Chủ tịch Cục dự trữ liên bang, ông Ben Bernanke sẽ nói gì trong bài phát biểu quan trọng vào thứ Sáu này ở Jackson Hole, bang Wyoming? Liệu ông ta có đưa ra biện pháp nào mới để thúc đẩy nền kinh tế hay không. Hãy cùng chờ xem.
Tuy nhiên chúng ta có thể đoán được trong bài phát biểu của Ben Bernanke và đồng sự sẽ có đoạn “nền kinh tế đang tiếp tục hồi phục, mặc dù chậm hơn chúng ta mong đợi”. Tiếc thay điều này là không đúng: những gì đang diễn ra không phải là sự hồi phục kinh tế, hay cái gì đó tương tự. Và các nhà làm chính sách nên làm bất cứ điều gì để thay đổi thực trạng hiện nay.
Viện cớ rằng GDP đang tăng trưởng để chứng minh đó là sự hồi phục ư? Chúng ta hiện nay không ở trong một cuộc suy thoái giống như đã diễn ra trong lịch sử khi mọi thứ đều đi xuống. Vậy tình trạng hiện nay là gì?
Điều quan trọng là liệu sự tăng trưởng đã đủ nhanh để kéo tỷ lệ thất nghiệp giảm?. Chúng tần cần tăng trưởng khoảng 2,5% chỉ để giữ tỷ lệ thất nghiệp không tăng lên, và cần một mức tăng trưởng mạnh hơn thế nhiều để kéo tỷ lệ này đi xuống. Tuy nhiên tăng trưởng hiện nay chỉ ở mức giữa 1% đến 2%, với nhiều khả năng tỷ lệ này sẽ còn giảm trong những tháng tới. Liệu nền kinh tế có đang thực sự dần rơi vào suy thoái kép, với tăng trưởng GDP đang giảm dần? Điều này không quan trọng. Nếu tỷ lệ thất nghiệp tăng cho từ nay cho đến cuối năm, mà điều này nhiều khả năng xảy ra, thì GDP nhích lên hay nhích xuống không là điều đáng quan tâm.
Tất cả những điều trên là rõ ràng. Tuy nhiên các nhà làm chính sách lại từ chối thừa nhận.
Tại sao họ, những người hiểu rõ nhất về tình hình hiện nay, lại đang tô vẽ cho sự thực của nền kinh tế. Câu trả lời là vì để trốn tránh trách nhiệm.
Với Fed nếu công nhận nền kinh tế đang không phải là hồi phục sẽ khiến cơ quan này chịu áp lực phải hành đông nhiều hơn. Và từ trước đến nay, Fed dường như e ngại sự mất mặt nếu cô gắng cứu nền kinh tế nhưng và thất bại, hơn là để cho dân chúng Mỹ phải chịu đựng nếu Fed không làm gì.
Còn với chính quyền Obama, các quan chức dường như không muốn thừa nhận rằng, gói kích thích đã triển khai là quá nhỏ. Sự thực thì các gói kích thích này là đủ để hạn chế nền kinh tế đi xuống, nhưng không đủ lớn để giảm tỷ lệ thất nghiệp.
Vậy các nhà làm chính sách nên làm gì, ngoại trừ công nhận sự thật tình hình kinh tế hiện nay?
Fed có một vài lựa chọn. Ngân hàng này có thể mua nhiều hơn các trái phiếu dài hạn và các khoản nợ tư nhân. Fed có thể đẩy lãi suất dài hạn xuống bằng cách đưa ra thông báo ý định giữ lãi suất ngắn hạn thấp. Fed có thể tăng lãi suất trung hạn, để cho mức lãi suất này kém hập dẫn khiến các công ty không ngồi trên đống tiền mà không biết làm gì. Không ai chắc chắn được các biện pháp này có hiệu quả hay không, nhưng làm gì đó sẽ tốt hơn là việc biện minh trong khi người lao động đang phải gánh chịu sự khó khăn.
Với chính quyền Obama, hiện có ít biện pháp để mà hạnh động, bởi vì khó có thể được sự chấp thuận của **** viên Cộng Hòa. Tuy vậy Obama vẫn có những lựa chọn. Chính phủ Mỹ có thể cải thiện các nỗ lực không thành công hiện nay trong việc giúp những người sở hữu nhà đang lao đao. Chính phủ có thể sử dụng Fannie Mae và Freddie Mac để tạo ra các khoản tái cấp vốn cầm cố hơn là chỉ cấp tiền cho các gia đình Mỹ. Tất nhiên, **** Cộng Hòa sẽ la ó, nhưng họ chắc cũng sẽ chấp nhận. Chính phủ Obama cũng có thể gây áp lực mạnh hơn với Trung Quốc về kiểm soát tỷ giá như hiện nay: Đã bao nhiêu lần chính phủ Trung Quốc hứa rồi trở mặt, trước khi chính quyền Mỹ hành động.
Tôi nghĩ những nhà làm chính sách cả ở Fed và chính quyền Obama đều nên thực hiện những hành động này. Tôi biết rằng, phe Cộng Hòa sẽ cảnh báo về rủi ro. Nhưng chúng ta đang thấy hậu quả của việc ngồi chờ cho sự hồi phục diễn ra. Điều thực sự là tình hình đang tồi tệ hơn. Đã đến lúc thừa nhận nền kinh tế hiện nay không phải là sự hồi phục, và làm tất cả những gì có thể để thay đổi tình hình.
Xem thêm tại: www.thitruongtaichinh.vn