Tôi trở lại Ucraine sau bốn tháng và cảm thấy những thay đổi trong tâm trí những người bạn Ucraine của tôi , của những người dân Kiev : vẫn còn đó lửa nhiệt tình và khát khao thay đổi đất nước ,hướng đến cuộc sống dân chủ hơn, lòng yêu nước , ý chí kiên cường .... Nhưng trong ánh mắt của mọi người hằn rõ sự lo âu và tâm trạng bất an , sự lo lắng không thể giấu được cho tương lai của Ucraine, của gia đình, con cái, công việc .

Mọi sự vô cùng xấu : mấy ngày trước đây quân đội chính qui Nga đã chính thức đánh vào vùng miền Đông của Ucraine , quân chính qui Nga đã thay quân nổi dậy tại các vị trí ở miền Đông , một số nơi quân đội Ucraine phải rút để bảo toàn lực lượng , một số nơi lính Ucraine bị bao vây , hết lương thực, đạn dược và hy sinh rất nhiều . Công cuộc giải phóng miền Đông đã bước sang giai đoạn mới : cuộc chiến trực tiếp giữa Ucraine và quân đội Nga.

Trong thời cầm quyền của Tổng Thống bị hạ bệ Ianukovich nước Nga đã cài rất nhiều người vào các vị trí trong các bộ như Bộ Quốc Phòng, Uỷ ban an ninh Quốc gia, các vị trí khác liên quan đến an ninh, Tổng Thống Ianukovich theo Nga chủ động làm yếu quân đội Ucraine , hoàn toàn bỏ phòng vệ biên giới với Nga . Kết quả là một đường biên giới mênh mông 1920 km hầu như không có không có rào cản , các vị trí cao cấp trong an ninh và quân đội là tay sai của Nga , khi Nga xam lược Crimea quân đội Ucraine chỉ còn 60000 lính có thể chiến đấu Nước Nga trong vòng 10 năm nay ngoài mặt vẫn gọi Ucraine là dân tộc anh em nhưng đằng sau âm thầm chuẩn bị mọi thứ cho ngày hôm nay : hàng chục năm qua trên truyền hình , các phương tiện thông tin đại chúng có cả một sách lược để đưa vào đầu người dân Nga ý nghĩ rằng : dân tộc Ucraine là một dân tộc hạng hai, không đáng để tồn tại độc lập....Khi trên chương trình nấu ăn của kênh giải trí Nga người dẫn chương trình nổi tiếng Ivan Urban khi băm rau trên thớt nói rằng : tôi đang cảm tưởng tôi là một sĩ quan Hồng Quân đang chém người ở miền Tây Ucraine, thì sau đó anh ta và kênh truyền hình giải thích đó là một câu nói đùa . Tôi thì cho rằng đấy là chính sách có chủ ý ! Các chính trị gia, truyền thông luôn nói về Ucraine theo một kịch bản dường như đã định sẵn : Crimea không đáng thuộc Ucraine, chính quyền Ucraine là thảm chùi chân, dân tộc Ucraine là những kẻ Banderov ( phát xít).

Ý tưởng tinh thần dân tộc được đưa vào cốt lõi của hệ thống tuyên truyền . Đưa tinh thần dân tộc vào hệ thống tuyên truyền để phục hưng đất nước , để đoàn kết dân tộc là một ý tưởng không tồi, nếu không nói là vĩ đại , nhưng theo tôi có hai xu hướng của việc đưa tư tưởng dân tộc vào hệ thống tuyên truyền : xu hướng thứ nhất tôi tạm gọi là xu hướng tinh thần dân tộc xây dựng khi tuyên truyền đánh vào việc khơi dậy lòng tự hào dân tộc, ý thức độc lập tự cường , các đặc tính đặc biệt của tính cách dân tộc , ý chí và lòng dũng cảm .... như cách người Nhật đã làm sau chiến tranh thế giới thứ Hai để xây dựng lại nước Nhật như ngày nay .

