OPEC là một liên minh quyền lực có tầm ảnh hưởng lớn đối với thị trường năng lượng thế giới. OPEC là tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ và nắm giữ vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh sản lượng dầu mỏ toàn cầu. Vậy cụ thể OPEC là gì? Cùng tìm hiểu tác động của tổ chức này lên thị trường dầu mỏ nhé!
1. Tổ chức OPEC là gì? OPEC+ là gì?

OPEC - Organization Of Petroleum Exporting Countries, là tổ chức các nước xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới. Tổ chức liên chính phủ OPEC được thành lập năm 1960 với 5 thành viên chủ chốt và hiện tại đang có 13 thành viên quốc gia.

Tổ chức OPEC hoạt động với mục đích chính là đạt được sự ổn định và công bằng trong giá cả dầu mỏ trên thị trường quốc tế: Thống nhất các chính sách dầu mỏ của thành viên; Giải quyết các vấn đề về việc điều phối; Cân bằng sản lượng xuất khẩu và sản xuất dầu mỏ.

OPEC + là gì? - OPEC + ý chỉ sự hợp tác giữa các quốc gia sản xuất dầu mà không phải là thành viên chính thức của tổ chức OPEC, thông qua các cuộc đàm phán và thỏa thuận về việc điều chỉnh sản lượng dầu để ổn định giá cả trên thị trường toàn cầu. Trong đó có Nga, Mexico và Kazakhstan, đều là các quốc gia sở hữu trữ lượng dầu mỏ lớn.


OPEC là tổ chức các nước sản xuất dầu mỏ lớn nhất thế giới - OPEC là tên viết tắt của tổ chức nào?

2. Quá trình hình thành khối OPEC

Việc gia nhập và rút lui của các quốc gia thành viên đã tạo ra những biến động trong lịch sử phát triển của OPEC.
  • Năm 1960: OPEC thành lập với 5 quốc gia chủ chốt là Iran, Irac, Venezuela tại Baghdad thuộc Irac, Ả rập và Kuwait. Hai năm sau ngày thành lập, tổ chức OPEC được chính thức công nhận hoạt động bởi Liên hợp quốc.
  • Từ năm 1960 -1975: OPEC đã thực hiện việc mở rộng quy mô và chính thức thêm vào 6 thành viên. Các quốc gia mới bao gồm Libya, các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất, Algerie, Indonesia, Qatar và Nigeria.
  • Năm 1993: Ecuador là quốc gia đầu tiên chính thức rút lui khỏi tổ chức các nước dầu mỏ OPEC vì khó khăn về tài chính và cũng không có nhu cầu sản xuất dầu nhiều hơn mức cho phép. Tuy nhiên, tháng 10/2007, quốc gia này đã chính thức quay trở lại với OPEC.
  • Năm 1995: Đây cũng là một năm quan trọng đối với OPEC, khi Gabon đã dừng việc trở thành thành viên của OPEC.
  • Năm 2007: OPEC chính thức đón chào thêm thành viên mới là Angola. Bên cạnh đó, Nauy và Nga cũng được mời tham dự hội nghị của OPEC với tư cách là 2 giám sát viên.
  • Cuối năm 2008: Indonesia có hướng đi mới là trở thành một quốc gia nhập khẩu dầu, thế nên quốc gia này không thể hoàn thành được chỉ tiêu sản xuất mà OPEC đưa ra, từ đó ra quyết định rời khỏi OPEC.
  • Năm 2022: Tổ chức OPEC hiện đang hoạt động với 13 thành viên đều là các quốc gia nằm tại khu vực Nam Mỹ, Trung Đông, Bắc Phi và Tây Phi.

3. Các nước xuất khẩu dầu mỏ OPEC gồm những nước nào?

Tính đến năm 2022, OPEC hoạt động ổn định với 13 quốc gia thành viên: Algérie, Libya, Nigeria, Angola, Iran, Iraq, Kuwait, Cata, Ả rập, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất, Venezuela, Ecuador, Gabon.

Khối lượng dầu mỏ dự trữ của các quốc gia này đã chiếm đến hơn 60% tổng sản lượng dầu mỏ toàn cầu. Hơn thế, theo những báo cáo mới nhất, hơn 80% sản lượng dầu mỏ xuất khẩu hiện đều có nguồn gốc từ tổ chức OPEC.
  • Châu Phi: Algérie, Libya, Nigeria, Angola.
  • Trung Đông: Iran, Iraq, Kuwait, Cata, Ả rập, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất và Gabon.
  • Nam Mỹ: Venezuela, Ecuador.
  • Cựu thành viên: Indonesia (Tham gia từ tháng 12 năm 1962). Đây là thành viên đầu tiên đến từ Đông Nam Á. Tuy nhiên, cho đến năm 2008 Indonesia đã rút khỏi Tổ chức do không còn hoạt động với định hướng của các quốc gia xuất khẩu dầu.
Các quốc gia đã từng được tổ chức OPEC mở lời mời tham gia là Canada, Bolivia, Syria, Sudan và Nga. Trong đó, Nga được coi là quốc gia tiềm năng nhất mà tổ chức từng mở lời sau khi cùng hợp tác qua các chiến dịch OPEC+. Tuy nhiên, Nga vẫn chưa đưa ra bất kỳ dấu hiệu cụ thể nào về kế hoạch tham gia.


