OGC: Phép màu tăng vốn cho công ty con

[tranminh1010]

Tăng vốn quá khủng chỉ trong một thời gian ngắn từ công ty mẹ đến công ty con, phép màu nào đã mang lại cho Tập đoàn Đại Dương – Ocean Group (HOSE: OGC) một tiềm lực lớn mạnh và đưa vị thế của ông Hà Văn Thắm – Chủ tịch OGC nâng tầm trên thị trường chứng khoán?

Nhờ tiềm lực mạnh từ tăng vốn, OGC tham gia hàng loạt thương vụ M&A trong nhiều lĩnh vực. Và đặc biệt là điểm nhấn vào năm 2009, với tần suất giao dịch đầu tư, chuyển nhượng và phát hành cổ phiếu dày đặc giữa OGC và những công ty liên quan tạo thành mạng lưới quan hệ sở hữu chéo và “bùng nổ” về vốn trong nhóm các doanh nghiệp mang họ “Đại dương”.

Tăng vốn thần kỳ

Hành trình tăng vốn của công ty mẹ OGC có thể nói là khá chóng mặt và gây bất ngờ khi cổ đông góp vốn chỉ là những cá nhân nhưng những khoản tiền khổng lồ liên tục được “rót” vào Tập đoàn Không chỉ có mình công ty mẹ, có những công ty con và liên doanh liên kết của OGC cũng được thổi phồng quy mô rất nhanh.

Quá trình tăng vốn của OGC, Oceanbank và OCH ĐVT: tỷ đồng

Sở hữu và đầu tư vào 8 công ty con và 3 công ty liên kết, tổng số tiền OGC bỏ ra gần 3,500 tỷ đồng không phải là nhỏ chưa kể các khoản đầu tư tài chính khác, vượt cả vốn điều lệ đang ở mức 3,000 tỷ đồng.

Danh sách công ty con và liên kết của OGC tính đến 30/06/2013 OGC đã chuyển nhượng hết 75% vốn tại CTCP Truyền thông Đại Dương (Ocean Media) cho công ty con OCH với giá 12,500 đồng/cp từ cuối tháng 08/2013. OGC cũng dự định bán hết cổ phần tại CTCP Nông Lâm sản Đại Dương và CTCP Phát triển Tài nguyên thiên nhiên Đại Dương.

Khi nói đến nhóm OGC không thể không nhắc đến Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank), đơn vị có vốn điều lệ lớn nhất trong nhóm các công ty con và liên kết của OGC. OceanBank hiện có vốn điều lệ 5,350 tỷ đồng, tăng dựng đứng so với con số 170 tỷ đồng hồi năm 1993 - năm mà ngân hàng được chuyển đổi mô hình hoạt động từ Ngân hàng TMCP Nông thôn Hải Hưng.

Trong số các cổ đông lớn của Oceanbank, OGC và Công ty TNHH VNT cùng nắm 20% vốn (tính đến giữa năm 2013), tương đương 800 tỷ đồng. Cả hai công ty đều có mối liên hệ đến ông Hà Văn Thắm, Chủ tịch OGC khi Công ty TNHH VNT cũng là cổ đông nắm 11.09% vốn tại OGC (tháng 08/2013). Đồng thời cháu gái của ông Thắm – bà Nguyễn Thị Thu Hà còn là Giám đốc Công ty VNT (tháng 10/2012). Tại Oceanbank, ông Hà Văn Thắm cũng giữ chức Chủ tịch HĐQT từ năm 2004 đến nay.

Cổ đông lớn của Oceanbank đến 30/06/2013

Bên cạnh các công ty liên kết, tên tuổi nhiều công ty con của OGC cũng nổi danh không thua kém, trong đó có những công ty con còn xuất hiện trước cả khi công ty mẹ OGC ra đời vào năm 2007. Lớn nhất trong số này phải kể đến là CTCP Khách sạn & DV Đại Dương – Ocean Hospitality (HNX: OCH). Công ty được thành lập năm 2006, nay có vốn điều lệ 2,000 tỷ đồng với 75% sở hữu thuộc OGC.

