Các sai lầm hay mắc phải của một nhà đầu tư nhỏ - Bài của LHH (bài 7)

[ProDuck]

55. Lúc mọi người lạc quan nhất chính là lúc nên bình tĩnh nhất

Cháu up cái hình của đường PSAR lên cho bác dễ hình dung

Nếu nhìn vào hình dưới của PSAR thì bác có thể thấy đường PSAR đang đuổi kịp đường giá rất nhanh và khả năng xuyên cắt qua đường giá rất lớn. Khi PSAR cắt qua đường giá, đó luôn là lúc nên đi vào (hoặc đi ra) khỏi thị trường

Cháu và bác sẽ cũng xem xét hai trường hợp

1. PSAR không cắt qua đường giá : muốn PSAR không cắt qua đường giá thì chỉ có một cách duy nhất, đó là đường giá vọt thẳng lên trên gần như dựng đứng (tức là VNI tăng liên tiếp 2 - 3 phiên, mỗi phiên 30 - 40 điểm) giả thiết này rõ ràng không khả thi
2. PSAR cắt qua đường giá : với xu hướng diễn biến của đường giá và PSAR như hình dưới thì trong tuần sau hai đường này sẽ giao cắt nhau, đó chính là lúc cháu và bác thật bình tĩnh để đánh giá tình hình - rút khỏi thị trường hay tái cơ cấu danh mục




56. Thắng cả cuộc chiến không có nghĩa là phải thắng mọi trận chiến

Thị trường mấy hôm nay không tiếp tục tăng nữa làm tôi hơi buồn. Cháu tôi mấy hôm nay không thấy qua chơi (chắc nó bận IPO Bảo Việt)

Tôi chủ động gọi điện hỏi thăm nó (thực chất là lo cho cái túi tiền còm của mình) :

Bác thấy hơi lo lo cháu ạ, BCs giữ lại từ đợt down lần trước thì một có lãi rồi đấy, một hòa vốn. PS thì có cái lãi lớn, có cái mãi không chịu tăng.

Thắng cả cuộc chiến không có nghĩa phải thắng mọi trận chiến bác ạ, bác nên giữ lại BCs và rút khỏi PS không tăng giá, PS vẫn đang tăng thì giữ lại nhưng nếu nó có xu hướng giảm thì cũng nên rút nốt.

57. Bull trap không phải là xấu nếu có những điểm tựa vững

Bull trap thực sự sẽ không phải là xấu nếu nó có điểm tựa vững (bởi vì thực chất một đợt hồi phục đều bắt đầu từ một bull trap)

Hôm nay thị trường down mạnh, nhưng có một số điểm tựa vững để có thể trade được

1. Tình hình thế giới : thị trường thế giới vẫn tăng trưởng lành mạnh, Trung Quốc có một ngày phục hồi nhẹ (thực chất là một bull trap nguy hiểm cho những nhà đầu cơ Trung Quốc) nhưng nó giải tỏa một phần tâm lý e ngại cho nhà đầu tư Việt Nam cho đến cuối tuần.

2. Hôm nay là một ngày rớt giá rất mạnh của nhiều BCs sáng giá tại VSE sau khi các BCs này đi ngang trong gần 10 phiên giao dịch vừa qua, nên có thể thấy nó là một cái sảy chân nhất thời do nhiều nhà đầu tư nhỏ mất kiên nhẫn phải bán ra

3. Bởi vì nhiều BCs rớt mạnh xuống dưới khoảng giá tích lũy nên xu hướng quay lại khoảng giá đó trong thời gian tới là rất lớn

4. Với mức độ rớt giá ngày hôm nay (VNI 1039) thì nhiều BCs giá đã ngang với khi VNI 9xx

5. Mức cản 1000 vẫn khá chắc chắn

6. Nếu ngày mai VNI rớt tiếp > 20 điểm nữa sẽ tạo ra một nhịp điệu rớt 3 phiên liên tục tương đương nhau, thị trường sẽ rebound nhẹ

Với những điểm tựa như vậy thì bác nên tranh thủ trade một chút với những BCs rớt giá mạnh ngày hôm nay (ngày mai nếu những BCs đó rớt mạnh tiếp - tức là sẽ tương đương giá khi VNI < 900 - sẽ là cơ hội rất tốt để mua vào và bán ngay khi thị trường rebound)


58. Nên cân nhắc giữa rủi ro và lợi ích mang lại

Không mua được BCs nào theo lời dặn của cháu tôi (hôm đó cháu tôi dặn không tranh mua) tới hôm nay thì tôi đã thấy lời dặn là có lý (hầu hết BCs lại có xu hướng giảm) Nhưng tôi vẫn thấy buồn

Cháu tôi nói : cháu hiểu vì sao bác buồn

BCs không tăng mà lại có xu hướng giảm, trong khi nhiều PS lại tăng vù vù đúng không ạ ? Bác thấy nhiều giá trị bị đảo lộn hết cả ? Bác ước là mình chọn mua đúng những PS đang tăng giá ?

