Cùng tìm hiểu về khái niệm cũng như cách tính cán cân xuất nhập khẩu là gì qua bài viết dưới đây nhé!

Cán cân xuất nhập khẩu là gì?

Cán cân xuất nhập khẩu - cán cân ngoại thương (Import - Export balance) là bảng đối chiếu giữa tổng giá trị xuất khẩu so với tổng giá trị nhập khẩu của một quốc gia ở một giai đoạn, thời điểm nhất định.

Cơ cấu xuất nhập khẩu là tổng thể những bộ phận giá trị hàng hoá, dịch vụ xuất nhập khẩu được hợp thành tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của các quốc gia, các khu vực có mối quan hệ ổn định, phát triển mạnh mẽ giữa các bộ phận đó trong một thời điểm nhất định dựa trên sự biến động từ điều kiện kinh tế - xã hội.

Cơ cấu xuất khẩu các mặt hàng chủ lực của Việt Nam sang Nga năm 2015
Kết quả cơ cấu phản ánh chân thực hiệu quả của quá trình lao động, sáng tạo, hình thành giá trị vật chất, dịch vụ cũng như trình độ lao động của các đối tượng tham gia vào sự phân công lao động quốc tế.

Đặc điểm:
  1. Tính khách quan thường trực.
  2. Thể hiện thông qua số lượng và chất lượng dịch vụ.
  3. Tính hướng dịch và mục tiêu định trước trong cấu thành.
  4. Tính lịch sử, bắt nguồn từ một cơ sở cơ cấu và dần học tập kế thừa.
  5. Đảm bảo tính hiệu quả cho nền kinh tế của mỗi quốc gia.
  6. Trạng thái thường trực: phát triển từ thấp đến cao, từ chưa hoàn thiện đến ngày càng hoàn thiện hơn.
Cách tính cán cân xuất nhập khẩu

Công thức tính cán cân xuất nhập khẩu:
Cán cân xuất nhập khẩu = Tổng giá trị hàng xuất khẩu - Tổng giá trị hàng nhập khẩu.
  • Tổng giá trị hàng xuất khẩu: tổng giá trị của hàng hoá, dịch vụ đã xuất bán ra nước ngoài.
  • Tổng giá trị nhập khẩu: tổng giá trị của hàng hoá, dịch vụ được nhập về từ nước ngoài.

Trị giá xuất khẩu, nhập khẩu và cán cân thương mại của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm, giai đoạn 2016-2021
Vai trò của cán cân xuất nhập khẩu
  • Với hoạt động xuất khẩu: thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng , gia tăng tiêu dùng nội địa, khai thác lợi nhuận từ công tác xuất khẩu để phục vụ cho các hoạt động nhập khẩu.
  • Với hoạt động nhập khẩu: thúc đẩy quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, gia tăng nguồn hàng hoá, dịch vụ, mở ra sự lựa chọn đa dạng cho nhu cầu người tiêu dùng.

Nhận xét cán cân xuất nhập khẩu
  • Trường hợp xuất siêu: tổng giá trị xuất khẩu lớn hơn tổng giá trị nhập khẩu.
  • Trường hợp nhập siêu: tổng giá trị nhập khẩu lớn hơn tổng giá trị xuất khẩu.
Ta lấy tổng giá trị xuất khẩu trừ đi tổng giá trị khẩu khẩu:
  • Nếu mức chênh lệch lớn hơn 0 thì cán cân thặng dư.
  • Nếu mức chênh lệch nhỏ hơn 0 thì thâm hụt cán cân thương mại.
  • Trường hợp mức chênh lệch bằng 0 - đây là mức cân bằng và là trạng thái “tối ưu nhất” cho nền kinh tế.

3 yếu tố chính ảnh hưởng tới cán cân xuất nhập khẩu

Yếu tố xuất khẩu

Xuất khẩu làm biến đổi toàn bộ cán cân ngoại thương bởi tính tất yếu trong chiều hướng biến động không ổn định ở nhu cầu sử dụng hàng hoá của con người theo các biến số ngoại lai: hoàn cảnh, thời gian,..tác động trực tiếp đến xuất khẩu và cán cân xuất nhập khẩu của một quốc gia.
Yếu tố nhập khẩu
  • Nhập khẩu cũng có chiều hướng biến động mạnh, nhất là khi GDP tăng, và có thể hơn cả tốc độ GDP, kéo theo hệ luỵ tình hình nhập khẩu sẽ tăng lên theo chiều hướng của giá hàng hoá xuất khẩu.
  • Nếu giá cả hàng hoá, dịch vụ tăng lên nhưng thế giới không có biến động đáng kể thì kim ngạch xuất khẩu cũng tăng lên chóng mặt.
Tỷ giá hối đoái

Tỷ giá hối đoái là tỷ lệ chênh lệch trong trao đổi giá trị đồng tiền giữa hai quốc gia.
Tỷ giá hối đoái biến động sẽ tác động mạnh mẽ đến sự cân bằng của cán cân ngoại thương.

Ngoài ra còn có:
  • Tỷ lệ trao đổi: biểu hiện giá mà một nước có thể chấp nhận trả cho hàng hoá nhập khẩu dựa trên mức giá xuất khẩu của nước đó (tỷ số giữa giá nhập khẩu và giá xuất khẩu) có tác động trực tiếp đến giá trị cán cân thương mại.
  • Chính sách thương mại và phát triển kinh tế
Tình hình cán cân xuất nhập khẩu ở Việt Nam

Theo thống kê mới nhất từ bộ Công Thương Việt Nam, cán cân xuất nhập khẩu nước ta trong 10 tháng đầu năm 2022 ước tính đạt 616,24 tỷ USD, tăng khoảng 14,1% so với cùng kỳ năm trước.
  • Động lực tăng trưởng xuất khẩu đến từ nhóm hàng công nghiệp chế biến, chiếm 86% tổng xuất khẩu các nước.
  • Kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng nhiên liệu khoáng sản tuy có xu hướng chững lại nhưng vẫn là nhóm hàng đạt tốc độ tăng trưởng cao nhất.
  • Hoa Kỳ vẫn là điểm đến xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch lên tới 93,4 tỷ USD.
  • Kim ngạch nhập khẩu tăng 7,1% so với cùng kỳ.
  • Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất với kim ngạch ước đạt 100,67 tỷ USD.

Nguồn: https://traderhub.net/academy/articl...xuat-nhap-khau
#traderhub #cachtinhcancanxuatnhapkhau #congthuctinhcancanxuatnhapkhau