OCH có quá trình tăng vốn “chóng mặt” không kém gì công ty mẹ. Với vốn điều lệ ban đầu chỉ 10 tỷ đồng, do 3 cổ đông sáng lập, trong đó có ông Hồ Vĩnh Hoàng và ông Hà Trọng Nam – anh trai của ông Hà Văn Thắm vào tháng 7/2006. Ông Hồ Vĩnh Hoàng cũng từng góp phần vào quá trình tăng vốn chóng mặt của OGC khi sở hữu 2.2% vốn vào cuối năm 2009. Chỉ trong vòng 8 tháng (12/2009-07/2010), qua 3 lần tăng, vốn của OCH nhảy vọt một cách thần kỳ từ 10 tỷ lên 1,000 tỷ đồng với phần lớn vốn góp thuộc về công ty mẹ OGC (75%). Có thể thấy, trong khoảng thời gian mua cổ phần phát hành thêm của công ty con này, công ty mẹ OGC rất “xủng xỉnh tiền bạc” khi vừa hoàn tất 2 đợt tăng vốn từ 390 tỷ đồng lên 2,500 tỷ đồng.

Danh sách một sổ cổ đông của OCH liên quan đến OGC tính đến tháng 06/2013

Chưa dừng lại ở đó, vào đầu tháng 10/2013 vừa mới đây, OCH đã có thông báo chính thức tiếp tục nâng vốn điều lệ từ 1,000 tỷ đồng lên 2,000 tỷ đồng thông qua phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu theo tỷ lệ 1:1 với mức giá 10,000 đồng/cp.

CTCP Chứng khoán Đại Dương (OCS), một công ty con khác do OGC nắm giữ 75% vốn, cũng được thành lập từ năm 2006 với vốn điều lệ 50 tỷ đồng, đã tăng vọt lên 300 tỷ đồng tính đến năm 2010 và duy trì cho đến nay. Ngoài OGC, nhiều đơn vị và cá nhân liên quan khác cũng có mặt trong danh sách cổ đông của OCS như Oceanbank 11%, Doanh nghiệp tư nhân Hà Bảo – thuộc sở hữu của ông Hà Văn Thắm 10.32% và bà Nguyễn Thị Thu Hà – cháu gái ông Thắm (con của chị gái) 0.01% vốn.

Dấu ấn năm 2009

Trong đợt tăng vốn từ 390 tỷ đồng lên đến cả 1,986 tỷ đồng trong năm 2009 của công ty mẹ OGC có sự tham gia mới của 4 cổ đông tổ chức. Ngoại trừ Hà Bảo của ông Hà Văn Thắm là doanh nghiệp tư nhân thì 3 đơn vị còn lại đều có sở hữu qua lại với OGC.

CTCP Thương mại & Kho vận Thành Đông góp vốn 200 tỷ đồng vào OGC trong khi nhận 201 tỷ đồng (ứng trước để mua chứng khoán) từ một công ty con của OGC là OCS.

Cổ đông tổ chức thứ hai cũng xuất hiện từ năm 2009 với số vốn góp 197 tỷ đồng vào OGC là Công ty TNHH VNT. Ngay trong năm này, OGC có khoản phải thu dài hạn đến 206 tỷ đồng với VNT (Đây là khoản góp vốn của OGC cho VNT để thực hiện dự án). Ngoài ra, OGC còn có khoản vay nợ ngắn hạn 240 tỷ và phải trả 62 tỷ đồng cho VNT.

Cổ đông thứ ba, CTCP Đầu tư và Xây dựng Bảo Minh góp vốn 66 tỷ đồng vào OGC và ngược lại OGC lại cam kết góp vốn cho công ty này thực hiện dự án Đầu tư xây dựng nhà ở cao cấp với đúng số tiền 66 tỷ đồng.

