Khi nhắc đến trading, chắc hẳn đa số anh em đều đồng thuận cho rằng chúng ta nên kiểm soát cảm xúc giao dịch thành công, đúng không? Nào là chúng ta không nên tham lam, sợ hãi, thiếu kiên nhẫn hay dễ thất vọng, bởi vì khi đó, chúng ta không thể giao dịch một cách khách quan nữa! Do vậy, điều duy nhất nghe có vẻ hợp lý đó là cố gắng loại bỏ cảm xúc ra khỏi trading hết sức có thể!

Nhưng ối giời ơi, xin thưa rằng, nếu bạn đã từng giao dịch rồi thì bạn sẽ biết chuyện này lúc nào nói cũng dễ hơn làm. Bạn có thể biết rằng chìa khóa để ngăn cảm xúc phá hủy hiệu suất giao dịch của bạn đó là hãy quan tâm đến các khía cạnh thực tế của giao dịch như: có kế hoạch quản lý vốn, tìm hiểu về phân tích kỹ thuật, phân tích cơ bản và thực hành trên tài khoản demo, v.v.

Bạn cũng có thể đã nghe nói rằng bạn nên cố gắng kiểm soát cảm xúc vì tỷ lệ thành công cao nhất trong trading thuộc về tâm lý giao dịch. Tuy nhiên, ngay cả khi bạn có một kế hoạch quản lý vốn tốt, bạn vẫn có thể phá vỡ các quy tắc và thay vào đó để cảm xúc điều khiển giao dịch của bạn. Điều này xảy ra không phải vì bạn không nhận thức được tác động của cảm xúc đến giao dịch, cũng không phải vì bạn không muốn kiểm soát cảm xúc giao dịch của mình. Bạn chỉ đơn giản là không thể mà thôi.

Kiểm Soát Cảm Xúc Giao Dịch Trader Đã Làm Được Chưa?
Trader thành công biết kiểm soát cảm xúc giao dịch
Mặc dù chúng ta biết chúng ta không nên để sự lo lắng và tức giận xuất hiện, nhưng chúng ta vẫn không thể ngăn chúng lại được. Có phải vì chúng ta không đủ mạnh mẽ và kỷ luật? Không, không hề. Câu trả lời nằm trong một thực tế trái với lẽ thường, nhưng các phương pháp tâm lý mới đã xác nhận rằng: chúng ta đang chiến đầu trong một trận chiến không thể chiến thắng. Và nghịch lý thay, chúng ta càng không muốn cảm nhận những cảm xúc trong trading, nó lại càng bám lấy hành động của chúng ta. Cuộc đấu tranh để kiểm soát cảm xúc giao dịch là vô ích. Càng cố gắng kiểm soát hoặc né tránh cảm xúc, trader thường bị thiệt hơn là có lợi.

Nhưng làm thế nào mà cuộc đấu tranh để kiểm soát cảm xúc giao dịch có thể gây bất lợi cho hiệu suất của trader?
Khi chúng ta trải qua nỗi sợ hãi và lo lắng, chúng ta sẽ muốn ngừng cảm nhận những cảm xúc tiêu cực đó. Nó không chỉ gây khó chịu mà còn gây nguy hiểm cho tính khách quan trong trading của chúng ta. Để kiểm soát cảm xúc giao dịch này, chúng ta có thể đóng lệnh hoặc không dám giao dịch để hạn chế rủi ro. Lo ngại rủi ro không đến từ cảm giác lo lắng, mà nó đến từ việc cố gắng ngừng cảm giác lo lắng lại. Chiến lược này có thể có lợi trong ngắn hạn vì nó khiến bạn cảm thấy nhẹ nhõm, kiếm được lợi nhuận nhỏ hoặc hòa vốn, nhưng nó thường không phục vụ cho các mục tiêu dài hạn mà chúng ta có thể có với tư cách là nhà đầu tư.

Một ví dụ khác là sự hối tiếc khi chúng ta bỏ lỡ một cơ hội hoặc lỡ chấp nhận một rủi ro mà chúng ta không nên dính vào. Nhưng cũng như sợ hãi và lo lắng, chúng ta muốn thoát khỏi sự khó chịu mà hối tiếc gây ra, do đó, chúng ta có thể chọn cách thoát khỏi các giao dịch có lời càng sớm càng tốt, hoặc dừng các giao dịch thua lỗ quá muộn.

