Phần 11:
Quẳng gánh lo đi để mà ...chơi tiếp !



Khi thị
trường tiếp tục ảm đạm và đi xuống, tâm lý lo lắng thua lỗ hủy hoại sự tự tin
và tâm thần của nhà đầu tư cực kỳ khủng khiếp, sự đau đớn gần giống với chuyện
phạm nhân bị tra tấn bằng hình phạt tùng xẻo từng miếng một. Nhà đầu cơ danh
tiếng Oneil cũng kể lại một chuyện về một giám đốc quản lý quỹ bạn ông năm
1972, khi cổ phiếu xuống -5% ông ta tiếp tục mua vào trung bình giảm, khi xuống
đến -20% ông ta lại tiếp tục mua, đến -30% lại mua tiếp và ông ta đột tử trên
sân gol khi nhận được điện của nhân viên môi giới báo giảm đến -40%, do vậy chuyện
cái "đầu lạnh" khi lỗ đến -40% chỉ là chuyện nhảm nhí!



Dưới đây là loạt
đoạn trích từ cuốn “How to Stop Worrying and Start Living” của tác giả huyền
thoại DALE CARNEGIE, langbavibo hy vọng giúp mọi người lấy lại sự bình thản cần
thiết cho thân tâm trong giai đoạn sóng gió này






Hãy tốp lo lắng lại[/b]



Xin bạn hãy đọc
câu chuyện dưới đây do ông Charles Robert, một nhà cố vẫn tài chánh kể lại:

"Tôi quê quán ở Texas,
đến Nữu Ước với 20.000 mỹ kim của các bạn giao cho để đầu cơ chứng khoán. Tôi
tưởng mình đã biết hết các mánh khoé và đầu cơ thì sẽ lời, vậy mà rồi lỗ, không
còn một xu. Thiệt ra tôi cũng có lời trong một vài vụ, nhưng rút cục vẫn là
thua thiệt.





"Nếu là tiền của thì tôi không cần, nhưng tai hoạ là tiền của các bạn, mặc
dầu số tiền đó đối với họ không là bao. Vì thế tôi ngại không muốn gặp mặt anh
em, nhưng lạ lùng thay, họ chẳng những không phiền hà gì tôi hết, lại còn như
mắc một thứ bệnh lạc quan bất trị nữa, vẫn tiếp tục xuất vốn cho tôi.





"Tôi dã chơi lối "Sấp ngửa" một là được hết, hai là thua tận với
sự chỉ trông ở vận mạng của mình và tin ở những lời mách bảo kê của kẻ khác.
Như ông H.T.Phillips nói, tôi đã "đầu cơ bằng tai", ai nói làm sao
tin ngay làm vậy".





"Tôi bắt đầu suy nghĩ về lỗi lầm của mình và quyết định trước khi đầu cơm,
sẽ ráng tìm ra bí quyết của nghề ấy. Và tôi làm quen với ông Burton S.Castles,
một trong những nhà đầu cơ đã thành công nhất từ trước tới giờ. Tôi tin có thể
học ông ta được nhiều điều hay vì ông ta nổi danh là thành công năm này qua năm
khác. Thành công liên tiếp như vậy, nào đâu phải chuyện may rủi!".





"Ông
ấy hỏi vài câu về những vụ đầu cơ trước của tôi và dạy tôi một thuật mà tôi tin
rằng quan trọng nhất trong nghề đầu cơ. Ông nói: "Mỗi khi mua một chứng
khoán tôi cũng quyết định "tốp" số lỗ lại. Ví dụ tôi mua một chứng
khaons giá 50 mỹ kim, thì tôi "lỗ" khi giá nó hạ tới 45 mỹ kim; nghĩa
là khi bán chứng khoán đó sụt xuống dưới giá mua 5 mỹ kim thì tôi bán liền, hạn
chế số lỗ, không chịu thiệt quá 5 mỹ kim".





