Hàng giảm, cước vẫn tăng! Trong khi các thị trường xuất khẩu chưa thật sự hồi phục, doanh nghiệp trong nước lại gánh thêm chi phí khi cước vận tải đã tăng mạnh so với mức đáy hồi tháng 3 năm nay.



Tháng 3.2009, giá cước từ Việt Nam đi các cảng chính của châu Âu rớt xuống còn 500 USD/container 40 feet. Dù giá cước giảm tận đáy nhưng tàu vẫn trống chỗ do nhu cầu tiêu thụ ở các nước châu Âu giảm vì suy thoái kinh tế. Trong báo cáo lợi nhuận sáu tháng đầu năm, hầu hết các hãng tàu đều công bố lỗ. Theo số liệu của tạp chí Dynaliners, trung bình mỗi ngày, tám hãng tàu lớn nhất thế giới mất 22 triệu đôla.


Giá cước phục hồi


Vì những khoản lỗ quá lớn, các hãng tàu đồng loạt giảm bớt sức tải của tàu mẹ nhằm cân bằng cung cầu. Các biện pháp áp dụng bao gồm giảm số lượng tàu khai thác, cơ cấu lại tuyến hàng hải, trì hoãn hoặc huỷ các hợp đồng đóng tàu mới.


Ghi nhận ở Singapore, có khá nhiều tàu neo hàng tháng trời, với một lượng thuỷ thủ đoàn đủ để duy trì điều kiện vận hành của tàu. Có thể nói các hãng tàu đã thành công khi hiện tại giá cước từ Việt Nam đi châu Âu vào khoảng 2.500 USD/container loại 40 feet, tăng gấp năm lần so với lúc thấp điểm vào tháng 3.


Các doanh nghiệp có hàng xuất khẩu theo điều kiện CFR (phải giao hàng đến tận cảng đích cho người mua hàng), cho biết những tháng vừa qua, giá cước vận chuyển thay đổi liên tục theo chiều hướng tăng. Bây giờ các hãng tàu không còn báo giá với thời gian hiệu lực dài ba tháng như trước kia. Thậm chí giá được cập nhật hàng tuần.


Theo nhận định của một công ty dịch vụ vận tải, giá tăng không do nhu cầu tăng mà chủ yếu cho sức tải của hãng tàu giảm đi tạo nên sự khan hiếm nguồn cung. Theo tổng cục Thống kê, khối lượng hàng hoá vận chuyển ngoài nước 10 tháng ước tính đạt 22,4 triệu tấn, giảm 7,5%.


Hãng tàu tận thu


Một doanh nghiệp xuất khẩu thuỷ sản đi châu Âu cho biết lượng hàng hiện tại của họ giảm 40% so với năm ngoái. Tuy nhiên giá cước vận chuyển liên tục tăng. Tháng 9 hãng tàu còn thu phí PSS (phụ phí mùa cao điểm) 200 USD/TEU. Ngoài ra, phí chứng từ cũng đồng loạt tăng lên 400.000đ một bộ vận đơn so với khoảng 330.000đ trước đây.


Gần đây các hãng tàu còn thu phí niêm chì 2 USD một bộ trong khi trước đây miễn phí niêm chì. Đối với container đông lạnh, thay vì miễn phí cắm điện tại cảng cho đến khi hàng lên tàu thì hãng tàu MSC thu tiền phí cắm điện 1,2 USD/giờ với container 20 feet và 1,6 USD/giờ với container 40 feet.


Sắp tới, theo thông tin từ các hãng tàu, dự kiến sẽ có thêm phụ phí GRI (general rate increase) tạm dịch là phí tăng chung, vào khoảng 200 USD cho một TEU.


Giá cước tăng quá nhanh trong thời gian ngắn cộng thêm các khoản phụ phí làm các nhà xuất khẩu gặp khó khăn. Trong khi đó sức tiêu thụ tại các thị trường quan trọng của Việt Nam như châu Âu, Bắc Mỹ chưa phục hồi. Theo tổng cục Thống kê, các mặt hàng xuất khẩu chủ lực như thuỷ sản, da giày, cà phê trong 10 tháng đều có kim ngạch giảm từ 9 – 15% so với cùng kỳ năm trước.


Giá cước tăng đã giúp một số công ty vận tải biển trong nước tăng doanh thu. Theo báo cáo phân tích ngày 16.9 của công ty chứng khoán Sài Gòn, doanh thu tháng 8 của công ty cổ phần Vận tải và thuê tàu biển là 5,7 triệu USD, tăng 35% so với mức trung bình bảy tháng, trong khi điểm hoà vốn của doanh nghiệp này là 5 triệu USD.


Theo SGTT
Thông tìn này liệu có cứu được em nó khỏi sàn thứ 2 không