“Thủ phạm” gây bán tháo: Carry-trade


Gần đây, đợt bán tháo trên thị trường chứng khoán toàn cầu chủ yếu xuất phát từ việc các nhà đầu tư rút khỏi các vị thế giao dịch chênh lệch lãi suất (carry-trade), thay vì từ một sự thay đổi lớn trong triển vọng kinh tế của Mỹ, theo các nhà phân tích.

Báo cáo việc làm kém hơn kỳ vọng từ Bộ Lao động Mỹ công bố vào thứ Sáu tuần trước đã kích thích làn sóng bán tháo cổ phiếu. Tuy nhiên, chỉ báo cáo này không đủ để giải thích mức giảm sâu trên các chỉ số chứng khoán, chẳng hạn như cú giảm hơn 12% của chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản vào thứ Hai.

Thay vào đó, nhiều nhà phân tích cho rằng nguyên nhân chính nằm ở việc các nhà đầu tư đồng loạt thoái vốn khỏi các vị thế carry-trade, trong đó họ vay tiền từ các nền kinh tế có lãi suất thấp như Nhật Bản hoặc Thụy Sĩ để đầu tư vào tài sản có lợi suất cao hơn ở nơi khác. Các nhà giao dịch carry-trade đã gặp khó khăn khi đồng yên tăng giá hơn 11% so với đồng USD sau khi chạm mức thấp kỷ lục 38 năm cách đây một tháng.



Giám đốc đầu tư Mark Dowding của BlueBay Asset Management nhận định với Reuters: “Theo đánh giá của chúng tôi, phần lớn sự bán tháo trên thị trường là do các nhà đầu tư đồng loạt rút khỏi các vị thế carry-trade. Một số quỹ vĩ mô đã mắc sai lầm trong giao dịch và các lệnh dừng đã được kích hoạt, bắt đầu từ các vị thế ngoại hối và đồng yên Nhật Bản.”

Ông Dowding cũng cho biết: “Chúng tôi không thấy bằng chứng từ các dữ liệu kinh tế cho thấy nền kinh tế Mỹ sắp gặp phải một cuộc hạ cánh cứng.”

Một nhà đầu tư ở châu Á, không muốn nêu tên, cho biết một số quỹ phòng hộ hệ thống lớn đã bắt đầu bán cổ phiếu sau động thái tăng lãi suất bất ngờ của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) vào tuần trước.

Mặc dù khó xác định chính xác quy mô của các vị thế carry-trade bị đảo ngược, các nhà phân tích cho rằng lượng vốn tập trung lớn vào cổ phiếu công nghệ Mỹ - nhiều trong số đó có nguồn gốc từ carry-trade - giải thích tại sao nhóm tài sản này chịu tổn thất nặng nề nhất.

Theo một báo cáo từ ngân hàng ING, carry-trade đã phát triển mạnh mẽ trong nhiều năm nhờ chính sách tiền tệ siêu lỏng lẻo của Nhật Bản, dẫn đến việc vay đồng yên xuyên biên giới để đầu tư toàn cầu. ING trích dẫn số liệu từ Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) cho thấy lượng vay đồng yên xuyên biên giới đã tăng thêm 742 tỷ USD từ cuối năm 2021 đến nay.

Chiến lược gia trưởng Tim Graf của State Street Global Markets cho biết: “Đây là cuộc tháo chạy khỏi carry-trade đồng yên và chứng khoán Nhật Bản. Các chỉ số vị thế của chúng tôi cho thấy nhà đầu tư đã nắm giữ tỷ trọng lớn chứng khoán Nhật Bản và tỷ trọng thấp đồng yên. Giờ đây, họ không muốn nắm giữ ít đồng yên nữa.”

Các nhà đầu cơ đã giảm mạnh vị thế bán khống đồng yên Nhật trong những tuần gần đây. Dữ liệu từ cơ quan giám sát thị trường Mỹ cho thấy vị thế bán khống đồng yên Nhật đã giảm xuống còn 6,01 tỷ USD, mức thấp nhất kể từ tháng 1, giảm từ mức cao nhất 7 năm là 14,526 tỷ USD vào tháng 4.

Chiến lược gia trưởng Kit Juckes của ngân hàng Societe Generale nhận xét: “Không thể đảo ngược một vị thế carry-trade lớn nhất thế giới mà không gây ra một số tổn thất.”

Các quỹ phòng hộ thường sử dụng tiền vay để đặt cược, vì vậy việc điều chỉnh vị thế của họ có thể khuếch đại biến động trên thị trường. Các ngân hàng cấp đòn bẩy cho các quỹ phòng hộ, cung cấp khoản vay để các quỹ đầu tư, qua đó gia tăng khả năng kiếm lời cũng như rủi ro thua lỗ.

Theo một báo cáo từ Goldman Sachs vào thứ Sáu, tổng đòn bẩy mà bộ phận môi giới của Goldman Sachs cung cấp cho các quỹ phòng hộ đã giảm trong tháng 6 và tháng 7, nhưng vẫn gần mức cao nhất trong 5 năm.

Một báo cáo khác từ Goldman Sachs cho biết tuần trước là tuần thứ ba liên tiếp mà giá trị đặt cược của các quỹ phòng hộ vào sự giảm giá của thị trường chứng khoán lớn hơn giá trị đặt cược vào sự tăng giá. Cứ mỗi đặt cược vào giá lên có 3,3 đặt cược vào giá xuống. Các quỹ phòng hộ trên thị trường Nhật Bản đã giảm 7,6% trong ba phiên giao dịch tính đến hết ngày thứ Hai (5/8).

Các nhà đầu tư cho biết các quỹ vĩ mô có thể đã tham gia vào các giao dịch tiền tệ liên quan đến đồng yên, nhưng nhiều quỹ phòng hộ giao dịch cổ phiếu, đặc biệt là khi lệnh cấm bán khống ở Hàn Quốc và các rào cản bán khống ở Trung Quốc đã chuyển trọng tâm sang thị trường Nhật Bản.

Theo các nhà phân tích, thị trường chứng khoán có thể tiếp tục giảm trong ngắn hạn do nhà đầu tư vẫn rút khỏi carry-trade, nhưng mức độ biến động có thể sẽ được hạn chế. Thị trường kỳ vọng Fed sẽ giảm lãi suất trên 120 điểm cơ bản từ nay đến cuối năm, thay vì mức giảm 50 điểm cơ bản như kỳ vọng vào đầu tuần trước. Thị trường cũng dự đoán Fed sẽ giảm lãi suất 50 điểm cơ bản trong cuộc họp tháng 9, mặc dù kỳ vọng này có thể thay đổi nếu các số liệu kinh tế tiếp theo cho thấy nền kinh tế Mỹ có thể tránh suy thoái.