Mai Thi Anh Hong
03-06-2025, 09:21 AM
Báo Die Welt của Đức mới đây đã dẫn một nghiên cứu đáng chú ý từ Ngân hàng Phát triển KfW, chỉ ra rằng trong vòng hai năm qua, một số lượng không nhỏ các doanh nghiệp vừa của Đức đã cắt giảm hoặc rút lui hoàn toàn khỏi hoạt động kinh doanh ở nước ngoài. Đây được xem là lời cảnh báo nghiêm trọng đối với nền kinh tế Đức – đầu tàu của châu Âu – bởi khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ vốn là nền tảng cốt lõi của sức mạnh kinh tế nước này.
Sức mạnh truyền thống bị thách thức
Nghiên cứu được thực hiện với 3.200 doanh nghiệp có doanh thu hàng năm dưới 500 triệu euro cho thấy, một tỷ lệ đáng kể các công ty đã thu hẹp hoặc từ bỏ hoạt động quốc tế trong vòng hai năm qua. Đây là một sự thay đổi mang tính cấu trúc và tiềm ẩn rủi ro dài hạn, bởi nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ – trong đó có nhiều "nhà vô địch ẩn danh" – lâu nay là trụ cột sáng tạo và xuất khẩu, nắm giữ vị thế dẫn đầu thị trường thế giới trong nhiều lĩnh vực ngách.
Theo ông Dirk Schumacher, nhà kinh tế trưởng của KfW, điều kiện cho hoạt động thương mại quốc tế đã xấu đi đáng kể. Nguyên nhân chính đến từ căng thẳng địa chính trị, cạnh tranh gia tăng từ Trung Quốc trong nhiều ngành công nghiệp và chính sách bảo hộ thương mại ngày càng cứng rắn của Mỹ. Bên cạnh đó, chính bản thân môi trường kinh doanh trong nước cũng trở nên kém thuận lợi, gây khó khăn cho khả năng cạnh tranh toàn cầu của doanh nghiệp Đức.
http://https://24hmoney.vn/posts/kinh-te-duc-doi-mat-canh-bao-nghiem-trong-doanh-nghiep-vua-va-nho-rut-lui-khoi-thi-truong-quoc-te-c55a2583031.html
Mức độ ảnh hưởng rõ rệt qua các số liệu
Sự thay đổi không chỉ diễn ra trên bề mặt mà đã bắt đầu thể hiện những dấu hiệu nghiêm trọng về mặt cấu trúc. Cụ thể:
Năm 2022, khoảng 880.000 trong tổng số 3,8 triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ của Đức có hoạt động kinh doanh quốc tế. Đến năm 2023, con số này giảm xuống còn 763.000 doanh nghiệp.
Tỷ lệ các doanh nghiệp hoạt động xuyên biên giới giảm từ 23% (năm 2022) xuống 20% (năm 2023), thấp hơn mức trung bình dài hạn trước đại dịch.
Sự suy giảm này thể hiện rõ ở các lĩnh vực dịch vụ và thương mại. Trong khi đó, tỷ lệ doanh nghiệp công nghiệp xuất khẩu tăng nhẹ trong năm 2023 và ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu từ xuất khẩu.
Tuy nhiên, đến năm 2024, xu hướng này trở nên tiêu cực hơn. Trong lĩnh vực sản xuất:
28% doanh nghiệp báo cáo tăng trưởng xuất khẩu,
34% cho biết xuất khẩu sụt giảm.
Đặc biệt, các công ty cơ khí, chế tạo máy và nhà cung cấp phụ tùng ô tô là những đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Trên toàn nền kinh tế, 25% doanh nghiệp vừa và nhỏ ghi nhận doanh số giảm, trong khi chỉ 21% có doanh số tăng.
Tương lai không mấy sáng sủa
Khi được hỏi về triển vọng kinh doanh quốc tế trong 3 năm tới, chỉ 38% doanh nghiệp vừa và nhỏ kỳ vọng tăng trưởng ở mức vừa phải. Chỉ 1% dự đoán tăng trưởng mạnh, trong khi có tới 28% cho rằng hoạt động sẽ giảm sút (20% giảm nhẹ, 8% giảm mạnh).