"Ông thầy già đó tiếp: "Trong những công việc mua bán đầu tiên, khéo
đặt vốn một cách thông minh, bạn lời trung bình 10, 25 có khi 50 mỹ kim nữa.
Vậy nếu hạn chế số lỗ là 5 mỹ kim, thì có thể lời khá lắm vì trong 12 lần chỉ
có độ năm lần bị lỗ".



"Tôi theo
quy tắc đó liền và luôn từ bấy tời ngay. Quy tắc ấy đã giúp các bạn xuất vốn cho
tôi và bản thân tôi, đỡ lỗ cả ngàn mỹ kim".





Ít lâu sau, tôi
nhận thấy rằng quy tắc "tốp lỗ" đó có thể áp dịng vào nhiệc việc khác,
ngoài việc đầu cơ. Tôi bèn bắt đầu "tốp lo" mỗi khi gặp điều gì ưu
phiển bất mãn. Kết quả rất thần hiệu.





"Chẳng hạn, tôi thường ăn trưa với một anh bạn ít khi tới đúng giờ. Trước
kia nhiều phen tôi mất thì giờ đợi anh ta tới nửa bữa. Sau cùng tôi "tốp
đợi". Tôi nói: "Anh Bill này, tôi chỉ đợi anh mười phút thì lời hẹn
ăn chung bàn của chúng ta sẽ quẳng xuống cống luôn nhé, nghiã là thay vì chời
đợi tôi té luôn đi làm việc khác!"







Thử giả định phải đón nhận cái xấu nhất [/b]



Willis H.
Carrier là một kỹ sư, tiếng tăm lừng lẫy, đã sáng tạo ra kỹ nghệ điều hoà không
khí và hiện nay đứng đầu nghiệp đoàn Carrier pử Syracuse đã nghĩ ra một phương pháp diệt ưu
sầu cực hay. Phương pháp đó là một trong những thuật khéo nhất mà tôi được
biết, để giải quyết những vấn đề rắc rối. Chính ông Carrier đã dạy tôi bữa cơm
trưa dùng với ông tại câu lạc bộ kỹ sư ở Nữu Ước. Ông nói:



”Còn trẻ, tôi
giúp việc Công ty luyện kim Buffalo ở Nữu Ước. Người ta giao cho tôi sáng tạo
một máy lọc hơi dùng trong một nhà máy lớn Crystal
City, tại Missouri. Công việc đó tốn hàng vạn mỹ kim
có mục đích lọc hơi trong lò hết chất dơ, rồi dùng hơi đó để đốt thay than mà
không hại cho máy. Phương pháp lọc hơi đó còn mới mẻ, từ trước mới thí nghiệm
có một lần và trong điều kiện không thuận tiện lắm. Kho toi bắt tay vào việc ở Crystal City thì những trở lực bất ngờ mới hiện
ra. Cái máy tôi tạo ra chạy cũng được, nhưng không hoàn mỹ đúng với lời tôi cam
kết.



Khi sự thất bại ấy đã hiển nhiên, tôi choáng váng gần như có kẻ nào đạp mạnh
vào đầu tôi vậy. Bao tử và ruột tôi như quặn lại. Tôi lo lắng tới nỗi mất ngủ
trong một thời gian dài.



Sau cùng lương tri nhắc tôi rằng lo lắng như vậy vô ích, và tôi kiếm ra một
phương pháp để giải sự ưu tư đó. Phương pháp ấy đã đem cho tôi một kết quả thần
diệu và trên 30 năm nay tôi dùng để diệt lo. Nó giản dị vô cùng và ai cũng áp
dụng được. Có ba giai đoạn:



Giai đoạn thứ nhất:

[/i]

Tôi can đảm phân tích tình thế một cách ngay thẳng và tự hỏi nếu thất bại thì
kết quả tai hại nhất sẽ ra sao? Không ai bỏ tù hoặc bắn tôi mà sợ. Điều đó thì
chắc chắn. Có lẽ tôi sẽ mất việc, và cũng có lẽ hãng sẽ gỡ bỏ bộ máy của tôi đó
và như vậy cái vốn hai vạn mỹ kim mà Công ty đã bỏ vào việc đó sẽ tan ra khói.