OPEC hiện tại đang hoạt động với 13 quốc gia thành viên

4. Vai trò của tổ chức OPEC
  • OPEC thống nhất chính sách dầu mỏ và đảm bảo lợi ích của các quốc gia thành viên, từ đó ảnh hưởng đến nguồn cung cũng như giá cả trên thị trường.
  • OPEC duy trì mối quan hệ với các tổ chức khai thác dầu mỏ khác để đảm bảo các hoạt động khai quật dầu mỏ được diễn ra ổn định, hạn chế tình trạng khai thác quá độ.
  • OPEC linh động đưa ra các biện pháp điều chỉnh và bảo vệ giá dầu thế giới, xử lý các tác nhân ảnh hưởng và hạn chế những các tác động tiêu cực lên giá dầu.
  • OPEC duy trì cơ cấu, điều chỉnh sản lượng để tạo nên sự ổn định của giá dầu.
  • OPEC chịu trách nhiệm định giá và xây dựng hạn ngạch sản xuất để điều chỉnh sản lượng dầu mỏ thế giới.

OPEC giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu

5. Tầm ảnh hưởng của OPEC đến giá dầu mỏ

Giá dầu mỏ toàn cầu sẽ thường chịu tác động lớn từ OPEC thông qua 3 yếu tố chính sau:
  • Nguồn cung: Trong lịch sử kinh tế thế giới, có không ít lần tổ chức OPEC tận dụng quyền lực của mình để thúc đẩy hoặc gây khó khăn cho các hoạt động xuất khẩu, từ đó điều chỉnh giá dầu, kể cả khi thị trường suy thoái.
  • Nhu cầu: Nhu cầu sử dụng các loại năng lượng khác như điện, hạt nhân hay tự nhiên cũng đều có khả năng làm thay đổi giá dầu. Về cơ bản dầu mỏ vẫn luôn mang tính ổn định nhất vì dầu hiện vẫn đang là nguồn nhiên liệu độc quyền không thể thay thế và được ví như nguồn nguyên liệu giúp vận hành thế giới.
  • Suy đoán về giá: Thị trường tương lai, đặc biệt là đối với những suy nghĩ và dự đoán giá, có thể gây ra những tác động khá lớn tới giá dầu hiện tại. Do đó, OPEC hoạt động với mục đích chính là bảo vệ sự phát triển và tăng trưởng ổn định của giá dầu trước ảnh hưởng tiêu cực của những suy đoán này.

OPEC có khả năng quyết định và ảnh hưởng mạnh mẽ đến giá dầu toàn cầu

6. Công cụ điều chỉnh sản lượng dầu của OPEC là gì?
Công cụ chính được OPEC sử dụng để điều chỉnh sản lượng dầu chính là hạn ngạch sản xuất. Cứ mỗi 2 năm, OPEC sẽ tổ chức cuộc họp giữa các thành viên nhằm điều chỉnh và thiết lập lại các chính sách hoạt động mới, dự báo về khả năng cung và cầu dầu mỏ trên thị trường,... và đương nhiên là cài đặt các hạn ngạch sản xuất mới.

Mỗi quốc gia sẽ có một mức hạn ngạch sản xuất được gán, dựa trên độ quan trọng và khả năng sản xuất của họ. Điều này không phải lúc nào cũng có lợi với các nước thành viên nhỏ. Tuy nhiên, nhìn chung các quy định không nhất quán này chính là phương án tối ưu nhất để OPEC ổn định giá dầu và đảm bảo sự phát triển lâu dài.

Chẳng hạn, với các thành viên có sản lượng lớn như Ả Rập Xê Út, OPEC thường đưa ra các yêu cầu cụ thể về việc cắt giảm sản lượng của họ để bù đắp cho các cho việc sản xuất quá hạn ngạch của các thành viên khác. Điều này sẽ giúp bảo vệ giá dầu cũng như tránh sự sụt giảm do các thành viên thiếu cam kết trong việc tuân thủ hệ thống hạn ngạch.


Công cụ điều chỉnh sản lượng dầu của OPEC chính là hạn ngạch sản xuất
  1. Bạn nghĩ sao về vai trò của OPEC trong việc ổn định giá và cung cấp dầu mỏ trên thị trường thế giới?
  2. Làm thế nào OPEC có thể ảnh hưởng đến quyết định đầu tư trong ngành công nghiệp dầu mỏ và năng lượng?
  3. Bạn có ý kiến gì về sự cạnh tranh giữa các nguồn năng lượng tự nhiên, đặc biệt là khi OPEC thực hiện các biện pháp để kiểm soát giá dầu?

Nếu có thắc mắc nào về tổ chức OPEC, bạn có thể ghé thăm trang web Traderhub để được giải đáp bởi đội ngũ chuyên viên uy tín. Trên đây là tổng quan về OPEC cũng như cách tổ chức này định hình thị trường năng lượng. Thế nên hãy nắm bắt các chính sách của OPEC để đưa ra các chiến lược đầu tư thông minh. Đừng quên tham gia chia sẻ kinh nghiệm đầu tư cùng cộng đồng trader thuộc Diễn Đàn Chứng Khoán nhé!

Tham khảo: https://traderhub.net/academy/articl...huc-opec-la-gi
#traderhub #opeclagi #opec