Xu hướng thứ hai tôi tạm gọi là xu hướng tinh thần dân tộc tàn phá khi tuyên truyền đốt cháy lên cảm tưởng về sự không bình đẳng của thế giới, sự hận thù các dân tộc khác , sự vĩ đại của dân tộc mình ......Điển hình cho xu hướng này là nước Đức sau khi Hít le và **** Quốc xã nắm quyền . Dân Đức được đưa vào đầu ý nghĩ nước Đức bị hạ nhục , bị o ép quyền lợi ...... Kết quả của chính sách tuyên truyền này ai cũng biết . Trong rất nhiều năm trong hệ thống tuyên truyền Nga người ta thấy những xu hướng theo kiểu : các nước Ucraine , Kazakhstan....chưa bao giờ là những quốc gia độc lập đúng nghĩa , người Nga ở các nước cộng hoà thuộc Liên Xô cũ bị o ép, nước Mỹ và phương Tây đang tìm mọi cách để cản trở sự phát triển của Nga .Trên các chương trinh giải trí tràn ngập phim ảnh về thời Xô Viết , một nhà báo nổi tiếng của Nga dọa sẽ biến nước Mỹ thành một đống tro phóng xạ ..... Trong đầu người dân Nga hình thành tư tưởng phải khôi phục lại nước Nga như thời Liên Bang Xô Viết.

Nhiều năm nay tiền bạc được bỏ ra để mua chuộc các nước châu Âu đang trong thời kỳ khủng hoảng thiếu tiền trầm trọng , con bài năng lượng được sử dụng tối đa : Nước Đức muốn nguồn năng lượng rẻ và bảo đảm ư? Hãy đừng nói nhiều về vấn đề tự do báo chí ở Nga ! Pháp muốn nhận đơn hàng lớn về quan sự? Hãy đừng nói nhiều về vi phạm quyền con người ! Tây Ban Nha muốn Nga đầu tư vào bất động sản không ? Hy Lạp và Síp muốn vay tiền không? Slovakia, Slovenia... muốn mua gaz giá rẻ không? Vậy thì hãy nhẹ nhàng trong vấn đề Ucraine hay tốt nhất là phản đối lệnh trừng phạt.

Trong cuộc chiến này Nga nắm được mọi thứ . Quân đội Nga quân số 1 triệu 100 ngàn người được trang bị hiện đại và đã chuẩn bị sẵn từ rất lâu cho cuộc chiến này . Vơis sự mềm yếu của Obama, Tổng Thống tồi nhất trong lịch sử nước Mỹ, với một châu Âu đang khủng hoảng Putin như một người chơi cờ trên bàn cờ Ucraine mà chỉ có ông ta chơi, ông ta có thể thử vô vàn nước , có thể đi lại mà không ai làm gì ông ta cả cho dù những nước cờ đấy đáng giá bao nhiêu máu và số phận của hàng triệu người ! Đầu tiên ông ta cung cấp lính đánh thuê và vũ khí cho lực lượng ly khai , dùng hỏa lực mạnh bắn vào quân Ucraine từ đất Nga vì biết rằng Ucraine không dám bắn lại. Khi quân ly khai chắc chắn sẽ bị thất bại thì ông ta hẹn Tổng Thống Ucraine ở Minsk để thỏa thuận hoà bình . Ngay trong ngày hôm đó quân chính qui Nga đã ồ ạt tràn sang miền Đông Ucraine . Để dằn mặt các nước đang phản đối ông ta tuyên bố rằng các nước đừng quên rằng Nga là một trong những cường quốc hạt nhân hùng mạnh ( giọng điệu này thế giới từng nghe nhiều lần từ các lãnh đạo Triều Tiên!) . Mục đích của ông ta có lẽ rằng để chính quyền Kiev phải đàm phán với bọn khủng bố tay sai ở miền Đông , chúng sẽ đòi tự trị , lãnh đạo vùng này là những con rối của Nga , chúng sẽ phản đối tất cả các ý định vào châu Âu, Nato, dân chủ, cải cách.... Và rồi một ngày nào đó một chính phủ như Ianukovich lại được dựng nên , tất cả mọi thứ rồi lại trở về cái máng lợn cũ . Thật tuyệt vời với ông ta vì lúc đó cũng như trước đây đã từng xẩy ra trong việc giải quyết vấn đề Syria có lẽ thế giới còn phải cảm ơn ông ta vì đã mang lại hoà bình cho Ucraine! Nếu nước cờ này không được ông ta lại thử nước cờ khác ......

