Nhập môn PTKT trong đầu tư chứng khoán

[tradingpro8x]

PHẦN HAI - CÁC CHỈ SỐ THÔNG DỤNG TRONG PTKT

BÀI 2 - CHỈ SỐ CƯỜNG ĐỘ TƯƠNG ĐỐI (RSI)

Chương 3. SỬ DỤNG

I. NGUYÊN LÝ
Căn cứ vào những công dụng cụ thể của RSI, ta có những nguyên lí cơ bản khi sử dụng chúng :
1. Dựa vào sự tương tác giữa RSI với cá đường biên và đường trung bình để tìm các tín hiệu giao dịch.
2. Dựa vào sự phân kỳ của đường giá vói RSI để dự báo hiện tượng đảo chiều.
3. Dựa vào các mô hình giá để dự báo sớm sự thay đổi xu hướng giá.
Những nguyên lý trên phản ảnh đầy đủ vào các công cụ sử dụng cụ thể như sau :

II. PHÁT HIÊN ĐỈNH VÀ ĐÁY :
Khi RSI đạt > 70, có thể coi như đã tới đỉnh và khi <30, đã tới đáy. Từ đó, suy ra một cách giao dịch theo các mức đỉnh-đáy :
• Mua : Khi RSI giảm thấp hơn 30
• Bán : Khi RSI vượt quá 70
Ghi chú :
Không mua-bán khi RSI vừa chạm 30 hoặc 70 vì nhiều khi RSI nằm tại đó khá lâu. Cho nên , để tránh tình trạng mua-bán quá sớm, nên đợi nó ra khỏi vùng đó hãy tiến hành giao dịch.

III. SỬ DỤNG 2 ĐƯỜNG BIÊN
1. Khi RSI < 30 (quá bán) :
Nếu cho rằng thị trường đang chạm đáy và chờ thời cơ mua vào thì cần theo dõi kỹ mọi biến động của RSI trong vùng này, cụ thể :
- Khi xuất hiện hiện tượng phân kỳ giữa đường giá và RSI: Tín hiệu cảnh báo đảo chiều.
- Sau đó, nếu RSI vượt lên khỏi 30: Tín hiệu khẳng định thị trường sẽ hồi phục. Đây là thời điểm phù hợp nhất cho hành động mua vào.
2. Khi RSI >70 (quá mua) :
Khi RSI cắt và vượt xuống dưới 70: tín hiệu bán ra mạnh mẽ và là thời điểm phù hợp cho hành động bán ra.
Từ những dữ kiện trên hình thành một phương thức giao dịch:
- nói chung:
• Mua ở vùng quá bán
• Bán ở vùng quá mua
- cụ thể:
• Mua: RSI <30
• Bán: RSI >70
- và cuối cùng hình thành:
• Mua: Khi RSI <30 sau đó đi lên vượt mức này.
• Bán: Khi RSI >70 sau đó đi xuống dưới mức này.



Nhắc lại :
- Vùng quá mua/ quá bán là những vùng hết sức nhạy cảm, do đó các nhà đầu tư nên thận trọng khi đặt lệnh giao dịch.
- Hình thức giao dịch như trên chỉ nên áp dụng cho một thị trường có nhiều biến động. Khi thị trường đã hình thành một xu hướng rõ rệt và ổn định, động thái giao dịch như trên chưa chắc đã chính xác. Để đảm bảo, thường kiểm nghiệm bằng cách phối hợp với các chỉ số PTKT khác.

IV.SỬ DỤNG ĐƯỜNG TRUNG BÌNH
Tiến hành giao dịch bằng cách sử dụng đường trung bình (RSI = 50) là một biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả, nhất là khi mức trung bình trở thành:
- Kháng cự trong xu hướng tăng
- Chống đỡ trong xu hướng giảm.
Khi đó tín hiệu giao dịch xuất hiện khi đường giá vượt lên hoặc hạ thấp hơn các mức trên. Cụ thể:
- Mua: Khi RSI >50
- Bán: Khi RSI <50
Theo Thomas A.Meyer, khi áp dụng hình thức giao dịch như trên, khoảng thời gian phân tích RSI tối ưu là: 21 tuần.