Hiện tại, phần lớn các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Đức chỉ hoạt động ở một số ít thị trường quốc tế, chủ yếu trong khu vực châu Âu:
Khoảng 75% chỉ xuất khẩu sang tối đa 3 quốc gia.
40% thậm chí chỉ hoạt động tại một khu vực mục tiêu.
Những thị trường truyền thống như Áo, Thụy Sĩ, Pháp, Hà Lan, Bỉ và Luxembourg vẫn giữ vai trò trọng yếu. Tuy nhiên, sự hiện diện tại Anh và Trung Quốc đã suy giảm đáng kể. Riêng tại Nga, các hoạt động gần như tê liệt do các lệnh trừng phạt liên quan đến xung đột Ukraine.
Khoảng 30% doanh nghiệp cho biết xung đột Nga - Ukraine và các căng thẳng địa chính trị khác đã ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động quốc tế của họ trong năm 2024.
Trong khi thị trường Trung và Đông Âu được kỳ vọng nhiều hơn, tầm quan trọng của Trung Quốc và Anh ngày càng giảm. Triển vọng tại thị trường Mỹ – điểm đến xuất khẩu lớn thứ hai sau châu Âu – cũng gặp nghi ngại.
Chính sách của Mỹ – mối lo lớn
Hiện cứ 6 doanh nghiệp vừa và nhỏ của Đức thì có 1 hoạt động tại Mỹ. Trong số này, 43% lo ngại rằng chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ tác động tiêu cực đến hoạt động kinh doanh – nhận định này được đưa ra trước cả khi Mỹ công bố mức thuế bảo hộ sâu rộng vào ngày 2/4/2024.
Lo ngại về tăng thuế khiến nhiều công ty gấp rút đẩy mạnh vận chuyển hàng hóa sang Mỹ từ đầu năm như một biện pháp "tránh bão". Tuy nhiên, nếu các mức thuế mới chính thức có hiệu lực, sẽ rất khó để né tránh.
Vấn đề ở chỗ, doanh nghiệp vừa và nhỏ của Đức không cạnh tranh về giá – chỉ 7% xem giá cả là lợi thế. Phần lớn dựa vào đổi mới và chất lượng sản phẩm, điều mà hiện nay Trung Quốc cũng đang theo đuổi mạnh mẽ, đặc biệt trong các lĩnh vực then chốt như ô tô và kỹ thuật cơ khí.
Rào cản từ chính hệ thống trong nước
Điều đáng lo hơn nữa là chính điều kiện kinh doanh trong nước đang gây trở ngại cho xuất khẩu:
39% doanh nghiệp cho biết tình trạng quan liêu quá mức, các quy định rườm rà về hải quan và ngoại thương đang gây ảnh hưởng tiêu cực hoặc rất tiêu cực đến hoạt động của họ.
Chuyên gia kinh tế Schumacher khuyến nghị rằng chính phủ cần nhanh chóng có các chính sách cải cách để loại bỏ các rào cản này, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp.
Hy vọng từ cải cách thể chế
Trước tình hình trên, liên minh cầm quyền giữa liên **** Dân chủ Cơ đốc giáo/Xã hội Cơ đốc giáo (CDU/CSU) và **** Dân chủ Xã hội (SPD) đã cam kết trong thỏa thuận liên minh rằng sẽ:
Giảm bớt thủ tục hành chính,
Đơn giản hóa các quy định và hồ sơ,
Cải thiện điều kiện kinh doanh cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hoài nghi về việc các mục tiêu cải cách này có được thực thi hiệu quả trong thời gian tới hay không.
