụ sản xuất.

Theo Vinamilk, "không có đơn vị nào trong nước có khả năng đáp ứng được nhu cầu của Cty trong tháng 10 - 11 sắp tới; nên nguy cơ các nhà máy sữa của Vinamilk phải ngừng sản xuất do thiếu đường là có thể xảy ra...". Giá đường trong nước lại được các đơn vị chào với giá... trên trời như: Biên Hoà (chào giá 14.300 đồng/kg, nhưng chỉ giao 4.000 tấn)..., càng đẩy Vinamilk hết khó khăn này đến khó khăn khác.
Trong khi đó, giá đường thế giới lại rẻ hơn trong nước rất nhiều, chỉ 11.379 đồng/kg (thấp hơn trong nước 3.000 đồng/kg). Trước tình hình trên, Vinamilk xin phép NK 8.000 tấn đường cho sản xuất. Song, Bộ Công Thương đã có văn bản... không chấp thuận cho Vinamilk NK đường. Bởi theo Bộ Công Thương, lượng hạn ngạch NK đường năm 2009 đã "cấp hết cho các DN, trong đó có Vinamilk...", nên "không có cơ sở để giải quyết" cho Vinamilk NK đường.

Bộ NNPTNT thì cho rằng: Đầu tháng 9.2009, các nhà máy bắt đầu sản xuất; lượng đường có hiện nay đủ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và có 40.000 tấn mới bổ sung... Do vậy, Vinamilk nên thương thảo với DN trong nước để mua đường hơn là NK. Kết quả, Vinamilk buộc phải mua 8.000 tấn đường từ Cty CP đường Biên Hoà với giá 13.500 đồng/kg, thấp hơn giá chào được 800 đồng/kg.

Cởi trói ngang đánh đố

Quyết định không cho Vinamilk NK 8.000 tấn đường không duy trì được bao lâu, ngày 5.10.2009, Bộ NNPTNT đã chóng vánh cho phép NK 10.000 tấn đường thô, như là động thái giảm bớt căng thẳng giá đường trong nước đang cao ngất ngưởng: 16.000-17.000đ/kg (trong khi giá đường thế giới nhập về VN, tính toàn bộ chi phí chỉ khoảng 12.000đ/kg và đường Thái Lan chỉ ở mức 8.000-8.500đ/kg).

Tuy nhiên, theo công văn số 3196/BNN-CB, ngày 5.10.2009 của Bộ NNPTNT, lại quy định "Hạn ngạch thuế quan có hiệu lực ngay sau khi được cấp" (5.10.2009). Và, thời hạn NK 10.000 tấn đường chỉ đến ngày 15.11.2009, "quá thời hạn trên, giấy phép NK không còn giá trị thực hiện" (?!).

Thật vô lý, văn bản quy phạm pháp luật - theo quy định - có hiệu lực sớm nhất là sau 45 ngày kể từ ngày ban hành. Vì vậy, công văn 3196/BNN-CB có hiệu lực thi hành ngay sau khi ký (5.10.2009) là không đảm bảo căn cứ pháp lý. Trong khi đó, giấy phép NK chỉ có giá trị đến ngày 15.11.2009 cũng... không khả thi nốt.

Bà Bùi Thị Hương - đại diện Vinamilk - cho biết: Nếu chiếu theo công văn số 3196/BNN-CB của Bộ NNPTNT, thời gian quy định thực hiện quả là... đánh đố các DN nhập khẩu đường. Hạn ngạch NK (quota) cấp cho DN chỉ có giá trị thực hiện sau 45 ngày được thông báo. Nay đã là ngày 9.10, để có được quota nhanh nhất cũng phải đến ngày 15.10 (nếu không có khúc mắc, trì hoãn giữa các cục, vụ...).

Do đó, từ ngày 15.10, cộng 45 ngày theo quy định, phải hết tháng 11.2009 (tức thời điểm quota có hiệu lực thực hiện) mới hoàn tất thủ tục. Hơn nữa, DN còn phải đàm phán với nước ngoài, thường là mất 3 tuần mới xong. Như vậy, tới khi hoàn tất mọi cái, thì quota NK đã... vô giá trị vì quá hạn.

Hơn nữa, Bộ NNPTNT chỉ cho NK "đường thô" cũng... đánh đố DN nốt. Bởi đường thô nhập rất khó khăn, chất lượng đường thô vào cuối vụ thường rất xấu, nên ảnh hưởng rất lớn đến tỉ lệ thu hồi sau khi tinh luyện và tăng chi phí... chưa kể mất thêm thời gian phải gia công.

Chỉ béo giới đầu cơ

Theo Bộ NNPTNT, đến ngày 15.9.2009, lượng đường tồn kho là 58.700 tấn, đường chưa NK theo hạn ngạch đã cấp là 35.000 tấn và các đơn vị thương mại còn gửi ở kho nhà máy 10.000 tấn.

So với năm trước, tổng lượng đường hiện có hoàn toàn đáp ứng nhu cầu, nên không cần phải cân đối. Hiện có khoảng 14.000 tấn đường tinh luyện có thể bán cho các DN như: Cty CP Bourbon Tây Ninh (1.000 tấn), Cty CP đường Khánh Hoà (4.000 tấn), Cty CP đường Biên Hoà (3.000 tấn), Cty TNHH NIVL (3.000 tấn), Cty TNHH CN KCP Việt Nam (3.000 tấn - ưu tiên bán cho Cty Coca-Cola)...

Vậy mà khi chào giá với các DN sử dụng đường, lại không thực hiện được (?). Điều này cho thấy, đường trong nước không thiếu, nhưng các DN không thể mua, vì giá bán trong nước cao hơn giá NK.

Theo Bộ NNPTNT, thời gian qua giá đường trên thế giới tăng cao (570-580USD/tấn), giá đường trong nước cũng tăng theo và mức tăng trong 12 tháng qua lên tới... 65-70%, trong khi đường dự trữ không nhiều. Chính vì vậy mới phát sinh hiện tượng một số đơn vị đầu cơ trục lợi, ảnh hưởng đến lợi ích người tiêu dùng.

Bảo hộ sản xuất cho ngành mía đường trong nước là điều cần thiết, nhưng trong bối cảnh giá đường đang rất cao như hiện nay, các bộ không thể hy sinh quyền lợi của hàng chục triệu người tiêu dùng, lúng túng trong quyết định "cho" hay "không cho" NK đường, dẫn tới một số đơn vị lợi dụng đầu cơ trục lợi, làm phức tạp thị trường.

Cao Nguyễn Đông Anh
Theo Lao Động