(Với sự phân tích và tình hình thị trường, tác động thế giới ...xấu nhất là VN
Index xuống đến 850 hoặc thậm chí 780 đi, vậy số vốn của tôi sẽ hao hụt bao
nhiêu, -25%, -30%, -35%, vốn này có phải của tôi đi vay và đến hạn xiết nợ ?)





Giai đoạn thứ nhì:

[/i]

Sau khi đã nghĩ tới những kết quả tai hại nhất có thể xảy ra được đó, tôi nhất
quyết đành lòng nhận nó, nếu cần. Tôi tự nhủ: ”Sự thất bại đó là một vố đập vào
danh tiếng ta và có thể làm cho ta mất việc. Nhưng dầu việc này mất, ta vẫn có
thể kiếm được việc khác thì đã lấy gì làm tai hại cho lắm? Còn về phần các ông
chủ của tôi, thì họ sẽ nhận thấy rằng Công ty chỉ là đương thí nghiệm một
phương pháp mới để tẩy hơi. Thí nghiệm ấy làm tốn cho họ 20.000 mỹ kim, song họ
có thể chịu đựng được sự lỗ lãi đó. Họ sẽ tính vào quỹ nghiên cứu vì đã nói,
đây chỉ là một cuộc thí nghiệm“.



Sau khi đã xét được những kết quả tai hại nhất có thể xảy ra, và đành lòng nhận
nó, nếu cần, tôi cảm thấy một điều cực kỳ quan trọng: là tức thì tinh thần tôi
lại thảnh thơi, bình tĩnh như xưa vậy.



(Lỗ đến -30% thì tôi bị sao đâu, tiền đầu tư này là tiền nhàn rỗi của tôi và
gia đình, tôi có thể không dùng đến nó 6 tháng tới hoặc thậm chí 1 năm, trước
vốn của tôi có 1 tỷ giờ chỉ còn 700 triệu, thực sự thì cuộc sống của tôi chưa hề
bị ảnh hưởng gì vì khoản thua lỗ đó, cuộc sống của tôi vẫn tiện nghi như vậy,
con cái vẫn học hành đàng hoàng, mọi chi tiêu vẫn bình thường, vợ vẫn lượn
shoping đều)





Giai đoạn thứ ba:

[/i]

Từ lúc ấy, tôi bình tĩnh dùng hết thời giờ và nghị lực để kiếm cách giảm bớt
cái hại của những kết quả mà tôi đã cam lòng chịu nhận.



Tôi ráng tím cách cho bớt lỗ. Thí nghiệm nhiều lần và sau cùng thấy chắc chắn
rằng nếu chịu bỏ thêm chừng 5.000 mỹ kim nữa để cải tạo một bộ phận thì máy của
chúng tôi sẽ hoàn toàn. Chúng tôi làm đúng như vậy, và ... hãng chúng tôi chẳng
những đã khỏi lỗ hai vạn mỹ kim mà còn được vạn rưỡi mỹ kim là khác.



(Vậy 6 tháng
tới hoặc 1 năm tới VN Index phải phục hồi và tiến lên chứ, thay vì dành thời
gian lo nghĩ đến bạc tóc-liệt dương thì tôi phân tích lại danh mục của mình,
giải phóng những cổ phiếu tồi tệ nhất và thay thế bằng các cổ phiếu tốt và dễ
tăng tốc hơn khi thị trường lấy lại phong độ, thậm chí tôi còn cân nhắc tăng
thêm lượng vốn để giải ngân vào thời điểm mua vào tốt như thế này, nếu thị
trường tăng lại lên 1100 hoặc 1500 khéo tôi còn lời to ấy chứ !)