Phần III: Ma như "Người"

Nhiều người cho rằng cứ việc đến tận nơi mục sở thị là có thể kiểm chứng được DN đang được niêm yết hoạt động ra sao như trong trường hợp BII trên TTCKVN gần đây. Nhưng rất tiếc đối với những DN "Ma" trên TTCK như bên trời Tây thì mọi người sẽ phải "thất vọng". Đơn giản, dù bạn có gọi điện trực tiếp hay email, thậm chí đến tận nơi công ty hoạt động bạn sẽ thấy mọi việc diễn ra hết sức bình thường như những gì được cập nhật. Dường như không có dấu hiệu gì của một công ty ma, gọi điện có nhân viên trực tổng đài tiếp chuyện bạn, email sẽ có reply đàng hoàng, đến trụ sở chính hay "công trường" vẫn thấy nhân viên làm việc như thường.



Hàng quý vẫn sẽ có thư hoặc email được gửi đến các shareholders của công ty báo cáo tình hình hoạt động của công ty, thậm chí nhiều bên còn có cả dividend cho các shareholders...mặc dù giá cổ phiếu trên TTCK hầu như không biến động ở một mức giá rẻ như bó rau muống...bên VN.

Nhiều người tự hỏi vậy các công ty này lấy tiền từ đâu để duy trì hoạt động của họ, thậm chí còn...có lãi trong khi các dự án vẫn chưa thấy rõ kết quả thực tế để tạo nguồn thu nhập cho doanh nghiệp. Về cơ bản, các nguồn thu nhập của các DN "Ma" trên TTCK này đến từ việc:
Đầu tiên phải kể đến sự đóng góp từ các cổ đông chính, founder của công ty trong nỗ lực duy trì hoạt động của công ty thông qua các đợt phát hành cổ phiếu hay tái cơ cấu vốn của công ty. Một điều nữa cần lưu ý là khi công ty phát hành cổ phiếu hay thậm chí options thường có được sự "support" không hề nhỏ để thu hút "nai tơ". Nguồn tiền từ hoạt động này đóng góp không nhỏ cho các DN kiểu này.
Thứ hai, nếu nhìn vào báo cáo lưu chuyển tiền tệ của họ có thể thấy các hoạt động đầu tư - tài chính đôi khi rất hiệu quả để làm giảm đi phần nào mảng lỗ bên kinh doanh.
Thứ ba, có thể thấy dù gì thì các khoản chi của họ cũng không quá lớn do tất cả vẫn chỉ ở dạng "tiềm năng", của "thì tương lai".

Tất nhiên vì các công ty "Ma" này vẫn có tính "Người" nên việc kiếm lời từ hoạt động đầu tư không phải là không thể nhưng để an toàn thì chỉ nên đầu tư "thời vụ, nhất thời" chứ việc dài hạn thì quả thực....không nên một chút nào. Một trong những tín hiệu chỉ bảo "cơn sóng tiền" từ các cổ phiếu dạng này là việc khoảng 1 tháng hoặc xa hơn là tầm 2 tháng trước ngày "lớn", thường có những đợt thu mua cổ phiếu bất thường trên TTCK - điều tất cả chúng ta có thể theo dõi được. Cộng thêm đó là việc "boost up" trên các phương tiện truyền thông hay diễn đàn, hay các announcement đầy ẩn ý. Nếu các TRADERS đủ tinh ranh hoàn toàn có thể "lướt sóng" vui chơi có thưởng từ những mã này. Câu chuyện sau đó tất nhiên sẽ phụ thuộc lớn vào "dự án tiềm năng" họ theo đuổi ra sao, nhưng đa phần hơn 90% đều là "bom xịt" cho tới ngày nay - điều khiến vô vàn traders và đặc biệt investors bị "mắc cạn" không thể dứt ra và ôm nỗi sầu vào lòng.

Phần III này - Analyst bên Nguyen Finance đã phần nào chỉ ra loại "Ma" phổ biến và có phần dễ đối phó nhất trên TTCK bên trời Tây và cũng đã xuất hiện bên VN. Nhưng thực tế đây mới chỉ là khúc dạo đầu, nếu bên Tây Phương dễ bắt bài như vậy thì họ không thể đi trước các nước frontier market hay emerging market đến cả chục năm hay nhiều thập kỷ được. Phần IV của series "Công Ty Ma trên TTCK" sẽ đem đến cho các bạn hình ảnh về những "bố già quỷ quyệt" bên trời Tây gieo sầu ra sao trên TTCK.