Trong cuộc chiến này Ucraine có gì ? Một nền kinh tế kiệt quệ vì sự tham nhũng vô độ của chính quyền trước đây và vì chiến tranh, một mùa đông trước mặt phụ thuộc vào khí đốt của Nga . Một quân đội không kinh nghiệm được lập nên từ một phần là quân đội chính qui , các chỉ huy thiếu kinh nghiệm, các chiến sĩ tình nguyện trong các trung đoàn hôm qua còn là doanh nhân, giáo viên, công nhân, những chiến sỹ đã về nghỉ, người thất nghiệp ..... , hôm nay cầm súng bảo vệ đất nước......,thiếu thốn đủ thứ : không đủ áo chống đạn, không đủ xăng , không đủ vũ khí dù là vũ khí lạc hậu ,không đủ phương tiện liên lạc và thuốc men ( thậm chí trong chiến tranh hiện đại mà quân đội Ucraine còn dùng điện thoại di động, một điều cấm kỵ để liên lạc ) . Họ chỉ hơn kẻ địch , những kẻ đánh thuê vì tiền , những kẻ xâm lược không mục đích, những kẻ không gốc rễ muốn quay về thời Xô Viết, cái gì ? Chỉ có tinh thần yêu nước và một khát vọng về một nước Ucraine mới , một nước Ucraine mà không có cảnh tham nhũng ngập tràn , không có cảnh chế độ xử án theo đặt hàng hoặc theo mua bán , không có cảnh những quan chức thoải mái hành hạ người dân và ăn tiền vô độ, một Ucraine mà con cháu họ được đánh giá theo tài năng thực sự chứ không phải theo dòng dõi và quan hệ, một đất nước mà họ có thể tự hào ....Những giá trị này những anh hùng Maidan đã hy sinh vì nó, bây giờ đến lượt họ . Vì những mục đích cao đẹp như vậy đôi lúc có tiếc gì máu xương!

Dân tộc Ucraine cũng đoàn kết lại hơn bao giờ hết . Biết bao tình nguyện viên đã ra mặt trận để giúp đỡ công tác hậu cần, cứu thương, chăm sóc thương binh.....Tôi không biết ở vùng chiến sự miền Đông như thế nào , nhưng ở Kiev và miền Tây Ucraine dường như mỗi người dân đều cảm thấy có trách nhiệm với đất nước này ! Trên khắp Ucraine người ta tổ chức quyên góp cho quân đội và dân miền Đông ,tổ chức rất văn minh " hãy giúp cho các chàng trai của chúng ta , họ cần áo chống đạn, cần thuốc , ....." Và số tiền cũng thu được tương đối lớn. Một tỷ phú ở Kiev quyên góp tiền ,bán xe Roll Royce ủng hộ và tình nguyện ra trận chiến đấu , một cây vợt nổi tiếng mua áo chống đạn cho quân đội , một vận động viên bán huân chương Olimpik để đóng góp , đâu đó các cháu nhỏ mang những đồng tiền tiết kiệm của mình để cũng được đóng góp . Nhìn những túi ny lông tiền xu các cháu tiết kiệm để mua đồ chơi nay dùng vào việc chẳng theo mong muốn mà đau xót...... Ở một số trường phổ thông phụ huynh học sinh quyết định năm nay mỗi lớp chỉ tặng chung thầy cô giáo một bó hoa , tiền còn lại để đóng góp cho tiền tuyến . Mỗi người dân đều muốn làm một cái gì đó : nhiều người cắm cờ Ucraine lên xe, trên các ngã tư ở Kiev các chàng trai, cô gái cầm bảng đứng cả ngày để lấy tiền mua sơn . Họ mua sơn để sơn tất cả các hàng rào thành hai mầu xanh , vàng ( mầu cờ Ucraine) . Một đám cưới ngay trong bệnh viện của một cô gái đẹp với một chàng trai bị thương vừa trở về từ tiền tuyến đang ngồi xe lăn và có lẽ chả bao giờ đứng lên được nữa .....Cộng đồng người Việt ở Kiev quyên góp được một số tiền trao cho toà thị chính để khôi phục lại Trung Tâm bị tàn phá . Trong thời kỳ này mỗi người dân đều khó khăn lắm về kinh tế, về tinh thần nhưng ai cũng có trách nhiệm với Tổ Quốc. Những hành động rất cảm động , đầy tinh thần yêu nước nhưng cũng có một cái gì đó hơi tuyệt vọng trước một kẻ thù quá mạnh !

