Cước tàu biển rớt... như chứng khoán
[h1]Chưa bao giờ giá cước vận chuyển hàng hóa rẻ như
bây giờ - chỉ một cuộc điện thoại cho hãng tàu là thể nào cũng thương
lượng được giá.[/h1]















Cước vận chuyển... rơi!







Những năm trước, vào mùa cao điểm từ giữa tháng 6 đến cuối
tháng 10, đối với hàng đi Mỹ và Canada, các hãng tàu áp thêm phụ phí mùa cao
điểm (PSS - Peak Season Surcharge) khoảng 400 đô la Mỹ/container loại 40 feet,
nhưng năm nay gần như không còn loại phí này.


Vì vào đầu mùa cao điểm, có một
vài hãng tàu như Hyundai, Maersk... có áp ở mức một phần hai số tiền nói trên
cho hàng từ TPHCM đi các cảng bờ Đông nước Mỹ, nhưng bỏ ngay sau đó; còn các
cảng thuộc bờ Tây nước Mỹ thì hầu hết các hãng tàu không áp phí này.





Trước làn sóng suy thoái kinh tế toàn cầu, khi kinh doanh
gặp nhiều khó khăn, lượng hàng hóa giao thương đã giảm đi đáng kể, thì giá cước
vận chuyển cũng giảm rõ rệt theo quy luật cung cầu của thị trường. Các hãng tàu
cạnh tranh và đua nhau giảm giá, giá cước vận chuyển đang giảm từng ngày, thậm
chí trong một ngày giảm giá hai lần cho một lô hàng.





Một công ty xuất khẩu nông sản tại TPHCM (A) có nhu cầu vận
chuyển hàng từ TPHCM đi New York.
Buổi sáng thỏa thuận được giá cước tại công ty vận chuyển B. là 3.480 đô la Mỹ,
nhưng ngay sau đó A. lại được một công ty vận chuyển khác (C) chào với giá
3.325 đô la Mỹ.


Khi nhân viên kinh doanh của công ty vận tải B. liên lạc lại
khách hàng thì được thông báo có công ty vận tải C. chào giá thấp hơn. Thế là
ngay lập tức anh ta hồi báo cho hãng tàu của mình để xin được giảm giá tiếp! Cứ
thế mà giá cước giảm đến mức rẻ bất ngờ.

Những ngày đầu tháng 12 này, một container 40 feet cho hàng
thông thường (trừ hàng may mặc, hàng lạnh và hàng nguy hiểm) từ cảng TPHCM đi
Los Angeles có giá dưới 2.000 đô la Mỹ, trong khi trước đây có giá từ
2.500-2.600 đô la Mỹ.

Theo nhiều doanh nghiệp xuất khẩu, nhiều đại lý vận
chuyển tàu biển tranh nhau để chào giá và không quên kèm theo lời căn dặn khách
hàng rằng “nếu có đề nghị gì thì hãy cho hay nhé!”. Còn giá từ TPHCM đi New York, giảm từ
3.700-3.800 đô la Mỹ/40 feet xuống còn khoảng 3.100-3.200 đô la Mỹ/40 feet.





Đối với tuyến đi các cảng chính của châu Âu và Địa Trung Hải
như Hamburg (Đức), Rotterdam (Hà Lan), Taranto (Ý), Antwerp (Bỉ)... thì vào đầu
năm 2008, giá cước biển dao động từ 1.000-1.100 đô la Mỹ/TEU (tương đương
container 20 feet) cộng thêm các loại phụ phí khác, có lúc cao điểm lên hơn
1.200 đô la Mỹ/TEU thì tại thời điểm đầu tháng 12 này, giá chỉ còn dưới 300 đô
la Mỹ/ TEU, giảm 75%.





Theo một số doanh nghiệp làm giao nhận hàng hóa xuất nhập
khẩu, nếu như trước đây, giai đoạn đầu của khâu chào giá, các hãng tàu thường
dùng giá tariff (bảng giá biểu phổ thông) để chào, thì giờ đây phải dựa vào một
lô hàng cụ thể mà chào giá, cung cách phục vụ cũng khác trước, đúng nghĩa
“khách hàng là thượng đế”, nhân viên kinh doanh của các hãng theo dõi rất sát
sao chứ không chào giá rồi thờ ơ kiểu không cần hàng do tàu đã đầy như trước
đây nữa. Dịch vụ khách hàng vì thế mà lại tăng chất lượng đáng kể.





Các hãng tàu gặp khó







Theo số liệu thống kê, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tháng
11-2008 ước tính đạt 4,8 tỉ đô la Mỹ, tăng 6,3% so với cùng kỳ năm trước nhưng
đã giảm 4,8% so với tháng trước. Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa tháng 11-2008 ước
tính đạt 5,3 tỉ đô la Mỹ, giảm 13,8% so với cùng kỳ năm trước và giảm 7,1% so
với tháng 10-2008. Với đà giảm sút như thế này, thì liệu các hãng tàu sẽ còn
trụ vững trong thời gian tới?





Hàng loạt các hãng tàu đã tính đến phương án cắt giảm số
lượng tàu đang hoạt động, nhằm giảm lượng cung ứng tàu và giảm chi phí. Theo
AXS-Alphaliner, một hãng chuyên cung cấp thông tin uy tín về hàng hải trên thế
giới có trụ sở chính ở Pháp, thì có khoảng 2,2% tàu container của thế giới đang
ngừng hoạt động - tương đương 115 tàu với 270.000 TEU sức tải. Một số hãng tàu
đã phải tính đến chuyện giảm lượng tàu bằng cách hợp tác, liên kết để rút bớt
sức tải.





Các hãng tàu thuộc New World Alliance và Grand Alliance cho
biết họ sẽ hợp tác trên tuyến được khôi phục lại châu Á/bờ đông nước Mỹ từ ngày
3-12, sẽ có chín tàu thay vì tám tàu được triển khai trên tuyến NYX của New
World Alliance, nối các cảng tại Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông và Hàn Quốc
với New York.






Kinh tế thế giới đã suy thoái và hoạt động kinh doanh gặp
nhiều khó khăn, lưu chuyển hàng hóa giảm sút, cuộc cạnh tranh khốc liệt đang và
sẽ diễn ra giữa các hãng tàu để phân chia thị phần mà tồn tại. Các doanh nghiệp
xuất khẩu Việt Nam
làm gì để tận dụng cơ hội này?