Sơ đồ đầu tư và góp vốn của OGC và các bên liên quan (2009)

Ngoài ra, OGC còn sử dụng hình thức ủy thác đầu tư thông qua CTCP Quản lý danh mục đầu tư FPT. Theo báo cáo tài chính năm 2009, CTCP Đầu tư Phát triển Hạ tầng VNT – công ty con của OGC có ủy thác quản lý vốn 150 tỷ đồng cho CTCP Quản lý danh mục đầu tư FPT trong 1 năm từ 12/06/2008 đến 12/06/2009. Vào năm 2010, CTCP Quản lý quỹ FPT cũng tham gia góp vốn vào OGC hơn 222 tỷ đồng (8.9%).

Cũng trong năm 2009, nội bộ các cổ đông liên quan đến ông Hà Văn Thắm đã thực hiện hàng loạt các giao dịch cổ phiếu Oceanbank. Tính đến cuối năm này, Oceanbank cũng đầu tư 33 tỷ (11%) vào OCS và 2.2 tỷ (11%) vào Ocean Media.

Sơ đồ chuyển nhượng cổ phiếu Oceanbank giữa các bên liên quan của ông Hà Văn Thắm trong năm 2009

Như vậy, chỉ trong năm 2009, OGC đã nhận về 1,580 tỷ đồng tiền vốn góp từ các cổ đông và đem đi đầu tư 1,310 tỷ đồng vào các công ty con và công ty liên kết. Cụ thể là tại CTCP Đầu tư & Phát triển hạ tầng VNT, OCS, OCH và OceanBank. Đến cuối năm 2009, OGC nắm 50% quyền kiểm soát trong CTCP Kem Tràng Tiền với giá trị ghi sổ chỉ có 1.8 tỷ đồng. OGC cũng nâng vốn góp tại Oceanbank từ 150 tỷ lên 683 tỷ đồng và chuyển OCS thành công ty con.
Bản thân ông Hà Văn Thắm đã nắm 75.225 triệu cp OGC (38.2% vốn điều lệ), 12 triệu cp OCS (tương đương 40% vốn điều lệ); bà Nguyễn Thị Thu Hà nắm 5.73 triệu cp (19%) OCS, 4.5 triệu cp OGC (2.3%).

Bảng sở hữu của các bên liên quan tính đến cuối năm 2009

Đồng thời năm này cũng chứng kiến tốc độ tăng vốn thần kỳ của OGC từ 390 tỷ lên 1,968 tỷ, OCH từ 10 tỷ lên 530 tỷ, OCS từ 150 tỷ lên 300 tỷ và Oceanbank tăng từ 1,000 lên 2,000 tỷ đồng. Đây cũng là giai đoạn tăng vốn mạnh nhất của các thành viên và công ty mẹ trong Tập đoàn OGC.

DNTN Hà Bảo – thuộc chủ sở hữu là ông Hà Văn Thắm là doanh nghiệp đang nắm đến hơn 44.37% vốn tại OGC (30/06/2013). Doanh nghiệp tư nhân Hà Bảo được cấp phép từ ngày 22/12/2009, cùng với khoảng thời gian tăng vốn khủng của OGC từ 390 tỷ lên 1,968 tỷ đồng. Ngay khi ra đời, Hà Bảo tham gia góp vốn vào OGC với 378 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ lớn nhất so với các cổ đông khác. Tuy nhiên, đến 20/01/2010 Hà Bảo mới chính thức bắt đầu hoạt động. Công ty TNHH VNT thành lập năm 1997, cũng là một công ty gia đình ông Hà Văn Thắm và có vốn điều lệ tăng từ 10 tỷ lên 600 tỷ đồng (2012). Bà Nguyễn Thị Thu Hà (con của chị gái ông Hà Văn Thắm) làm Giám đốc và là người đại diện theo pháp luật của công ty (tháng 10/2012). Ngoài bà Hà, ông Hà Trọng Nam (anh trai của ông Thắm) cũng đang làm kinh doanh tại VNT. Bản thân ông Thắm đã từng đảm nhận vị trí Giám đốc tại VNT từ năm 1997-2001. Theo Giấy phép đăng ký kinh doanh sửa đổi ngày 26/08/2013 của OGC, VNT đang nắm 11.09% vốn điều lệ của Tập đoàn này. Bên cạnh đó, VNT còn sở hữu 80 triệu cp Oceanbank – 20% (giữa năm 2013).

Đan Thanh