Thực ra đó không phải là suy nghĩ của bác đâu, mà là suy nghĩ của rất nhiều nhà đầu tư nhỏ, nhất là những người mới bước vào thị trường.

Thị trường chứng khoán là nơi tiền từ túi người nọ chảy vào túi người kia, nhưng nếu nó tạo ra sự thừa nhận, tạo ra niềm tin của toàn xã hội về giá trị của cổ phiếu thì đó là cuộc chiến win - win (niềm tin của xã hội không tạo dựng dựa vào PS được bác ạ, trước vẫn thế và sau này vẫn mãi thế)

Còn nếu không có niềm tin đó được tạo ra : nó sẽ biến thành sòng bạc

Lợi ích nếu bác tham gia vào cuộc đua của một số PS hiện nay ?

+ Lợi nhuận 50 - 100%

Rủi ro ?

+ Bác có chắc mình sẽ chọn đúng các PS đó ?
+ Bác có dám bỏ toàn bộ vốn vào các PS đó ? Thường thì ít ai dám bỏ toàn bộ vốn vào PS, bác sẽ đầu cơ một chút - thắng lớn - chọn PS khác, bỏ nhiều tiền hơn - lại thắng - bỏ rất nhiều tiền vào PS khác và ... thua lỗ. Cái vòng luẩn quẩn đó luôn lặp đi lặp lại từ xưa đến nay, từ thị trường chứng khoán này sang thị trường chứng khoán khác bác ạ.
+ Bác thử thống kê lại : bao nhiêu PS tăng/tổng số PS ? bao nhiêu PS vẫn đang tăng/số PS đã quay đầu ? Số người còn có lãi khi PS tăng / số người đã thua lỗ khi PS quay đầu trong mấy phiên giao dịch vừa qua ?
+ Thay vì cân nhắc mua vào hoặc cơ cấu BCs để thu lợi nhuận vững chắc khi thị trường hồi phục, bác lại đi tìm kiếm lợi nhuận trên cơ sở niềm tin mua đắt để bán đắt hơn trong bối cảnh chung : thị trường trầm lắng, PS bị làm giá trên cơ sở tin đồn

59. Khi không thể tìm ra được cổ phiếu mà mua vào có thể sinh lời ngay, thì trong trường hợp thị trường đang suy giảm - giữ nguyên tiền mặt đã là có lời rồi (cổ phiếu ngày càng rẻ đi)

Chẳng hạn bác dự định mua vào 1000 cổ phiếu có giá 175.000 đ
Nhưng thị trường đang giảm nên bác chưa mua
Đến hiện nay cổ phiếu này chỉ còn ~ 150.000 đ
Như vậy sự kiên nhẫn của bác đã được đền đáp = 25 triệu

60. Thị trường đang cuộn mình lại như lò xo bị nén

Bác nên chuẩn bị sẵn sàng, thị trường bị market makers nén xuống nhưng nó vẫn chuyển động đi lên chậm rãi, đó là lúc phải chuẩn bị để xuất phát

61. Mùa giải ngân của các định chế tài chính

Bác nên lưu ý đây là thời điểm nhiều định chế tài chính bắt đầu mùa giải ngân

62. Bắt một con dao đang rơi

Không nên bắt một con dao đang rơi
Nhưng chỉ không nên khi nó rơi từ đỉnh của thị trường

Còn khi thị trường đến sát đáy
Thì việc chọn lọc những con dao đang rơi để bắt lấy
Là một việc nên làm

63. Không có tiền mặt dự phòng

Những nhà đầu tư nhỏ thường có thói quen
- Mua cổ phiếu và hy vọng tăng giá
- Cổ phiếu giảm giá thì cắn răng chịu
- Nếu đã giải tư cổ phiếu thành tiền mặt (sau khi đã đạt lợi nhuận kỳ vọng hoặc cắn răng stop loss) thì nôn nóng mua vào cổ phiếu khác ngay

Việc không dự trù tiền mặt trong một xu thế thị trường có chiều hướng đi ngang hoặc đi xuống, không khác gì đi một chiếc xe mà không có giảm sóc, chiếc xe đó tất nhiên vẫn có thể về tới đích nhưng sẽ làm người đi xe ê ẩm toàn thân khi đi qua những chỗ sóc của thị trường.

