Nợ vay doanh nghiệp niêm yết gấp hàng chục lần lợi nhuận

[tintucsukien]

Nợ vay doanh nghiệp niêm yết gấp hàng chục lần lợi nhuận
(Vietstock) - Theo báo cáo tài chính quý 3/2011 của 686 doanh nghiệp niêm yết được cập nhật đến ngày 16/11, tổng nợ toàn thị trường lên tới 438,631 tỷ đồng, trong khi lợi nhuận 9 tháng chỉ bằng 31,067 tỷ đồng.
Doanh nghiệp “tiếng tăm” - nợ vay cao
Lọt vào top 10 doanh nghiệp có nợ vay cao nhất tính đến 30/09 đều là những “gương mặt” quen thuộc và có “tiếng tăm” trên thị trường như PVS, HAG, VCG, HT1, MSN, PVD, HPG, PPC… đến các đại gia VIC, FPT, HAG…

Top 10 doanh nghiệp có nợ vay cao nhất đến 30/09

Nguồn: VietstockFinance * BCTC chưa hợp nhất

Với mức nợ 24,622 tỷ đồng, CTCP Vincom (HOSE: VIC) là “con nợ” đứng đầu danh sách các doanh nghiệp niêm yết. Đặc biệt, vay và nợ ngắn hạn của VIC “vọt” mạnh từ 294 tỷ đồng hồi đầu năm lên tới 1,177.8 tỷ đồng. Trong đó chủ yếu là khoản vay chuyển đổi 40 triệu USD của Credit Suisse có giá trị 825 tỷ đồng với thời hạn 11 tháng và lãi suất 6%/năm.
Nối gót đại gia trên, Tổng CTCP DV Kỹ thuật Dầu Khí Việt Nam (HNX: PVS) cũng có mức nợ tới 16,756 tỷ đồng, trong đó vay và nợ ngắn hạn tăng gần gấp đôi hồi đầu năm, lên mức 2,966 tỷ đồng nhờ nguồn từ PVF.
Mặc dù Tổng CTCP XNK & Xây dựng Việt Nam (HNX: VCG) vẫn lọt vào top các doanh nghiệp có nợ vay cao với 12,533 tỷ đồng, nhưng so với con số cuối năm 2010 là 26,169 tỷ đồng (giảm hơn gấp đôi) thì đây là điều đáng ghi nhận.
Tuy nhiên, VCG cho biết vẫn đang thiếu vốn trầm trọng và đang có ý định huy động tiếp từ cổ đông nhằm tăng vốn điều lệ lên 5,000 tỷ đồng. Bởi trong những tháng cuối năm và 2012, tổng nhu cầu vốn giải ngân cho các dự án đầu tư của công ty lên hơn 2,703 tỷ đồng. Như vậy cổ đông VCG sẽ còn đau đầu với bài toán đồng ý phương án tăng vốn hay không khi cổ phiếu bị pha loãng và thị trường chưa có tín hiệu khởi sắc.
Đáng chú ý trong danh sách này, CTCP Xi Măng Hà Tiên 1 (HOSE: HT1) là doanh nghiệp có tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu (DER) tới 6.68 lần và chi phí lãi vay chiếm gần 596 tỷ đồng nhưng 9 tháng qua lại không có một đồng lãi nào. So với thời điểm 31/12/2010, nợ của HT1 tăng 9% lên mức 10,964 tỷ đồng. Trong đó, vay và nợ ngắn hạn gồm 949 tỷ đồng từ ngân hàng; 407 tỷ đồng từ các tổ chức và cá nhân khác; vay dài hạn đến hạn trả là 236 tỷ đồng. Đa số các khoản vay được thế chấp bằng dự án trạm nghiền Q.9, xi măng Bình Phước, Hà Tiên 2.2, trạm nghiền Long An. Riêng khoản vay 2,355.8 tỷ đồng từ Ngân hàng Societe Generale được Bộ Tài chính bảo lãnh để tài trợ gói thiết bị số 1 dự án xi măng Bình Phước.
Nếu nói về tỷ lệ nợ vay/vốn chủ sở hữu thì CTCP Sông Đà Thăng Long (HNX: STL) đứng đầu bảng khi tỷ lệ này lên đến 21.81 lần, chủ yếu là trái phiếu doanh nghiệp (1,600 tỷ đồng), vay ngân hàng và các đối tượng khác như Sông Đà Nha Trang, BĐS Thăng Long và cá nhân với lãi suất không quá 1.2 lần lãi suất cho vay của các tổ chức tín dụng. Trong khi đó, tính đến 30/09/2011 thì lượng tiền của doanh nghiệp này chỉ có 50 tỷ đồng (giảm 72% so với hồi đầu năm), và tỷ lệ chi phí lãi vay trên lợi nhuận sau thuế là 2.36 lần.