Kiểm Soát Cảm Xúc Giao Dịch Trader Đã Làm Được Chưa?
Kiểm soát tâm lý lo lắng khi giao dịch
Trong mọi tình huống, bản năng đầu tiên của chúng ta là cố gắng loại bỏ hoặc tránh những cảm xúc khó chịu. Nhưng bởi vì chúng ta không thể thực sự trốn chạy khỏi những cảm xúc đó, nên không sớm thì muộn, chúng ta sẽ cảm thấy thất vọng vì không thể giao dịch một cách vô cảm. Cuộc đấu tranh không thể kiểm soát được cảm xúc của chúng ta có thể khiến chúng ta cảm thấy khó chịu hơn.

Nhưng bạn có biết không?

Cảm xúc không thể làm hại chúng ta hay giao dịch của chúng ta
Chỉ có cách chúng ta phản hồi với cảm xúc mới là thứ gây ra vấn đề. Nếu chúng ta xem chúng là nguy hiểm, có hại và đe dọa, chúng ta sẽ cố gắng tránh chúng bằng mọi giá. Như đã giải thích ở trên, cuộc đấu tranh để loại bỏ cảm xúc là vô ích, thậm chí còn gây tác dụng ngược, khiến chúng ta mắc nhiều sai lầm hơn.

Hãy trở thành một trader chánh niệm
Chánh niệm ở đây nghĩa là chú ý đến thời điểm hiện tại và chú ý đến mục đích, không phán xét. Có thể sẽ hơi khó hiểu cho những bạn nào lần đầu tiên nghe về khái niệm này. Nhưng nói nôm na là để hiểu được chánh niệm, chúng ta phải biết cách vận hành của tư duy của chính mình.

Kiểm Soát Cảm Xúc Giao Dịch Trader Đã Làm Được Chưa?
Trở thành trader chánh niệm để kiếm soát cảm xúc giao dịch
Hầu hết chúng ta đều không nhận thức được suy nghĩ của mình… Bạn đã bao giờ leo lên một chiếc taxi và sau đó nhận ra rằng mình không thể nhớ hành trình vừa rồi? Hay bạn đang đi tìm kiếm một cái gì đó thì bỗng quên bén mất cái mình đang tìm là gì? Có rất nhiều ví dụ về sự xao lãng và lạc lối trong suy nghĩ cũng như cảm xúc. Rắc rối là hầu hết những lần ấy, chúng ta thậm chí còn không nhận ra được điều đó. Chánh niệm chính là liều thuốc giải độc cho sự tỉnh táo và hoạt động của cảm xúc.

Để trở thành một trader chánh niệm, bạn cần:

Quan sát suy nghĩ và cảm xúc của bạn mà không có phán xét (ví dụ “Tôi nên cảm thấy điều này…” là một phán xét).
Sẵn sàng cho phép những cảm xúc khó chịu xuất hiện mà không chiến đấu với chúng.
Kiểm tra xem cảm xúc đó có mang thông điệp giúp chúng ta giao dịch tốt hơn hay có thông tin gì giá trị không.
Thực hành cách đặt niềm tin và hành động theo những gì cảm xúc mách bảo (ví dụ: “Tôi thất vọng vì đã bỏ lỡ giao dịch ngày hôm qua”, vậy thì tôi nên nắm bắt lấy bất kỳ cơ hội nào trong hôm nay). Cảm xúc thúc đẩy ở đây là sự thất vọng. Bạn có cần tuân theo mệnh lệnh này không? Nếu nó phục vụ cho mục tiêu giao dịch của bạn, bạn có thể thực hiện nó, nhưng nếu không, bạn có thể quan sát cách tư duy đang cố gắng nói với bạn về ý tưởng này rồi chỉ để nó lướt qua.
Hãy ở thì hiện tại, quan sát những gì xảy ra trước màn hình của bạn thay vì những gì đã xảy ra hoặc những gì có thể xảy ra.
Tóm lại, không có lý gì chúng ta lại phải đi cố gắng loại bỏ những cảm xúc thuộc về bản chất con người cả. Chúng ta chỉ cần tập trung vào hiện tại và quan sát cách mà tư duy chúng ta đang hành động để đưa sự chú ý của chúng ta vào những gì thực sự quan trọng: GIAO DỊCH THEO CÁC GIÁ TRỊ VÀ MỤC TIÊU CỦA CHÚNG TA!

ĐỌC THÊM: Cắt Lỗ Đúng Cách Trong Đầu Tư Giúp Bạn Trưởng Thành Hơn