Mặc dù HPG là một doanh nghiệp tốt nhưng thị giá hiện hành của cổ phiếu HPG đã không còn mấy hấp dẫn vì tiềm năng tăng giá đã yếu đi và hàm chứa rủi ro điều chỉnh giá ngắn hạn sau một quá trình tăng giá dài hơi.

Cùng với các ông lớn như VNM, GAS, FPT, REE, CTCP Tập đoàn Hòa Phát (HOSE: HPG) là một số ít ỏi những điểm sáng nổi bật trong hai năm qua. Chiến lược kinh doanh đúng đắn, tầm nhìn chiến lược hợp lý, vị thế đầu ngành, tái cấu trúc phù hợp, tài chính ổn định, cổ tức đều đặn là những điều tốt đẹp mà các nhà đầu tư có thể nói về HPG.
Mặc dù ngành thép liên tục gặp khó khăn, HPG vẫn liên tục có được sự tăng trưởng bền vững về lợi nhuận và là một trong những doanh nghiệp hiếm hoi của ngành thép nói riêng và của thị trường chứng khoán nói chung chi trả cổ tức bằng tiền mặt ở mức cao (20%/mệnh giá) đều đặn trong những năm gần đây. Nhờ vậy, giá cổ phiếu của HPG đã phục hồi trở lại một cách bền bỉ từ mức giá đáy 10,700 đồng/cp đầu năm 2012 lên mức giá 34,000 đồng/cp vào ngày 26/09/2013. Đây là một mức tăng giá cực kỳ hấp dẫn trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam ảm đạm suốt mấy năm qua.
Đặc biệt, HPG đã có một giai đoạn bứt phá mạnh từ 29,000 lên 35,000 đồng/cp vào tháng 9/2013 khi HPG công bố thông tin đã đòi được 264 tỷ đồng từ CTCP đầu tư Hà Nội ACB, cho phép HPG có thể hoàn nhập lại khoản dự phòng rủi ro 164 tỷ đồng vào quý 3/2013.
Tuy nhiên, thông tin về việc một số tổ chức đầu tư lớn như Deutsche Bank AG hay quỹ VOF có động thái chốt lãi khi HPG vượt vùng giá 30,000 đồng/cp khiến cho nhiều nhà đầu tư băn khoăn: Liệu giá cổ phiếu của HPG đã đạt đến đỉnh của quá trình tăng giá, hay mức giá hiện nay vẫn còn hấp dẫn để mua và nắm giữ. Bởi vì cần lưu ý rằng mức giá 34,800 đồng/cp hiện nay đã tiệm cận mức giá cao kỷ lục tại 37,300 đồng/cp mà HPG đạt được trong thời kỳ huy hoàng của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Dự báo chính xác giá cổ phiếu chưa bao giờ là một điều dễ dàng, và điều đó càng khó khăn hơn trong khuôn khổ một bài viết ngắn, vì thế người viết không đi sâu vào việc phân tích và dự báo biến động giá chi tiết của HPG, mà chỉ thử cung cấp một cái nhìn về tiềm năng tăng giá tiếp theo của HPG trên góc độ nội lực và dự báo về hoạt động của doanh nghiệp.
1. Sự hấp dẫn của cổ tức
HPG đang chi trả cổ tức tiền mặt đều đặn ở mức 20%/năm trên mệnh giá, do vậy chúng ta vẫn có thể kỳ vọng mức cổ tức này từ HPG trong nhứng năm tới. Ở mức giá 34,800 đồng/cp hiện nay, mức cổ tức này tương đương với tỷ lệ lãi suất là 5.74%/năm, thấp hơn mức lãi suất tiết kiệm 7%/năm đang hiện hành ở các ngân hàng thương mại.
Tuy nhiên, HPG hiện nay đang có giá số sách hơn 21,000 đồng, và theo các năm trước, ngoài cổ tức bằng tiền mặt, về dài hạn HPG có thể chia thêm cổ tức bằng cổ phiếu, nên nhà đầu tư có thể kỳ vọng một tỷ lệ cổ tức thực tế cao hơn. Mặc dù vậy, việc duy trì một mức cổ tức cao cùng với thưởng cổ phiếu thường xuyên sẽ tạo ra một gánh nặng khổng lồ đối với dòng tiền của doanh nghiệp, nên khó có thể kỳ vọng việc chia thưởng cổ phiếu thường xuyên.
Theo tính toán của người viết, để tỷ lệ cổ tức thực tế đạt 7%/năm, tương đương với lãi suất tiết kiệm hiện nay, thì ngoài 20% cổ tức/mệnh giá, ở mức thị giá 34,800 đồng/cp, HPG cần phải chia thưởng cổ phiếu bình quân 22%/năm. Đây là một tỷ lệ khó có thể duy trì lâu dài, vì thế ở mức giá hiện nay, có thể nói cổ tức của HPG không phải là hấp dẫn đối với những nhà đầu tư theo trường phái “ăn” cổ tức.