Nên quy trì một ngân sách tiền mặt 10 - 25% và sử dụng đúng mục đích

1. Thị trường có xu hướng đi xuống

Thị trường có xu hướng đi xuống sẽ kéo theo tất cả các cổ phiếu đi xuống, hãy sử dụng quỹ tiền mặt để mai phục những cú hẫng - rebound của cổ phiếu. Khi một cổ phiếu được coi là BC, sau khi đã rớt nhè nhẹ nhiều phiên liên tiếp sẽ có cú hẫng - sụt giá đột ngột, sau đó sẽ rebound. Những cú hẫng này có thể do :
- Dao động cộng hưởng của nhiều nhà đầu tư (vào thời điểm nào đó, nhiều nhà đầu tư quá mệt mỏi >>> đồng loạt bán ra >>> giá giảm mạnh)
- Các định chế tài chính đảo danh mục >>> bán ra mạnh >>> cung lớn hơn cầu đột ngột gây giảm giá mạnh
- Ép bán (force sell) do thay đổi về chính sách, do đến hạn cầm cố
- Cổ phiếu rớt xuống dưới một ngưỡng giá tâm lý cũng tạo ra rebound

Nên tận dụng những cơ hội này để lướt sóng T+ với những cổ phiếu có sẵn trong danh mục

2. Những đợt bull trap của thị trường

Nếu thị trường xảy ra bull trap thì phải dùng quỹ tiền mặt tranh mua (kể cả tranh mua trần) những cổ phiếu có sẵn trong danh mục sau đó bán ra T+

Khi ta tranh mua trần, tức là tạo thêm sức cầu mạnh, đẩy cổ phiếu tăng lên, đừng ngại chuyện tranh mua trần vì ta sẽ bán ngay cổ phiếu cũ trong danh mục vào những phiên liền kề (khi thị trường vẫn còn lên do bull trap)

3. Thị trường có xu hướng đi lên

Thực hiện tương tự như trong trường hợp bull trap, nhưng thay vì bán ra ngay thì tiếp tục nắm giữ

64. Tâm lý phân vân khi stop loss

Stop loss với nhà đầu tư cũng giống như chiếc thắng (phanh) của xe, bạn có dám đi ngoài đường với một chiếc xe không thắng ? Câu trả lời tất nhiên là : không

Vậy tại sao bạn vẫn phân vân khi bắt buộc phải stop loss ?

- Bởi vì khi stop loss tức là tôi đã biến lỗ ảo thành lỗ thật
- Bởi vì tâm lý lo sợ sau khi stop loss thì giá tăng mạnh trở lại, tự nhiên biến mình thành kẻ bán rẻ - mua đắt
- Bởi vì ....
- Bởi vì ....

Nói chung có vô vàn lý do, nhưng 2 lý do đầu tiên là phổ biến nhất

Muốn trở thành nhà đầu tư (đầu cơ) thành công thì phải thành thục stop loss, hơi kỳ quặc nhưng đó là sự thật. Bởi vì suốt quá trình đầu tư (đầu cơ) bạn sẽ không chỉ phải đối mặt với việc buộc phải stop loss 1 - 2 lần. Giống như đi xe từ nhà đến sở làm : bạn phải thắng (phanh) xe nhiều lần, kết quả bạn vẫn đến đúng nơi cần đến, đúng giờ cần đến. Còn bạn không thắng (phanh) xe ? bạn sẽ nhập viện ngay sau cú va chạm đầu tiên.

Quay trở lại câu hỏi : có cần phải stop loss hay không ? Bạn hãy thử giả định thị trường trong tương lai

1. Thị trường sẽ xấu đi, có thể rất nhanh như một vết cắt sâu, có thể chậm rãi như một vết thương mỗi ngày một trầm trọng thêm một chút. Bạn sẽ bị càng ngày càng lún sâu vào thua lỗ. Câu trả lời sẽ tất nhiên sẽ là : phải stop loss

2. Thị trường sẽ đi ngang, chậm chạp và nặng nhọc. Bạn sẽ bị chôn vốn và tiếc nuối nhìn nhiều cơ hội trôi qua khi nó xuất hiện ở những cổ phiếu khác, hoặc những lĩnh vực khác. Vẫn nên stop loss

3. Thị trường đảo chiều và bùng lên.

+ Nếu không stop loss bạn sẽ được thêm 3 - 5% so với những người stop loss, nhưng bạn sẽ gặp rủi ro lớn nếu thị trường đi xuống (không cần nói thì nhiều người đã mất 30 - 50% tài sản từ tháng 3/2007 hiện nay hiểu rất rõ điều đó)
+ Nếu stop loss bạn sẽ mất 3 - 5% trong giai đoạn đầu thị trường đảo chiều. Nhưng bạn sẽ vẫn đạt đủ lợi nhuận kỳ vọng khi thị trường đi lên, quan trọng hơn cả : bạn an toàn 100% trước mọi biến động của thị trường.