Cửa bán khống sắp đóng hoàn toàn




Có ý kiến đề xuất nếu bị phát hiện tiếp tay hoặc môi giới bán khống, dù ở bất cứ mức độ nào, CTCK sẽ ngay lập tức bị đình chỉ nghiệp vụ môi giới 3-6 tháng, hoặc nặng hơn là một năm.

Sau khi tạm thời lùi bước, hiện tại bán khống hầu như vắng bóng và những địa điểm đã cho bán khống đang thúc giục khách hàng mua cổ phiếu trả lại. Hai tuần qua sự lình xình của VN-Index đã tạo điều kiện cho việc mua lại hàng và những tay bán khống không tỏ ra vội vã.
Thông thường để được bán khống lượng chứng khoán trị giá 100 đồng, khách hàng phải đặt cọc 30-50 đồng. Nếu cổ phiếu bị bán khống tăng giá 15-20% thì coi như tiền cọc của khách hàng mất một nửa. Lúc đó họ sẽ mua lại hàng. Tuy nhiên thời gian qua rất ít cổ phiếu đạt được mức tăng như vậy. Bây giờ chỉ cần giá bứt phá 5-10% là nhà đầu tư đã chốt lời.

Khi các yếu tố vĩ mô chưa được cải thiện, lạm phát được dự báo khoảng 0,5-1%/tháng trong quý 4, giải quyết nợ xấu chưa có đường ra và lợi nhuận doanh nghiệp quý 3 không hứa hẹn đột biến, thì mức tăng giá của cổ phiếu cao gấp đôi lãi suất ngân hàng đã là đáng khích lệ.
Một yếu tố khác khiến áp lực mua lại cổ phiếu không thực sự gấp gáp là thời gian kể từ khi bán khống đến khi trả lại hàng kéo dài ít nhất một tháng. Người bán khống có cơ hội chọn thời điểm những phiên giá xuống để đặt lệnh. Điều này không làm hài lòng các tổ chức môi giới bán khống vì khách hàng không giao dịch họ không có doanh thu.
Nguyên nhân chủ yếu khiến bán khống ngưng không phải do các tổ chức lo cho khách hàng của họ. Cái chính là họ đã biết sợ các đợt thanh tra của UBCK Nhà nước. Đại diện ỦY ban cho biết sẵn sàng chuyển hồ sơ sang cơ quan an ninh và có khả năng xử lý hình sự những trường hợp vi phạm nặng. Bị xử phạt vì môi giới bán khống không đơn thuần là mất mát tài chính vài trăm triệu đồng, mà nó bắt đầu ảnh hưởng đến uy tín của một số tổ chức.
Nhà đầu tư đang dần xem xét vị trí xếp hàng và thị phần môi giới của CTCK với con mắt khắt khe hơn. Có nhà đầu tư thậm chí chuyển tài khoản sang CTCK mới sau khi e ngại công ty nơi mở tài khoản cũ có thể “mượn” cổ phiếu của khách hàng mà chủ tài khoản không hay biết.
Giả sử những người bán khống có thêm hai tuần nữa để mua hàng và sau đó khi các trạng thái âm cổ phiếu được tất toán, bán khống có chấm dứt hẳn? Điều này phụ thuộc nhiều vào các bước đi tiếp theo của cơ quan quản lý. Thanh tra của Ủy ban còn nhiều vấn đề phải tháo gỡ và nhân lực có hạn. Nên chăng để bán khống không lặp lại, cần phải có một khuôn khổ pháp lý mang tính răn đe.

Chẳng hạn từ nay trở đi, nên áp dụng quy định nếu bị phát hiện tiếp tay hoặc môi giới bán khống, dù ở bất cứ mức độ nào, CTCK sẽ ngay lập tức bị đình chỉ nghiệp vụ môi giới 3-6 tháng, hoặc nặng hơn là một năm.

Nếu vi phạm lần thứ hai có thể bị rút giấy phép môi giới. Các nhân viên CTCK tham gia bán khống sẽ bị thu hồi chứng chỉ hành nghề và tịch thu toàn bộ lợi nhuận có được chưa kể bị xử phạt. Sự quyết tâm và hành động kiên quyết của UBCK vừa qua đã chứng minh được điều tra bán khống tuy rất khó khăn nhưng không phải là không làm được.
Niềm tin của nhà đầu tư đang manh nha trở lại. Niềm tin ấy cần được tiếp thêm sức để lan rộng và lan nhanh. Còn quá sớm để nói rằng sự công bằng trong giao dịch giữa các nhà đầu tư, không phân biệt VIP hay bình dân, đã được khôi phục, song ít nhất những người đầu tư nhỏ lẻ có cơ hội để nhận ra họ không còn bị thiệt thòi.

Theo Hải Lý
Thời báo kinh tế Sài gòn