I. Nhận định chung.


Thị trường Vn đã thực sự bước vào một quá trình điều chỉnh, Vn index sẽ dao động trượt già vào khoảng 15% - 20% trong vòng vài tháng tiếp theo. Lý do chính cho sự trượt giá là nhà đầu tư đã mất dần đi sự tin tưởng vào khả năng sinh lợi của thị trường. Các nhà đầu tư đang dần chuyển vốn sang thị trường bất động sản hiện đang hồi phục rất nhanh, cũng là một lý do dẫn đến sự tụt giá của Vn index.





Câu hỏi hiện tại được đạt ra là liệu mức cân chỉnh giá sẽ nằm trong khoảng nào, giảm 30% đễ quay trở lại mức 750 điểm của nhưng tháng đầu năm 2006 hay sẽ tiếp tục duy trì mức tăng trưởng để đạt mức 1300 điểm vào cuối năm 2007?





Có rất nhiều các dự đoán trái ngược nhau về khả năng điểu chỉnh và phục hồi của thị trường, nhưng quan điểm cá nhân, tôi tin rằng thị trường chứng khoán Vn chắc chắn sẽ có những bước điều chỉnh theo chiều hướng giảm độ nóng của thị trường nhưng ít có khả năng xảy ra khủng hoảng.






Trên l‎ý thuyết, một thị trường phát triển với 107 công ty thành viên đạt mức tăng trưởng từ 500 triêu USD lên đến 15.8 tỉ USD (25% GDP) trong vòng hơn 1 năm, thì việc thị trường điều chỉnh sâu là điều tất yếu. Nhưng lý thuyết này sẽ khó có thể áp dụng với thị trường Vn. Điều chỉnh là tất yếu nhưng sẽ không sâu.





Các yếu tổ tích cực


1. Tỉ lệ cầu nội địa vẫn còn khá cao: Điều này được minh chứng qua 2 tháng sau tết, mặc dù các nhà quản lý vốn nước ngoài đã bắt đầu bán và rút dần nguồn vốn ra khỏi thị trường VN, nhưng thị trường vẫn tiếp tục tăng giá rất mạnh. Điều này dẫn chứng thị trường bị ảnh hưởng lớn từ các quỹ đầu tư nội địa và nhà đầu tư cá nhân trong nước.


2. Lượng tiền mặt trong thị trường nhiều: Các nhà đầu tư cả người mua và bán hiện đang có một tâm lý chung là chờ đợi cơ hội. Lượng tiền trong túi các nhà đầu tư vẫn còn rất lớn, họ hy vọng vào sự giảm giá của thị trường có thể kiếm lợi từ những cổ phiếu xuống giá. Vì thế khi thi trường giảm đến một mức nhất định, các nhà đầu tư –đầu cơ sẽ đưa nguồn vốn trở lại với thị trường chứng khoán.





Yếu tố về cơ cấu nguồn vốn


Theo các bản báo cáo của Bloomberg, trái phiếu của chính phủ và các công ty VN đuợc các nhà đầu tư nước ngoài rất quan tâm. Việc chính phủ và tổng công ty tăng cường nguồn vốn từ các khoản vay dài hạn sẽ mang lại nhưng ảnh hưởng tích cực cho thị truờng chứng khoán. Xin lấy ví dụ của tổng công ty điện VN (EVN), EVN sẽ phát hành 500 triệu USD trái phiếu cho các nhà đầu tư nước ngoài trong năm nay và 2008. Xét trên quan điểm quản lý vốn việc một công ty phát hành các khoản nợ dài hạn chắc chắn sẽ làm giá cổ phiều tăng cao.





Bên cạnh nhưng lập luận về xu hướng hồi phục của thị trường, vẫn tồn tại nhưng lo ngại về nguy cơ khủng hoảng và chúng ta cũng cần chuẩn bị tâm lý cho nguy cơ này.





Các yều tố có thể dẫn đến ảnh hưởng xấu cho thị trường:

  1. Khả năng thanh toán của thị trường(Liquidity) rất thấp và có nhưng dấu hiệu giảm. Đấy sẽ là một trong những mối rủi ro lớn cho thị trường VN.

    Việc điều chỉnh của chính phủ trong việc hạn chế nguồn vốn vay ngân hàng đổ vào thị trường chứng khoán.

    Chính sách đánh thuế 25% thu nhập từ kinh doanh chứng khoán.





Nhìn chung, mặc dù thị trường chứng khoán có những biến động trong thời gian gần đây, nhưng với nhận định lạc quan về tình hình phát triển chung của kinh tế VN trong quý 2 và năm 2007 và cùng với xu hướng đẩy nhanh quá trình cổ phần hóa các tổng công ty lớn của nhà nước trong năm nay , tôi nghĩ thị sẽ khó có khả năng xảy ra khủng hoảng lớn đối với thị trường này. Thị trường sẽ giảm giá để cân băng nhưng sẽ diễn ra chậm và dưới sự kiểm soát của chính phủ.


II. Các biện pháp nhằm hạn chế ảnh hưởng xấu.


Thị trường Vn tại thời điểm hiện tại rất khó có thể dự đoán về khả năng biến động. Các CP sẽ có thể giảm giá rất mạnh dẫn đến việc người đầu tư mất lòng tin vào khả năng sinh lợi từ CP. Ngược lại nếu các nhà đầu tư tiếp tục đổ vốn vào thị trường thì khả năng thị trường sẽ còn tiếp tục tăng giá là rất cao và sẽ tiếp tục đẩy P/E vượt qua ngưỡng 90 (lấy trường hợp thị trường CK Nhật Bản vào những năm 80).








