Quyết định tăng thuế suất đối với thép và nhôm lên 50% của Donald Trump không chỉ là một động thái chính sách thương mại mà còn phản ánh những phức tạp kinh tế và chính trị lâu dài khiến bảo hộ thép trở thành vấn đề dai dẳng trong thương mại quốc tế. Mặc dù động lực tức thời có thể xuất phát từ sự bất mãn với các phán quyết gần đây của tòa án liên bang chống lại các biện pháp thuế quan rộng hơn, quyết định này nhấn mạnh lý do tại sao thép vẫn là "vũ khí" được lựa chọn để thể hiện sự thách thức thương mại qua các đời tổng thống.

Chính sách bảo hộ
Ngành thép có những đặc điểm đặc thù khiến nó dễ bị ảnh hưởng bởi các biện pháp bảo hộ. Ngành này thể hiện quy mô kinh tế lớn, tạo ra các rào cản gia nhập đáng kể, đồng thời mang tầm quan trọng chiến lược đối với các ứng dụng quốc phòng—từ thiết bị quân sự đến cơ sở hạ tầng thiết yếu—cung cấp lý do chính đáng cho sự can thiệp của chính phủ. Bản chất kép của thép, vừa là đầu vào công nghiệp vừa là tài sản an ninh quốc gia, tạo ra một lập luận thuyết phục cho việc bảo hộ, vượt qua các lập luận kinh tế thông thường.



Tuy nhiên, các tác động dây chuyền cho thấy sự thiếu hiệu quả cơ bản của chính sách này. Cứ mỗi việc làm trong ngành sản xuất thép, có khoảng 80 việc làm trong các ngành phụ thuộc vào thép như đầu vào. Khi thuế quan làm giá thép tăng, hiệu ứng lan tỏa ảnh hưởng đến các ngành sản xuất, gây ra chi phí vượt xa lợi ích mang lại cho các nhà sản xuất thép.

Tác động chính trị và tình trạng dư thừa toàn cầu
Địa lý chính trị của sản xuất thép làm tăng tầm quan trọng chính sách của ngành này. Các lò cao lớn tập trung tại các bang dao động (swing states), sử dụng lao động được đại diện bởi các công đoàn có ảnh hưởng trong các cộng đồng nơi việc đóng cửa nhà máy mang lại hậu quả bầu cử tức thì. Phép tính chính trị này giải thích tại sao bảo hộ thép vẫn tồn tại bất chấp những thiếu hiệu quả kinh tế.

Trên toàn cầu, thách thức của tình trạng dư thừa công suất thép vẫn chưa được giải quyết. Ủy ban thép của OECD, được thành lập vào năm 1978 để xử lý các vấn đề này, gần đây đã kết thúc phiên họp thứ 97 mà không đạt được giải pháp lâu dài. Tương tự, các nỗ lực của G20 thông qua các diễn đàn cấp cao cũng chỉ đạt được ít tiến bộ thực chất. Sự thất bại thể chế này phản ánh căng thẳng cơ bản giữa các chính sách công nghiệp quốc gia và hiệu quả thị trường toàn cầu.

Chủ nghĩa ngoại lệ của Mỹ trong các biện pháp thương mại
Hoa Kỳ đã thể hiện sự sáng tạo đặc biệt trong việc bảo hộ thép, sử dụng rộng rãi các cơ chế chống bán phá giá và chống trợ cấp. Phương pháp "zeroing" gây tranh cãi trong tính toán thuế chống bán phá giá—bị thách thức nhiều lần tại WTO—là một ví dụ điển hình về cách các công cụ thương mại kỹ thuật có thể bị thao túng để đạt được kết quả bảo hộ. Thực tiễn này đã làm căng thẳng đáng kể mối quan hệ của Mỹ với hệ thống thương mại đa phương.



Việc Trump sử dụng các quy định an ninh quốc gia theo Điều khoản 232, được chính quyền Biden duy trì bất chấp nền tảng pháp lý đáng nghi vấn, thể hiện sự xói mòn hơn nữa các chuẩn mực thương mại quốc tế. Việc quy định này vượt qua được các thách thức pháp lý trong nước cho thấy các lập luận an ninh quốc gia có thể lấn át logic kinh tế, ngay cả khi chính các quan chức quốc phòng đặt câu hỏi về tính cần thiết của nó.

Hệ quả chiến lược và ngoại giao cưỡng chế
Việc áp dụng miễn trừ thuế quan có chọn lọc—như gần đây được cấp cho Vương quốc Anh—biến chính sách bảo hộ thương mại thành đòn bẩy ngoại giao. Các miễn trừ này đi kèm với các điều kiện yêu cầu sự đồng thuận về an ninh chuỗi cung ứng, đặc biệt liên quan đến Trung Quốc, minh họa cách chính sách thương mại phục vụ các mục tiêu địa chính trị rộng lớn hơn.

Việc sử dụng thuế thép như một công cụ phản ánh tính hữu ích độc đáo của chúng trong quan hệ quốc tế. Tính dễ nhận thấy về kinh tế và độ nhạy cảm chính trị của chúng buộc các đối tác thương mại phải nhanh chóng đàm phán, khiến chúng trở thành công cụ hiệu quả của ngoại giao cưỡng chế, bất chấp những giá trị kinh tế đáng nghi vấn.

Kết luận
Sự kiên trì của chính sách bảo hộ thép qua các đời tổng thống nhấn mạnh các yếu tố cấu trúc sâu xa trong nền kinh tế toàn cầu. Cho đến khi các động lực chính trị và kinh tế cơ bản này thay đổi, thép có khả năng sẽ vẫn là chiến trường được ưu tiên cho các xung đột thương mại, bất kể ai là người đứng đầu Nhà Trắng.



------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Thị trường hàng hóa phái sinh là nơi giao dịch các hợp đồng dựa trên giá trị của các loại hàng hóa cơ bản như nông sản, năng lượng, kim loại, và nguyên liệu công nghiệp. Đây là công cụ giúp doanh nghiệp và nhà đầu tư quản lý rủi ro biến động giá, đồng thời tạo cơ hội sinh lời từ sự chênh lệch giá trong tương lai. Với sự phát triển của công nghệ và hội nhập kinh tế, thị trường này ngày càng thu hút sự quan tâm nhờ tính thanh khoản cao và khả năng đa dạng hóa danh mục đầu tư.

***Tư vấn đầu tư hàng hoá thông qua Sở giao dịch Hàng hoá Việt Nam (MXV)***
- Hợp pháp - Minh Bạch - Thanh khoản cao tiêu chuẩn quốc tế
- Mua bán 2 chiều LONG SHORT - Giao dịch T0 - Đòn bẩy 20 lần không lãi vay Margin - Liên thông 52 quốc gia
- Mobile/ z.a.lo: 0967 024 910 ( Để tham gia room )
- Link nhóm zalo tin tức hàng hóa phái sinh: https://zalo.me/g/mftltr823