Tìm hiểu về thị trường chứng khoán phái sinh tại Việt Nam

[phannhatcuong]

Chào các bạn,
Thị trường chứng khoán phái sinh sẽ bắt đầu vận hành từ đầu tháng 7 tới. Đây là bước cần thiết để cho thị trường chứng khoán Việt Nam có thể được nâng hạng lên thị trường mới nổi trong thời gian tới.
Có thể thấy, thị trường chứng khoán cơ sở hiện nay có quá nhiều các nhược điểm so với thị trường chứng khoán phái sinh, ví dụ như:
- Đầu tư theo vĩ mô, quan sát Index song chỉ mua được cổ phiếu đơn lẻ
- Vốn ít, tỉ lệ vay hạn chế
- Hiện tượng “làm giá”, độ tin cậy thấp
- Chỉ giao dịch được một chiều, gặp khó khăn khi bán nếu TT đảo chiều
- Giao dịch T+2, không được bán khống...
Vì vậy, trong bài viết này mình sẽ giải đáp các câu hỏi thường gặp nhất đối với thị trường chứng khoán phái sinh tại Việt Nam.

1. Chúng ta cần hiểu chứng khoán phái sinh là gì?
Chứng khoán Phái sinh (CKPS) là một công cụ tài chính, trong đó giá trị của CKPS phụ thuộc vào giá trị của một hay nhiều loại tài sản cơ sở. Chứng khoán Phái sinh có dạng hợp đồng tài chính trong đó quy định quyền lợi và/hoặc nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng đối với việc thanh toán hoặc/và chuyển giao tài sản cơ sở với một mức giá được thỏa thuận trước vào một thời điểm nhất định trong tương lai.
Thực tế, chứng khoán phái sinh tại Việt Nam chính là hợp đồng tương lai mua bán chỉ số VN30-Index và HNX30-Index. Bạn có thể mua trước, bán sau. Hoặc có thể bán trước, mua sau.
Quy mô hợp đồng = giá tài sản cơ sở * hệ số nhân
Ví dụ: chỉ số VN30 ở mức 700 điểm, hệ số nhân do Sở GDCK quy định là 100.000 đồng. Như vậy, quy mô mỗi hợp đồng tương lai VN30 sẽ là 70 triệu đồng.

2/ Làm thế nào để giao dịch Chứng khoán Phái sinh?

Bước 1, Bạn cần Mở tài khoản chứng khoán phái sinh tại một trong các CTCK uy tín nhất hiện nay (Nên mở ở HSC hoặc SSI)
Bước 2, Bạn nộp tiền vào tài khoản chứng khoán phái sinh này.
Bước 3, Mua hoặc bán hợp đồng tương lai chỉ số.

Cách đầu tư chứng khoán phái sinh có 3 bước như trên.
Vì tài khoản chứng khoán phái sinh được cho đòn bẩy với tỷ lệ rất cao. Ví dụ bạn có 14 triệu nhưng có thể mua tới 100 triệu. Cho nên những bạn mua fullmargin mà giá chỉ số diễn biến ngược với những gì bạn kỳ vọng thì sẽ càng sớm bị callmargin.

Trong trường hợp bạn mua hợp đồng tương lai chỉ số VN30 mà giá chỉ số giảm xuống làm tỷ lệ ký quỹ của bạn vi phạm yêu cầu của CTCK thì bạn sẽ bị gọi điện yêu cầu bổ sung tiền vào tài khoản (margincall) hoặc bạn phải bán cắt lỗ hợp đồng tương lai chỉ số VN30. Nếu không các CTCK sẽ tự động thực hiện giải chấp hợp đồng của bạn để thu tiền về.

Hoặc trong trường hợp bạn bán trước mua sau (ví dụ, bạn bán hợp đồng tương lai chỉ số VN30 tại 700 điểm và kỳ vọng giảm xuống 690 điểm để mua lại) nhưng chỉ số VN30 lại tăng lên thì bạn cũng bị margincall.

3. Hợp đồng tương lai là gì? Các ví dụ về Hợp đồng tương lai:

- Ví dụ về bán hợp đồng tương lai:

Mở vị thế Bán 01 HĐTL: VN30INDEX giá trị 659 triệu, ngày 1/9/2016 (ký quỹ 99 triệu)
Đóng vị thế bán: VN30INDEX giá trị 655 triệu, ngày 7/9/2016.
⇒ Lãi 4 giá (+4% với tỷ lệ ký quỹ 15%) tương đương 4 triệu VNĐ.

- Ví dụ về mua hợp đồng tương lai:

Mở vị thế Mua 01 HĐTL: VN30INDEX giá 648 triệu, ngày 22/8/2016 (ký quỹ 97 triệu)
Đóng vị thế Mua: VN30INDEX giá 665 triệu, ngày 31/8/2016
⇒ Lãi 17 giá (+17.5% với tỷ lệ ký quỹ 15%) tương đương 17 triệu VND

Qua đây chúng ta có thể thấy Lợi ích của Chứng khoán phái sinh là:

Mua cả thị trường cổ phiếu
Lợi thế đòn bẩy cao hơn cổ phiếu đơn lẻ
Yêu cầu phần vốn đầu tư thấp so với giá trị hợp đồng
Có rủi ro thấp hơn so với việc mua và nắm giữ
Chỉ phải theo dõi diễn biến một chỉ số
Tính ứng dụng cao: phòng ngừa rủi ro
Tính minh bạch và độ an toàn cao: khó thao túng
Thanh toán dễ dàng và tiên lợi: trong ngày, thanh toán bù trừ trung tâm…

Tất tần tận về chứng khoán phái sinh đã được mình tổng hợp và viết tại đây: https://dautucophieu.net/chung-khoan-phai-sinh/
Các bạn có thể đọc tham khảo thêm.

Chúc các bạn đầu tư thành công!

[hongquan290]

Rất bổ ích cảm ơn bạn