Kết luận:
Nền kinh tế Đức đang đối mặt với một thử thách nghiêm trọng khi các doanh nghiệp vừa và nhỏ – trụ cột của sức mạnh công nghiệp quốc gia – dần rút lui khỏi thị trường quốc tế. Nếu không có những cải cách thực chất và kịp thời, vị thế dẫn đầu của Đức trên bản đồ kinh tế toàn cầu có thể bị lung lay nghiêm trọng trong những năm tới.
.................................
Liên hệ tư vấn" 0327555026
Sức mạnh truyền thống bị thách thức
Nghiên cứu được thực hiện với 3.200 doanh nghiệp có doanh thu hàng năm dưới 500 triệu euro cho thấy, một tỷ lệ đáng kể các công ty đã thu hẹp hoặc từ bỏ hoạt động quốc tế trong vòng hai năm qua. Đây là một sự thay đổi mang tính cấu trúc và tiềm ẩn rủi ro dài hạn, bởi nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ – trong đó có nhiều "nhà vô địch ẩn danh" – lâu nay là trụ cột sáng tạo và xuất khẩu, nắm giữ vị thế dẫn đầu thị trường thế giới trong nhiều lĩnh vực ngách.
Theo ông Dirk Schumacher, nhà kinh tế trưởng của KfW, điều kiện cho hoạt động thương mại quốc tế đã xấu đi đáng kể. Nguyên nhân chính đến từ căng thẳng địa chính trị, cạnh tranh gia tăng từ Trung Quốc trong nhiều ngành công nghiệp và chính sách bảo hộ thương mại ngày càng cứng rắn của Mỹ. Bên cạnh đó, chính bản thân môi trường kinh doanh trong nước cũng trở nên kém thuận lợi, gây khó khăn cho khả năng cạnh tranh toàn cầu của doanh nghiệp Đức.
http://https://24hmoney.vn/posts/kinh-te-duc-doi-mat-canh-bao-nghiem-trong-doanh-nghiep-vua-va-nho-rut-lui-khoi-thi-truong-quoc-te-c55a2583031.html
Mức độ ảnh hưởng rõ rệt qua các số liệu
Sự thay đổi không chỉ diễn ra trên bề mặt mà đã bắt đầu thể hiện những dấu hiệu nghiêm trọng về mặt cấu trúc. Cụ thể:
Năm 2022, khoảng 880.000 trong tổng số 3,8 triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ của Đức có hoạt động kinh doanh quốc tế. Đến năm 2023, con số này giảm xuống còn 763.000 doanh nghiệp.
Tỷ lệ các doanh nghiệp hoạt động xuyên biên giới giảm từ 23% (năm 2022) xuống 20% (năm 2023), thấp hơn mức trung bình dài hạn trước đại dịch.
Sự suy giảm này thể hiện rõ ở các lĩnh vực dịch vụ và thương mại. Trong khi đó, tỷ lệ doanh nghiệp công nghiệp xuất khẩu tăng nhẹ trong năm 2023 và ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu từ xuất khẩu.
Tuy nhiên, đến năm 2024, xu hướng này trở nên tiêu cực hơn. Trong lĩnh vực sản xuất:
28% doanh nghiệp báo cáo tăng trưởng xuất khẩu,
34% cho biết xuất khẩu sụt giảm.
Đặc biệt, các công ty cơ khí, chế tạo máy và nhà cung cấp phụ tùng ô tô là những đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Trên toàn nền kinh tế, 25% doanh nghiệp vừa và nhỏ ghi nhận doanh số giảm, trong khi chỉ 21% có doanh số tăng.
Tương lai không mấy sáng sủa
Khi được hỏi về triển vọng kinh doanh quốc tế trong 3 năm tới, chỉ 38% doanh nghiệp vừa và nhỏ kỳ vọng tăng trưởng ở mức vừa phải. Chỉ 1% dự đoán tăng trưởng mạnh, trong khi có tới 28% cho rằng hoạt động sẽ giảm sút (20% giảm nhẹ, 8% giảm mạnh).