1. Rải vốn sang thị trường cho vay (Money Market).


Với tình hình phát triển kinh tế của Vn cùng với việc gia nhập WTO, Vn thật sự đang thu hút một lượng vốn đầu tư nước ngoài rất lớn. Cùng với việc nguồn tiền VNĐ liên tục bị cuốn vào thị trường CK, VNĐ lên giá sẽ là điều tất yếu. Việc tiền đồng lên giá sẽ có ảnh hưởng lớn đến nhưng phát triển vĩ mô của chính phủ (ví dụ: giảm khả cạnh tranh của thị trường, giảm kim ngạch xuất khẩu, tăng tỉ lệ thất nghiệp.v.v…), vì vậy chính phủ chắc chắn sẽ có nhưng biện pháp nhằm hạn chế. Nhưng vấn đề nằm ở chỗ, ngân hàng nhà nước đã sử dụng gần hết hạn ngạch phát hành tiền đồng và chính phủ cũng hạn chế sử dụng biện pháp này nhằm tránh xảy ra lạm phát, vậy chính phủ sẽ còn lại một biện pháp khả dĩ nhất đấy là tăng tỉ lệ dự trữ của các ngân hàng.





Ở một khía cạnh khác, việc chính phủ sẽ có nhưng biên pháp quản ly nguồn vốn đổ vào thị trường CK là chắc chắn sẽ diễn ra. Một trong nhưng biện pháp quản ly mà chính phủ nhiều khả năng sẽ áp dụng một lần nữa lại là gia tăng tỉ lệ dự trữ của các ngân hàng để hạn chế lại nguồn vốn lưu hành trong thi trường.





Kết qủa của việc tăng tỉ lệ dự trữ sẽ là một đợt tăng lãi suất ngân hàng, điều này đã được kiểm chứng qua cuộc chạy đua lãi suất của các ngân hàng diễn ra vào năm ngoái. Tỉ lệ lãi suất tăng cao hơn mặt bằng chung của các nước lại là động lực thu hút ngoại tệ và cái vòng tròn luẩn quẩn của việc tăng giá của VNĐ lại đuợc lập lại.





Nhưng đấy là vấn đề của chính phủ, không phải là mối bận tâm của các nhà đầu tư.Và việc gửi tiết kiệm bằng VNĐ sẽ giúp nhà đầu tư rải đều nguồn vốn giảm tỉ lệ rủi ro trong đầu tư và có được một khoản thu cố định (Fix income) để hạn chế khả năng thua lỗ từ thị trường CK.











2. Thị trường bất động sản


Với bản tính “ăn chắc mặc bền” của dân ta, vòng xoay của nguồn vốn sẽ chắc chắn quay trở lại với thị trường bất động sản. Đồng thới với sự phát triển nhanh của các khu đô thị mới tại 2 thành phố trung tâm kinh tế của đất nước, rất nhiều các nhiều nhà phân tích tin tưởng rằng thị trường bất động sản sẽ phát triển mạnh mẽ trở lại sau một thời gian dài đóng băng.








3. Sử dụng Long Straddle Option.


Xin được nói qua một vài điều về option, đây là một dạng hợp đồng giao dịch mua bán CP quy định cho người chủ (holder) có quyền (không bắt buộc) mua hoặc bán một lượng CP tại một giá xác đinh (Strike Price) trong một thời điểm trong tương lai (quy định trong bản hợp đồng) (Expiration dates). Trên l‎y thuyết có 4 options cơ bản: Long Put, Long Call, Short Put, Short Call, nhưng thực tế việc sử dụng kết hợp các options cơ sở lại với nhau tạo ra rất nhiều các phương án hạn chế rủi ro cho nhà đầu tư. Và Long Straddle là một trong nhưng chiến lược nhằm hạn chế rủi ro trong trường hợp thị trường bất ổn, Long Straddle sử dụng đồng thời 1 Long call (LC) và 1 Long put (LP) có cùng Strike Price ( giả sử SP= X VNĐ)





Với tình hình hiện tại của thị trường việc sử dụng Long Straddle option là hoàn toàn thích hợp với yếu tố rủi ro cao và khả năng thị trường biến động theo cả 2 hướng.







Dựa vào biểu đồ payoff, trong trường hợp giá CP trượt dốc xuống thấp hơn BEP 1 hoặc ngược lại giá CP tăng cao hơn BEP 2, tỉ lệ lợi nhuận đầu tư là không giới hạn. Nếu sử dụng hướng giải quyết này nhà đầu tư nên tìm kiếm các hợp đồng có mức giá CP thanh khoản hợp đồng (Strike Price) gần với mức giá CP hiện tại trên thị trường (X gần bằng với giá CP).





Tỉ lệ thua lỗ của nhà đầu tư giới hạn tối đa bằng mức phí của bản hợp đồng (premium fee) và xảy ra trong trường hợp giá CP đứng cố định hoặc biến động với biện độ nhỏ xung quanh Strike Price X (VND)





Phương hướng giải quyết này được sử dụng rất nhiều tại thị trường Mỹ và các nước phát triển, với thị trường Vn thì Option còn là một khái niệm ít được phổ biến. Nhưng các nhà đầu tư có kinh nghiệm với thị trường và có đủ tiềm lực về vốn thì Option là một biện pháp hạn chế rủi ro rất hiệu quả.
V.T.L