KHÔNG TĂNG GIÁ KHP SẼ MẤT ĐIỆN THƯỜNG XUYÊN

Hầu như năm nào chúng ta cũng thiếu điện nghiêm trọng, điều đó ảnh hưởng rất lớn đến việc sản xuất kinh doanh của các nhà máy và đời sống nhân dân.


Hiệp Hội năng lượng VN (VEA) vừa có văn bản kiến nghị tăng giá điện cao hơn mức giá hiện tại hơn 50%. Phóng viên đã có cuộc phỏng vấn ông Trần Viết Ngãi, Chủ tịch VEA xung quanh kiến nghị gây “sốc” này.

Thưa ông, cơ sở nào để VEA kiến nghị lên Ban Bí thư Trung ương ****, Thủ tướng Chính phủ về việc tăng giá điện?

Hầu như năm nào chúng ta cũng thiếu điện nghiêm trọng, điều đó ảnh hưởng rất lớn đến việc sản xuất kinh doanh của các nhà máy và đời sống nhân dân. Nguyên nhân thiếu điện được chỉ ra là trong nước năng lực đầu tư hạn chế, còn nước ngoài không ai đầu tư vào. Lý do của tình trạng này là thiếu vốn, cứ bán với giá bình quân 5,3 cent/ KWh như hiện nay thì đầu tư vào điện lợi nhuận rất thấp nếu không muốn nói là lỗ. Bởi vậy chúng tôi kiến nghị nâng giá bán điện lên 7-8 cent.

Ông nói đầu tư vào điện lợi nhuận thấp nhưng thực tế trong những năm gần đây tập đoàn Dầu khí, tập đoàn Công nghiệp Than- Khoáng sản, TCT Sông Đà và rất nhiều doanh nghiệp tư nhân đổ xô đi xây dựng các nhà máy thuỷ điện. Chẳng lẽ họ không rành về điều này?

Chúng ta hiện có hàng trăm dự án thuỷ điện lớn nhỏ nhưng tỷ lệ đưa vào sử dụng còn ít, chi phí để sản xuất 1kWh mất khoảng 4 cent và bán hiện tại 5,3 cent, nhưng thuỷ điện chỉ được mùa khô còn mùa mưa thì không ai mua.

Việc kiến nghị tăng giá điện lên đến hơn 50% so với giá hiện tại người tiêu dùng thực sự bị “sốc”, phải chăng ông đang muốn làm bước “đột phá” về giá để tháo gỡ khó khăn về vốn cho ngành điện vốn bị mang tiếng là độc quyền?

Ở Camphuchia 1kWh có giá 17.000 đồng, Indonexia, Malayxia cũng có giá khoảng 14.000 đồng, còn chúng ta giá bình quân 1.100 đồng, nếu tăng theo giá kiến nghị thì cũng chỉ có giá 1.500 đồng.

Tôi cho rằng đã đến lúc chúng ta phải làm một cuộc cách mạng về vấn đề này nếu không tình trạng mất điện trong tương lai sẽ xảy ra thường xuyên hơn. Giá điện kiến nghị sẽ không “sốc” bằng việc mất điện. Người tiêu dùng cần có điện, chất lượng điện tốt và liên tục chứ không lo nhiều về giá. Nếu mất điện thì sẽ gây thiệt hại cho nền kinh tế rất lớn và làm đảo lộn cuộc sống của người dân mà đợt mất điện vừa qua là một ví dụ. Chúng ta phải nhìn xa hơn để đảm bảo có đủ điện dùng.

Ý ông muốn nói nếu chúng ta tăng giá điện lên 7-8 cent thì những dự án trong quy hoạch điện VI sẽ được tháo gỡ về vốn và đảm bảo đủ điện về lâu dài?

Quy hoạch điện VI có 13 dự án nhiệt điện, nhưng cho đến lúc này mới chỉ khởi công được 2 dự án còn 11 dự án gần như nằm im vì không có vốn. Chúng ta cần khoảng 15 tỷ USD để thực hiện, nếu tăng giá bán lên 7-8 cent thì nước ngoài sẽ nhảy vào đầu tư, thậm trí chúng ta đi vay vốn cũng dễ dàng hơn. Nếu không những dự án này việc triển khai là rất khó khăn và như vậy thì tình trạng thiếu điện trong tương lai sẽ không được cải thiện mà càng ngày càng căng thẳng hơn.

Một vấn đề khác cũng được VEA kiến nghị là xoá bỏ giá điện bậc thang như hiện nay, điều này giải thích thế nào, thưa ông?

Hiện tại ở 50 kWh đầu đang được bán dưới giá thành sản xuất: 600 đồng/kWh là nhằm mục đích hỗ trợ người nghèo nhưng người giầu cũng đang được hưởng như vậy là bất hợp lý. Bởi vậy chúng tôi kiến nghị nên có hai loại giá bán. Một là giá điện có sự hỗ trợ của nhà nước cho 50 kWh đầu tiên dành cho các hộ nghèo, cận nghèo, các gia đình chính sách, cán bộ về hưu, đồng bào miền núi, vùng sâu, vùng xa… và giá điện thứ hai là bán cho các hộ sử dụng điện có mức sống trung bình trở lên với giá 1.500 đồng/kWh. Chúng tôi cũng kiến nghị thành lập một TCT quản lý giá điện cho hộ nghèo và giá điện công ích xã hội.

Chẳng lẽ tập đoàn Điện lực VN không nhìn ra sự bất hợp lý đó điều chỉnh mà phải để VEA “kêu” hộ?

Họ biết nhưng không dám kêu. Thực tế trước khi kiến nghị chúng tôi đã có cuộc hội thảo quốc tế về “Giải pháp huy động nguồn vốn đầu tư phát triển năng lượng Việt Nam”, tại cuộc hội thảo này, các nhà sản xuất điện, các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước, các chuyên gia kinh tế… đều nhất trí đề xuất VEA kiến nghị lên Ban Bí thư Trung ương ****, Thủ tướng Chính phủ những vấn đề đã nói ở trên nhằm góp phần tháo gỡ bài toán vốn cho đầu tư của ngành điện.

Theo ông những kiến nghị mà VEA gửi lên liệu có thành hiện thực?

Chuyện đồng ý hay không tôi không khẳng định được nhưng tôi nghĩ những người có tầm nhìn xa, làm việc có lợi cho nước, cho dân thì những vấn đề chúng tôi kiến nghị sẽ được xem xét thoả đáng.