2. Khoản hoàn nhập dự phòng rủi ro 164 tỷ đồng
Cần lưu ý rằng khoản hoàn nhập dự phòng này là một khoản thu nhập bất thường và cần đươc tách ra, không đưa vào khi dự phóng thu nhập dài hạn của HPG.Cách thức ghi nhận hợp lý là tính thêm một khoản gia tăng giá trị một lần cho HPG. Theo cách tính này thì khoản thu nhập 164 tỷ đồng khi chia cho 419 triệu cổ phiếu đang lưu hành của HPG thì sẽ tương đương thu nhập 394 đồng/cp, một mức gia tăng không đáng kể so với thị giá hiện nay của HPG.
3. Tiềm năng tăng lợi nhuận tiếp theo của HPG
Tăng trưởng lợi nhuận các quý vừa qua của HPG chủ yếu nằm ở việc giảm chi phí giá vốn hơn là tăng doanh thu, nhưng khả năng giảm chi phí trong thời gian tới sẽ trở nên khó khăn hơn nhiều:
- Giảm chi phí tài chính do lãi suất cho vay giảm: Nhờ lãi suất cho vay giảm nhiều, nên chi phí của HPG giảm một khoản khá lớn trong thời gian vừa qua (chi phí lãi vay của HPG 6 tháng đầu năm 2013 chỉ bằng 48.18% so với cùng kỳ năm 2012). Tuy nhiên, lãi suất cho vay hiện nay đang ở đáy của đường cong lãi suất, và tỷ lệ lạm phát của Việt Nam đang đe dọa gia tăng trở lại, nên khả năng lãi suất giảm tiếp sẽ ít khả năng xảy ra, và như vậy HPG khó có thể tiếp tục hưởng lợi lớn việc từ giảm lãi suất cho vay.
- Giảm giá nguyên liệu đầu vào: Giá than mỡ và giá thép phế giảm mạnh trong năm nay đã giúp cho HPG giảm mạnh được giá đầu vào của ngành kinh doanh chính là sản xuất thép , khiến tỷ lệ lợi nhuận gộp của HPG tăng mạnh ngay cả khi giá thép thành phẩm giảm. Dù vậy, việc giảm giá than mỡ, do giá than coke giảm nhờ vào chính sách thuế của Trung Quốc, sẽ dần triệt tiêu và giá đầu vào sẽ khó giảm tiếp tục.
Hơn nữa, mặc dù giá điện tăng sẽ khiến cho HPG có lợi thế hơn so với các nhiều doanh nghiệp thép nội địa khác nhờ vào công nghệ có tính cạnh tranh tốt hơn, nhưng nó vẫn làm tăng chi phí đầu vào của chính HPG.
Do vậy, kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận tiếp theo sẽ phụ thuộc chủ yếu vào việc tăng doanh số của HPG:
- Doanh số của HPG phụ thuộc vào việc tăng trưởng thị phần và tăng trưởng của thị trường. Mặc dù HPG có lợi thế cạnh tranh so với toàn ngành nhờ giá thành rẻ và thị phần đã tăng nhẹ trong 9 tháng đầu năm 2013, nhưng thị trường thép nói chung hiện vẫn đang suy giảm và được dự báo chưa sáng sủa trong thời gian tới do khó khăn chung của nền kinh tế Việt Nam. Điều này sẽ triệt tiêu lợi ích từ việc tăng thị phần đem lại, được phản ánh phần nào qua việc doanh số hợp nhất của toàn Tập đoàn trong hai quý vừa qua không mấy tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái (giảm nhẹ so với cùng kỳ).
- Dự án thép mới tại Hải Dương sẽ tăng năng lực sản xuất thép của HPG lên 77% và được kỳ vọng giúp HPG tiếp tục tăng thị phần lên tiệm cận mức 20% của toàn thị trường thép. Tuy nhiên, dự án này với quy mô lớn của nó cũng hàm chứa rủi ro làm giảm lợi nhuận biên của HPG nếu doanh số không đủ bù chi phí, đặc biệt là chi phí khấu hao, trong bối cảnh thị trường thép tiếp tục bất ổn.
Tóm lại, từ sơ bộ đánh giá nội lực của HPG và thị trường chung, người viết cho rằng mức giá hiện nay của HPG là tương đối cân bằng với giá trị nội tại của doanh nghiệp. Do vậy, ở góc độ nhà đầu tư, mặc dù HPG là một doanh nghiệp tốt nhưng thị giá hiện hành của cổ phiếu HPG đã không còn mấy hấp dẫn vì tiềm năng tăng giá đã yếu đi và hàm chứa rủi ro điều chỉnh giá ngắn hạn sau một quá trình tăng giá dài hơi. Một mức giá đầu tư tốt của HPG với tỷ lệ rủi ro thấp có lẽ nằm ở vùng giá 25,000 đồng/cp hơn là mức giá hiện nay.
Các bài viết trên Vietstock Blog thể hiện quan điểm, cách nhìn nhận và lối văn riêng của tác giả, không đại diện cho ý kiến của Vietstock. Vietstock, tác giả và các bên liên quan không chịu trách nhiệm đối với những vấn đề phát sinh liên quan đến bài viết, các đánh giá, phân tích, nhận định và quan điểm đầu tư trong bài viết.