Hiện tại, phần lớn các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Đức chỉ hoạt động ở một số ít thị trường quốc tế, chủ yếu trong khu vực châu Âu:
Khoảng 75% chỉ xuất khẩu sang tối đa 3 quốc gia.
40% thậm chí chỉ hoạt động tại một khu vực mục tiêu.
Những thị trường truyền thống như Áo, Thụy Sĩ, Pháp, Hà Lan, Bỉ và Luxembourg vẫn giữ vai trò trọng yếu. Tuy nhiên, sự hiện diện tại Anh và Trung Quốc đã suy giảm đáng kể. Riêng tại Nga, các hoạt động gần như tê liệt do các lệnh trừng phạt liên quan đến xung đột Ukraine.
Khoảng 30% doanh nghiệp cho biết xung đột Nga - Ukraine và các căng thẳng địa chính trị khác đã ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động quốc tế của họ trong năm 2024.
Trong khi thị trường Trung và Đông Âu được kỳ vọng nhiều hơn, tầm quan trọng của Trung Quốc và Anh ngày càng giảm. Triển vọng tại thị trường Mỹ – điểm đến xuất khẩu lớn thứ hai sau châu Âu – cũng gặp nghi ngại.
Chính sách của Mỹ – mối lo lớn
Hiện cứ 6 doanh nghiệp vừa và nhỏ của Đức thì có 1 hoạt động tại Mỹ. Trong số này, 43% lo ngại rằng chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ tác động tiêu cực đến hoạt động kinh doanh – nhận định này được đưa ra trước cả khi Mỹ công bố mức thuế bảo hộ sâu rộng vào ngày 2/4/2024.
Lo ngại về tăng thuế khiến nhiều công ty gấp rút đẩy mạnh vận chuyển hàng hóa sang Mỹ từ đầu năm như một biện pháp "tránh bão". Tuy nhiên, nếu các mức thuế mới chính thức có hiệu lực, sẽ rất khó để né tránh.
Vấn đề ở chỗ, doanh nghiệp vừa và nhỏ của Đức không cạnh tranh về giá – chỉ 7% xem giá cả là lợi thế. Phần lớn dựa vào đổi mới và chất lượng sản phẩm, điều mà hiện nay Trung Quốc cũng đang theo đuổi mạnh mẽ, đặc biệt trong các lĩnh vực then chốt như ô tô và kỹ thuật cơ khí.
Rào cản từ chính hệ thống trong nước
Điều đáng lo hơn nữa là chính điều kiện kinh doanh trong nước đang gây trở ngại cho xuất khẩu:
39% doanh nghiệp cho biết tình trạng quan liêu quá mức, các quy định rườm rà về hải quan và ngoại thương đang gây ảnh hưởng tiêu cực hoặc rất tiêu cực đến hoạt động của họ.
Chuyên gia kinh tế Schumacher khuyến nghị rằng chính phủ cần nhanh chóng có các chính sách cải cách để loại bỏ các rào cản này, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp.
Hy vọng từ cải cách thể chế
Trước tình hình trên, liên minh cầm quyền giữa liên **** Dân chủ Cơ đốc giáo/Xã hội Cơ đốc giáo (CDU/CSU) và **** Dân chủ Xã hội (SPD) đã cam kết trong thỏa thuận liên minh rằng sẽ:
Giảm bớt thủ tục hành chính,
Đơn giản hóa các quy định và hồ sơ,
Cải thiện điều kiện kinh doanh cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hoài nghi về việc các mục tiêu cải cách này có được thực thi hiệu quả trong thời gian tới hay không.
Kết luận:
Nền kinh tế Đức đang đối mặt với một thử thách nghiêm trọng khi các doanh nghiệp vừa và nhỏ – trụ cột của sức mạnh công nghiệp quốc gia – dần rút lui khỏi thị trường quốc tế. Nếu không có những cải cách thực chất và kịp thời, vị thế dẫn đầu của Đức trên bản đồ kinh tế toàn cầu có thể bị lung lay nghiêm trọng trong những năm tới.
.................................
Liên hệ tư vấn" 0327555026