V . SỬ DỤNG HIỆN TƯỢNG HỘI TỤ VÀ PHÂN KỲ
Hiện tượng phân kỳ là một ứng dụng quan trong để phát hiên sự dảo chiều, ngoài ra còn là một biện pháp khác để tìm tín hiệu giao dịch :
1. Hội tụ :
• Mua:
Đường giá tăng và RSI tăng (với điều kiện RSI cắt và nằm trên 50)
• Bán:
Giá giảm và RSI giảm (với điều kiện RSI cắt và nằm dưới 50)
2. Phân kỳ :
• Phân kỳ mua:
Đường giá giảm nhưng đường RSI tăng (phân kỳ dương).
Khi giá tạo đáy mới thấp hơn nhưng RSI tạo đáy mới cao hơn.
• Phân kỳ bán:
Đường giá tăng nhưng RSI giảm (phân kỳ âm).
Khi đường giá tạo đỉnh cao hơn nhưng RSI tạo đỉnh thấp hơn.

Nhắc lại :
- Hiện tượng phân kỳ giữa giá và RSI xuất hiện là tín hiệu cảnh báo đảo chiều.
- Động thái giao dịch như trên thực tế cũng ít dùng, thường dùng để xác định hướng di chuyển của đường giá.
- Mặt hạn chế của hiện tượng phân kỳ: “Xác nhận xu hướng đảo chiều thay cho việc xác nhận thị trường đang đi theo một xu hướng”.




VI.SỬ DỤNG CÁC MÔ HÌNH GIÁ :
RSI cũng có thể tạo ra các mô hình giống như đường giá : 2 đỉnh, 2 đáy, tam giác …
RSI thường hoàn tất các mô hình kể trên sớm hơn so với giá, do đó nó giúp chúng ta sớm dự báo được những sự thay đổi của thị trường.




VII. PHỐI HỢP VỚI CÁC CHỈ SỐ PTKT KHÁC

1. Với EMA :
Khi EMA có vai trò như các đường chống đỡ hay kháng cự, chúng ta có các tín hiệu giao dịch:
• Mua: Khi RSI vượt lên trên EMA
• Bán: Khi RSI rớt xuống dưới EMA
Chú ý:
- EMA là một tín hiệu trễ, do đó tín hiệu mua có thể chậm khi thị trường đã qua giai đoạn tạo đỉnh –tạo đáy.
- Kĩ thuật trên được dùng cho EMA của RSI không phải là EMA của giá.

2. Với dải Bollinger :
Thường dùng dải Boilinger để khảo sát RSI. Khi đó ta có các tín hiệu giao dịch:
• Mua: Khi RSI giảm xuống dải dưới Boilinger.
• Bán: Khi RSI tăng vượt qua dải trên Boilinger.
Chú ý:
- Nên bổ sung bộ lọc xu hướng vì hình thức kể trên là một hiện tượng tương phản xu hướng. Chẳng hạn, có thể bổ sung chỉ số trung bình hội tụ - phân kỳ (MACD). Khi đó, nếu MACD>0 thì xu hướng thị trường là tăng một cách rõ rệt.
-
3. Với ADX :
Khi phối hợp với chỉ số định hướng trung bình (ADX) chúng ta có nhiều tín hiệu giao dịch phong phú.
Khảo sát về ADX (bài sau) chúng ta sẽ trở lại vấn đề này một cách chi tiết hơn nữa.



Chương 4. TỔNG KẾT VÀ VÍ DỤ

1. Khái niệm chung :
- RSI thuộc nhóm các chỉ số về xung lượng, phân tích tương quan sức mạnh tăng/ giảm giá, tương quan giữa bên mua/ bên bán.
- RSI đo lường tỷ lệ biến động đi lên/đi xuống của giá cổ phiếu, đo lường cường độ dao động liên quan giữa giá hiện tại và giá quá khứ.
- Công dụng: RSI xác nhận hướng di chuyển đường giá, cung cấp các tín hiệu giao cảnh báo (đảo chiều, quá mua/ quá bán) và các tín hiệu giao dịch.
2. Tính chất và đặc điểm :
- RSI gồm 1 đường trung bình giữa và 2 đường biên (biên trên và biên dưới)
- Sự sai lệch giữa RSI và đường giá là đặc điểm cơ bản của RSI.
- Khi RSI tiến vào vùng nhạy cảm (RSI >70 là RSI < 30) thường tạo ra các dao động sai lệch là một hiện tượng đặc biệt, cần lưu ý.
- Hiện tượng phân kỳ giữa RSI và đường giá là một tín hiệu cảnh báo đảo chiều.
3. Sử dụng:
- Sử dụng 2 đường biên:
• Mua: RSI <30 sau đó tăng vượt mức này
• Bán: RSI >70 sau đó giảm dưới mức này
- Sử dụng đường trung bình:
• Mua: RSI >50
• Bán: RSI <50
- Sử dụng hiện tượng hội tụ - phân kỳ :
• Hội tụ:
- Mua: Đường giá tăng và RSI tăng
- Bán : Đường giá giảm và RSI giảm
• Phân kỳ:
- Phân kỳ mua: Đường giá giảm và RSI tăng
- Phân kỳ bán : Đường giá tăng và RSI giảm
- Sử dụng phối hợp với các chỉ số PTKT khác: EMA, dải Bollinger, ADX…

