5,3 triệu tấn và một tương lai sáng... (11:58:33 Ngày 24/10/2009) Trong 5 năm gần đây, Công ty Cổ phần Than Núi Béo luôn dẫn đầu Tập đoàn TKV về sản lượng than khai thác và hiện nay giá trị cổ phiếu của Công ty đang đứng ở vị trí dẫn đầu trong số các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh than đang có mặt trên sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội. Có được thành quả như vậy, những người thợ Núi Béo không thể quên chặng đường đã đi qua. Khi còn là doanh nghiệp hạch toán phụ thuộc vào Công ty Than Hòn Gai - thời kỳ hết sức khó khăn đối với Núi Béo, không có tiền để bóc đất đá mở than, doanh thu không đủ để tái đầu tư mở rộng sản xuất, dư lãi vay đầu tư cuối năm 1994 lên đến trên 30 tỷ đồng trong khi tổng doanh thu của Công ty chỉ đạt 20 tỷ đồng, đời sống công nhân hết sức khó khăn, đã có ý kiến sáp nhập Núi Béo vào doanh nghiệp khác hoặc tạm đóng cửa. Đúng vào thời kỳ này, Tổng Công ty Than Việt Nam ra đời đã tạo điều kiện thuận lợi để Công ty từng bước phát triển.
Thời điểm năm 1996 là bước ngoặt quan trọng khẳng định sự phát triển đi lên của Công ty khi được Chính phủ ban hành Quyết định trở thành đơn vị thành viên hạch toán độc lập trực thuộc Tập đoàn TKV (trước đây là Tổng Công ty Than VN). Núi Béo từ đây thực sự có những bước phát triển và có cơ hội tự khẳng định mình qua đổi mới cách nghĩ cách làm. Mặc dù khủng hoảng kinh tế Châu á năm 1999 làm ảnh hưởng nhiều tới doanh thu chung của ngành than, song do có biện pháp chỉ đạo đúng lúc, Công ty vẫn duy trì ổn định sản xuất và đảm bảo thu nhập cho người lao động.
Sau 4 năm vượt khó, tính đến năm 2000, các chỉ tiêu chính Công ty thực hiện so với năm 1996 đều tăng khá cao: bốc xúc đất đá tăng gấp 3 lần, khai thác than và doanh thu bán than tăng gấp 2 lần.
Giai đoạn 2001 - 2005, Núi Béo được Tổng Công ty giao nâng công suất khai thác đạt 1,2 triệu tấn than vào năm 2005. Để phấn đấu đạt công suất thiết kế trong khi mới chỉ đang khai thác được ở mức 400.000 tấn than, ngay từ đầu năm 2001, chính sách nâng cao chất lượng được thực hiện đồng nhất, đó là không ngừng cải tiến phương pháp quản lý công nghệ khai thác, liên tục đầu tư vào nhân lực và thiết bị nhằm tạo ra sản phẩm có chất lượng tốt nhất đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Công ty trang bị dàn thiết bị hiện đại gồm hàng trăm xe trọng tải 55 tấn, máy xúc lật dung tích từ 5 m3 đến 10 m3/gầu, máy cày xới đất đá (để làm tơi đất đá thay cho việc khoan nổ mìn) cùng các hệ thống sàng công suất lớn... Sau quá trình đổi mới đồng bộ, đến năm 2003, Công ty đã đạt công suất khai thác 1,2 triệu tấn than (về trước kế hoạch 2 năm).
Với những bước đi mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt, ngày tháng 11/2005, Bộ Công nghiệp đã ban hành Quyết định phê duyệt Dự án thành lập Công ty Cổ phần Than Núi Béo. Với Quyết định này, Núi Béo trở thành đơn vị đầu tiên trong khối sản xuất than của Tập đoàn tiến hành cổ phần hoá doanh nghiệp. Sau khi cổ phần hoá, quyền lợi người lao động được quan tâm đúng mức theo luật định, mọi chế độ chính sách đối với người lao động đều được công khai, minh bạch, thu nhập được nâng cao tương ứng mức tăng năng suất lao động (năm 2007 đạt 4,7 triệu đồng/người/tháng, năm 2008 và năm 2009 đều đạt trên 5 triệu đồng/người/tháng).
Đối mới có hiệu quả, Núi Béo đã có những bước phát triển vững chắc. Trong 5 năm trở lại đây, tính từ thời điểm năm 2005 - năm đầu tiên thực hiện cổ phần hoá doanh nghiệp đến nay, Công ty luôn đạt sản lượng cao nhất trong số các doanh nghiệp khai thác than của Tập đoàn. Cụ thể là 2005 khai thác 3,1 triệu tấn than, doanh thu 890 tỷ đồng; năm 2006 là 3,8 triệu tấn; năm 2007 được 4,25 triệu tấn và năm 2008 con số ấy đã lên 4,5 triệu tấn than với doanh thu trên 1.525 tỷ đồng.
Với những nỗ lực vượt bậc, năm 2009 này, đích 5,3 triệu tấn than đang đến gần và doanh thu sẽ đạt con số xấp xỉ 1.700 tỷ, lãnh đạo Công ty tiết lộ trong niềm tự hào.
Cũng từ đây, Núi Béo bắt đầu nghĩ đến việc phát triển sang các lĩnh vực khác như góp vốn cổ phần tham gia Công ty CP Crômit Cổ Định (Thanh Hoá), góp vốn cổ phần tham gia khai thác Bôxít tại Lâm Đồng… Đặc biệt năm 2006, Công ty đã sang Lào tìm kiếm cơ hội đầu tư và đã tham gia thành lập Công ty liên doanh khai thác khoáng sản Lào - Việt với số vốn góp ban đầu là 1,5 triệu USD. Nhiều đoàn cán bộ của Công ty đã và đang tiến hành khảo sát khu vực mỏ sắt ở huyện Sepol (tỉnh Savanakhẹt) và đang lập dự án trình Nhà nước Lào xin phép được đầu tư khai thác. Trong chiến lược phát triển chung của Tập đoàn TKV, Núi Béo được giao chuẩn bị nguồn nhân lực để phát triển khai thác khoáng sản tại Campuchia. Hơn 1 năm qua, đoàn cán bộ chủ chốt đầu tiên của Công ty đang có mặt ở nuớc bạn để hoàn thiện các bước thành lập Liên doanh khai thác sắt tại tỉnh Tungstreng.
Trong những năm tới, Công ty tiếp tục duy trì công suất mỏ ở mức cao để sớm kết thúc phần khai thác lộ thiên, thực hiện công tác hoàn nguyên môi trường sớm để trả lại mặt bằng cho thành phố làm các công trình du lịch và dân sinh. Vì vậy, ngay từ bây giờ, Công ty bắt đầu chuẩn bị cho Dự án khai thác hầm lò thay thế. Với sự chỉ đạo tập trung của Tập đoàn TKV và chiến lược phát triển bền vững của Công ty, trong tương lai không xa, tại vị trí mặt bằng hiện nay sẽ hình thành một mỏ than hầm lò lớn với tiêu chí: “Mỏ xanh, sạch, đẹp, hiện đại và thân thiện với môi trường”.
Hoàng Hiền Tạp chí Than - KS VN, Số 20/2009 In G