Top 10 doanh nghiệp có tỷ lệ Nợ/VCSH cao nhất

Nguồn: VietstockFinance * BCTC hợp nhất

Bên cạnh đó, có khá nhiều doanh nghiệp có tỷ lệ nợ vay/vốn chủ sở hữu cao ngất ngưởng như VMD (20.89 lần), S27 (18.02 lần), TLT (17.62 lần), DDM (14.86 lần)…
Trong khi các doanh nghiệp khác đang cố gắng “ghìm cương” nợ vay thì đến hết tháng 9, con số này của CTCP Xi Măng Bỉm Sơn (HNX: BCC) lại tăng thêm 10% so với cuối năm 2010 khi chiếm 5,185 tỷ đồng. Vì thế, dù lợi nhuận gộp 9 tháng đạt 612 tỷ đồng nhưng chi phí lãi vay và các chi phí khác đã “ngốn” hết nỗ lực của công ty khi lỗ gần 4 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu của BCC cũng thuộc hàng đáng lo ngại với 5.15 lần. Chủ nợ của BCC chủ yếu là Vietinbank, trong đó có 2,628 tỷ đồng là ngoại tệ dài hạn.
Đại gia KBC chỉ mới công bố BCTC riêng công ty mẹ nhưng cũng đáng để lưu ý với mức lỗ 119 tỷ đồng, tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu là 1.38 lần.
Liệu bức tranh nợ vay các doanh nghiệp này sẽ như thế nào khi chỉ còn hơn một tháng nữa là hết năm, là đến hạn “chốt sổ” của ngân hàng?.
Tình hình nợ vay của doanh nghiệp niêm yết qua các ngành
Bất động sản dường như là “quán quân” ngành về nợ vay. Theo thống kê tính đến ngày 16/11 của Vietstock, 196 doanh nghiệp bất động sản, xây dựng niêm yết trên cả hai sàn có tổng số nợ lên đến 181,927 tỷ đồng, trong đó nợ ngắn hạn chiếm 115,300 tỷ đồng.
Đó là chưa kể hiện các doanh nghiệp ngành bất động sản còn ứ đọng hơn 71,154 tỷ đồng hàng tồn kho. 9 tháng đầu năm, ngành bất động sản niêm yết chỉ đạt vỏn vẹn 6,355 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế (bình quân lợi nhuận 1 doanh nghiệp là 32 tỷ đồng). Một con số quá khập khiễng so với vốn chủ sở hữu họ phải bỏ ra 100,164 tỷ đồng và số tiền đi vay nợ thuộc hàng “khủng” nêu trên.