Tonkien vĩ đại từng nói : " Thời đại của các anh hùng đã kết thúc , bắt đầu thời đại của con người ! " Thật buồn nhưng đúng là như vậy . Thời xưa khi vũ khí còn thô sơ chúng ra đọc thấy những dân tộc đoàn kết, có những hành động anh hùng thường chiến thắng , và rất nhiều trường hợp một anh hùng có thể đem chiến thắng về cho dân tộc . Ngày nay đôi lúc các Anh Hùng và các cử chỉ anh hùng có ý nghĩa không lớn trước những vũ khí quá hiện đại.

Cả lịch sử loài người là cuộc đấu tranh giữa cái Thiện và cái Ác . Thường thì cái Thiện thường chiến thắng . Nhưng có một điều như thế này : Lịch sử thường đo bằng 70-100 năm . Nhà Tuỳ tàn bạo nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc được coi là ngắn ngủi cũng 50 năm . 70-100 năm là biết bao đời người .Vì vậy thường thì đằng sau cái chiến thắng lớn của cái Thiện là vô vàn chiến thắng nhỏ của cái Ác, và biết bao đời người bi thảm , biết bao số phận tan nát.

Tục ngữ Nga có câu : " Niềm hy vọng bao giờ cũng chết sau cùng " . Trong cuộc chiến không cân sức này Ucraine cần sự ủng hộ mạnh mẽ của thế giới , cần một tư duy rõ ràng của cộng đồng thế giới rằng đây không phải cuộc chiến cho riêng Ucraine nữa mà là cuộc chiến cho số phận nhiều dân tộc, cho tương lai và an toàn chung cho cả thế giới ,cần sự thức tỉnh và ủng hộ của người Nga, cần người Nga hiểu rằng con đường mà Putin chọn cho họ là con đường đau khổ cho dân Nga và chỉ đem lại vinh quang cho bản thân ông ta thôi, và cần một niềm HY VỌNG , hy vọng rằng cái Thiện sẽ thắng cái Ác nhanh hơn như thường thấy trong lịch sử . Người Nga có một câu : " Không ai phán xét kẻ chiến thắng!". Nếu cuộc chiến này Ucraine thua thì những kẻ xâm lược có thể sẽ được coi là những kẻ mang hoà bình đến, hy sinh của những Anh Hùng Maidan , của các chiến sĩ ngoài mặt trận, các hành động đẹp của dân tộc Ucraine có lẽ sẽ bị đánh giá lại hay chí ít cũng là vô nghĩa. Và những người có lương tri trên thế giới sẽ phải cay đắng thừa nhận rằng: Thời của Con Người đã hết, thời kỳ của các Hung Thần đã đến!

Con người Ucraine, hãy vững tin và HY VỌNG, trời đất sẽ ở bên!

Theo FB Viet Nguyen Trung
Nguồn: www.bolapquechoa.blogspot.com