--------------------
Blogger: Hoàng Thạch Lân
Thời gian đăng: 11/03/2012
Blog:http://hoangthachlan.wordpress.com/
-------------------

Nếu ai còn đọc Bản tin của HNX sẽ vẫn thấy tờ báo này vẫn còn cập nhật EPS của các cty NY đến… cuối năm 2010. Nghe đâu lý do mà họ đưa ra là chỉ lấy số liệu kiểm toán, nói cách khác, những con số mà chỉ bản thân cty NY công bố thì … 0 chơi (báo cáo soát xét đến T6/2011 cũng 0 chơi). Cách update này rõ nhiên là bảo thủ vì chả ai dám đầu tư vào lúc này mà chỉ dựa vào số liệu của năm 2010, nhưng qua cái ngày Chị em mồng 8 tháng 3 mới đây thì có lẽ các bác bên đó sẽ cười rất tươi vì né được cái rủi ro sai lệch BCTC như trường hợp của VIS (sàn HOSE).


Theo như lời trần tình (ở trần nói chuyện tình) mà đăng thì VIS bị giảm lãi từ khoảng 110 tỷ xuống còn 27,2 tỷ do “tụi” kiểm toán Đờ loi (Deloitte) bắt cty trích lập cho 1 khoản ĐTTC dài hạn vào 1 cty khác. Hệ lụy của nó là EPS đang từ 3.666 đ/cp giờ chỉ còn chưa đến 1 nghìn, P/E vốn đang rất thấp (khoảng 4 lần) giờ lại tăng lên đến hơn 15 lần, việc cp chuyển từ rất rẻ sang hơi đắt có lẽ sẽ khiến nhiều NĐT ngơ ngác trên đống lá vàng khô. Thêm những hệ lụy khác có thể là cổ tức năm 2011 sẽ 0 được chia, ban lãnh đạo cty không được thưởng (do không đạt kế hoạch lợi nhuận 96 tỷ)… Tuy nhiên, còn 1 hệ lụy khác sắp xảy ra liên quan đến chính cái sàn chứng này.


Cho đến nay, hầu hết cty chứng khoán và các tổ chức & website tài chính đều update EPS theo lũy kế 4 quý. và sẽ còn hơn 1 tháng nữa là đến dịp update đến Q1-2012. Trong trường hợp của VIS, việc update sẽ được thực hiện bằng cách cộng dồn lợi nhuận của 3 quý trước là 2,3 và 4-2011 vào Q1-2012, như vậy là … lờ đi BCTC cả năm. Trong trường hợp cty này có lãi ở quý tới, EPS sẽ có dịp quay trở lại mức 3 ng.đ/cp, khoản trích lập dự phòng nói trên sẽ được bỏ qua. Đó hiển nhiên là 1 điều bất hợp lý vì nó không phản ánh đúng kết quả làm ăn của doanh nghiệp, tiếc là nó đã xảy ra hoài (bạn có thể thấy rất nhiều cty NY có mức lệch rất lớn giữa số liệu trước và sau kiểm toán giữa năm và cuối năm) chứ không phải chờ đến bây giờ nhưng không có ai lên tiếng cả. HNX thì không nói làm gì, ngay cả HOSE vốn rất cần cù update số liệu trên Bản tin của mình mà cũng chưa 1 lần lên tiếng đối với cái chuyện đến hẹn lại lệch này thì…


Ngoài chuyện sai lệch số liệu trước và sau kiểm toán do trích lập dự phòng nói trên, trên chứng trường còn rất nhiều những chuyện khác liên quan đến hoặc phát sinh từ các con số trong BCTC cty NY, ví dụ như cách ghi nhận trái phiếu chuyển đổi, cổ phiếu ưu đãi chuyển đổi, cách điều chỉnh EPS trong trường hợp phát hành quyền mua cp, cách tính EPS pha loãng, cách lập bảng cân đối kế toán của nhóm cty CK, cách tính thư giá trên 1 cp… Đối với NĐT hoặc đối với cái lũ phân tích như tui vốn ít khi tin vào tuyên bố của các bác lãnh đạo doanh nghiệp mà thích săm soi BCTC để cố tìm ra những dấu hiệu của sự thật, thì việc nâng chất BCTC cũng rất quan trọng. Nâng chất BCTC cũng là nâng chất cty NY, mà nó không phải là chuyện khó làm, do đó tui mong là các bác quản lý bỏ chút thời gian trăn trở những chuyện lớn mà xắn tay vào mấy chuyện nhỏ này trước cho NĐT nhờ.