CÁC VÍ DỤ MINH HỌA

VÍ DỤ 1
Giới thiệu các hiện tượng quá mua/quá bán và tín hiệu giao dịch.
(Đồ thị: Công ty Cổ phiếu 68)

Đính kèm 53

- Với các thị trường biến động mạnh, thường chọn biên trên= 80 và biên dưới = 20
- RSI >80 : hiện tượng quá mua
- RSI < 20: hiện tượng quá bán
- Mua khi RSI vượt lên trên 20
- Bán khi RSI giảm xuống dưới 80.


VÍ DỤ 2
Giới thiệu hiện tượng phân kỳ và các tín hiệu mua/ bán khi sử dụng đường trung bình
( (Đồ thị: Công ty Cổ phiếu 68)

Đính kèm 54
- Điểm 1:
Phân kỳ dương (đường giá giảm và RSI tăng): tín hiệu thị trường chuyển sang xu hướng tăng.
- Điểm 2 & 3:
Phân kỳ âm (giá tăng và RSI giảm): thị trường giảm, RSI cắt 80 sau đó giảm và tạo điểm mới thấp hơn đỉnh cũ: xu thế giảm.
- Chú ý :
• Khi RSI xuống dưới 50 sẽ xuất hiện mô hình Đỉnh – Đầu – Vai
• Tín hiệu giao dịch:
o Mua khi RSI vượt lên 50
o Bán khi RSI xuống dưới 50

VÍ DỤ 3
Giới thiệu các tín hiệu giao dịch của cổ phiếu BMI
(Đồ thị: Cong ty Quả cầu vàng)
• Mua: Khi RSI cắt và nằm dưới phía trên 30 (vùng quá bán)
• Bán: Khi RSI cắt và nằm dưới 70 (vùng quá mua)

Đính kèm 55

VÍ DỤ 4
Giới thiệu hiện tượng phân kỳ và hiện tượng xác nhận xu hướng của RSI
(Đồ thị: Công ty Quả cầu vàng)
Đính kèm 56
- Điểm 1: (#1 - #2)
Phân kỳ âm (đường giá tăng và RSI giảm): thị trường giảm
- Điểm 2: (#5- #6)
Phân kỳ dương (giá giảm và RSI tăng): thị trường tăng
- Tại #3- #4
RSI giảm, xác nhận thị trường trong xu thế giảm.

VÍ DỤ 5
Tìm hiểu hiện tượng siêu mua/siêu bán, tín hiệu cảnh báo và tín hiệu giao dịch cổ phiếu MHC (Công ty Hàng Hải Hà Nội)
(Đồ thị: Vietstock)

Đính kèm 57

* Tại điểm (1) và (5)
- RSI >70: siêu mua, ngưỡng siêu mua bị xuyên phá, nên mua vào (thuận theo xu thế thị trường)
* Tại (2), (3), (4)
- RSI <30: siêu bán, giá cổ phiếu vượt từ ngưỡng siêu bán lên trên.
- Phân kỳ dương xuất hiện (giá giảm và RSI tăng): tín hiệu mua vào, thị trường trong xu hướng tăng.
* Tại (6):
- RSI <30: siêu bán, ngưỡng siêu bán bị xuyên phá và giá giảm mạnh.
- Tín hiệu: bán ra để cắt lỗ, chờ thị trường phục hồi để mua vào.

CHU XUÂN LƯỢNG
Câu lạc bộ PTKT- Vietstock
cxluong@gmail.com
NGUYỄN QUANG MINH
Trưởng bộ phận phân tích
minhnq@vietstock.vn