Tổng nợ vay của các DNNY theo ngành tại ngày 30/09/2011

Nguồn: VietstockFinance

Cũng đáng được điểm danh và nhận được sự quan tâm rất nhiều của nhà đầu tư trong thời gian qua là ngành chứng khoán. Trong 17,931 tỷ đồng tổng nợ phải trả thì nợ ngắn hạn đã chiếm gần hết với 15,076 tỷ đồng. Cũng “may” là số nợ này chưa vượt qua con số tổng vốn chủ sở hữu 21,067 tỷ đồng. Nhưng khi “bù qua sớt lại” giữa các doanh nghiệp lãi và lỗ thì chỉ duy nhất tổng lợi nhuận sau thuế của ngành chứng khoán là phát sinh âm 779 tỷ đồng.
Việc các doanh nghiệp này lỗ cũng là điều dễ hiểu bởi thị trường chứng khoán năm qua luôn trong tình trạng lình xình, thanh khoản kém, vốn đầu tư bị phân tán tới các kênh khác như vàng, hàng hóa… Theo các chuyên gia, nếu tình trạng này kéo dài thì không chỉ bất động sản mà chứng khoán cũng đành phải “xuôi theo chiều gió”.
Đối với ngành khai khoáng, do tình trạng khai thác khoáng sản tràn lan nên Chính phủ đã yêu cầu tạm dừng cấp phép các dự án khác. Điều này cũng ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp. Thêm vào đó, sản lượng xuất khẩu khoáng sản từ đầu năm giảm đáng kể do chính sách hạn chế xuất khẩu để đảm bảo an ninh năng lượng và mức thuế suất xuất khẩu than tăng từ 5% lên 20% cũng làm ngành này lao đao khi lợi nhuận 9 tháng ở mức 1,789 tỷ đồng. Trong khi đó, nợ ngắn hạn đã chiếm 56% tổng nợ.
Năm qua, ngành vận tải cũng gặp không ít khó khăn khi ảnh hưởng của suy thoái kinh tế, đặc biệt là vận tải biển dù đã bước vào giai đoạn phục hồi nhưng chỉ mang tính “mùa vụ”. Trong khi đó, doanh nghiệp luôn trong tình trạng thu không đủ bù chi khi chi phí đầu vào tăng như nhiên liệu, dầu nhờn, vật liệu… Ngoài ra, các doanh nghiệp này lại phải cộng thêm chi phí lãi vay và biến động tỷ giá nên tổng lợi nhuận sau thuế khá khiêm tốn với 536 tỷ đồng. Mặc dù nợ ngắn hạn chỉ chiếm 33% (8,406 tỷ đồng) nhưng bức tranh ngành vận tải biển 9 tháng đầu năm chỉ thấy … bán tàu để trả nợ.
Với tổng số 438,631 tỷ đồng tiền nợ, các doanh nghiệp niêm yết trên sàn chỉ thu về 31,067 tỷ đồng lợi nhuận. Đặc biệt là con số 48,000 doanh nghiệp phá sản, ngừng hoạt động trong 9 tháng đầu năm cũng đáng để các doanh nghiệp hiện thời lưu tâm. Như trong một phát biểu gần đây, ông Hà Huy Tuấn – Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia khuyến cáo, khi xây dựng kế hoạch 2012, các doanh nghiệp cần tiết kiệm, hạn chế sử dụng vốn vay và đòn bẩy tài chính, hạn chế đầu tư mới… vì theo dự báo triển vọng kinh tế năm tới vẫn còn nhiều khó khăn.
Tính riêng trong quý 3, nhóm ngành sản xuất nông lâm ngư nghiệp dẫn đầu các chỉ số như ROE, ROA và EPS. Trong khi đó nhóm ngành Thuê và cho thuê khá “thảm” với EPS âm 6,617 đồng và các chỉ tiêu khác cũng đồng cảnh ngộ.

Các chỉ số ngành quý 3/2011

Nguồn: VietstockFinance

Minh An



Xem bài viết: Nợ vay doanh nghiệp niêm yết gấp hàng chục lần lợi nhuận

[tintucsukien]

Cám ơn Vietstock đã nghiên cứu tỷ mỷ như vậy. Với lãi suất khoảng 10% thì lợi nhuận các doanh nghiệp niêm yết năm nay làm ra cũng chỉ đủ để trả lãi vay cho các khoản 438 nghìn tỷ đồng nợ kia.

Nhà đầu tư nên cẩn thận đối với những doanh nghiệp có nợ vay cao và nợ vay trên vốn chủ sở hữu cao. Viestock có thể công bố danh sách các doanh nghiệp có tỷ lệ nợ vay cao để nhà đầu tư tránh các cổ phiếu đó không ?


Xem bài viết: Nợ vay doanh nghiệp niêm yết gấp hàng chục lần lợi nhuận

[tintucsukien]

thật ra chỉ số Nợ/VCSH nên được tính là Nợ thuần/(VSCH+Lợi ích CĐTS) thì sẽ phản ánh đúng tình hình nợ vay của doanh nghiệp hơn, vì số dư các khoản nợ khác chủ yếu là các khoản trả trước của người mua BĐS rất lớn (tiêu biểu là trường hợp của VIC). Theo đó, nếu tính theo cách này thì chỉ số này của Vincom chỉ là 1.06 mà thôi (= 9.222 tỷ/8.667 tỷ).
Và số dư của các khoản trả trước của người mua BĐS này thậm chí còn giúp khẳng định sức hút của thương hiệu bất động sản Vincom.


Xem bài viết: Nợ vay doanh nghiệp niêm yết gấp hàng chục lần lợi nhuận

[tintucsukien]

Theo tôi việc phân tích hệ số nợ/vốn chủ sở hữu = Tổng nợ/tổng vốn chủ sở hữu là một chi tiêu chưa nêu rõ được về thực trạng nợ của doanh nghiệp. Bởi vì trong tổng nợ có rất nhiều yếu tố không thực sự là nợ của doanh nghiệp VD như: tiền ứng trước của người mua, doanh thu nhận trước,... Các chuyên gia phân tích thường không sử dụng chỉ tiêu này mà dùng chỉ tiêu:
- Hệ số đòn bẩy (gearing) = Nợ vay dài hạn / (Tổng nợ vay dài hạn+ vồn chủ sở hữu)
- Nợ thuần/vốn chủ sở hữu = ( Nợ dài hạn + nợ ngắn hạn - tiền)/vốn chủ sở hữu
Trong đó chỉ tiêu nợ ngắn hạn và dài hạn chỉ được tính cho các khoản nợ chịu lãi suất.
Do vây chỉ tiêu mà Vietstock nêu trên cũng không có nhiều ý nghĩa.


Xem bài viết: Nợ vay doanh nghiệp niêm yết gấp hàng chục lần lợi nhuận

[tintucsukien]

Nhìn bảng tổng kết chỉ số Nợ/VCSH mới đầu giật mình quá, nhất là của Vincom. nhg nếu chỉ tính nợ vay thì chỉ số này chỉ khoảng 1.5 mà thôi. về cơ bản vẫn hợp lý mà. mình thấy về cơ bản Vincom là doanh nghiệp BĐS có uy tín trên thị trường.


Xem bài viết: Nợ vay doanh nghiệp niêm yết gấp hàng chục lần lợi nhuận

[tintucsukien]

Về lý thuyết thì khi đánh giá hệ số nợ của doanh nghiệp cần tính trên tổng số nợ (bao gồm cả nợ ngắn và dài hạn)/vốn CSH. Nhưng nếu chỉ nhìn về mặt con số thì cũng chưa thể đưa ra được nhận định ngay về tình hình nợ vay của doanh nghiệp được mà nên xem xét lại cụ thể xem số nợ đó bao gồm những khoản nào? Nợ vay hay từ huy động vốn? Chỉ khi đó việc đánh giá mới không bị phiến diện.


Xem bài viết: Nợ vay doanh nghiệp niêm yết gấp hàng chục lần lợi nhuận

[Ciao1608]

Hehehe Tôi cũng là dân phân tích cover ngành BĐS, đồng ý quan điểm thời buổi khó khăn này doanh nghiệp nào hẻo vốn thì chết tắc, nhưng đây chính là cơ hội cho các ông lớn trường vốn phát triển.
Tuy nhiên đọc bài này thấy bài viết nông cạn, thiếu kiến thức về tài chính và chưa hiểu kỹ về hoạt động của Doanh nghiệp

1. Tính sai chỉ số Tổng nợ/ Vốn chủ sở hữu:
- Tử số Nợ đang tính “Tổng Nợ phải trả” bao gồm cả nợ của phần lợi ích cổ đông thiểu số tại Công ty con
- Mẫu số chỉ tính vốn cổ phần của Công ty mẹ, ko tính phần lợi ích cổ đông thiểu số
--> Như vậy không đồng nhất giữa tử số và mẫu số
Cần phải cộng lợi ích cổ đông thiểu số vào mẫu số

2. Không hiểu rõ về hoạt động của Doanh nghiệp: Tôi lấy Vincom là ví dụ,
Trong Nợ phải trả của Vincom có 8.922 tỷ khách hàng đã trả tiền trước cho việc mua căn hộ, số tiền này khách hàng trả theo hơp đồng mua bán, Công ty tạm hạch toán vào mục này "khách hàng ứng trước tiền mua" đến khi nào bàn giao nhà số tiền này được hạch toán vào doanh thu. Như vậy xét về bản chất đây không phải là khoản nợ của Vincom

3. Đề xuất chỉ số tính mới phản ánh đúng bản chất kinh doanh, gánh nặng nghĩa vụ nợ và có thể so sánh được chỉ số này giữa các Công ty
- Dùng chỉ số “Các khỏan nợ,vay phải trả lãi/ Vốn Chủ sở hữu”
- Lưu ý vốn chủ sở hữu phải tính cả lợi ích của cổ đông thiểu số vì tử số cũng tính lợi ích của nhón này


Xem bài viết: Nợ vay doanh nghiệp niêm yết gấp hàng chục lần lợi nhuận[/QUOTE]

[xtasknight2706]

Bài viết hầu như chỉ mang tính chất thống kê. Những lợi thế và bất lợi của việc lựa chọn cơ cấu nợ là điều quan trọng nhưng không được đề cập đến nên đã làm giảm giá trị của bài báo khá nhiều. Ngoài ra, cách tính Nợ/Vốn chủ sở hữu còn nhiều bất cập. Tác giả nên thực hiện các điều chỉnh như loại trừ tiền và tương đương tiền trong tổng nợ hoặc chỉ tính đến các khoản nợ chịu lãi như cách mà các tổ chức quốc tế thường hay sử dụng để có cái nhìn chính xác hơn.

[xtasknight2706]

Bài viết hầu như chỉ mang tính chất thống kê. Những lợi thế và bất lợi của việc lựa chọn cơ cấu nợ là điều quan trọng nhưng không được đề cập đến nên đã làm giảm giá trị của bài báo khá nhiều. Ngoài ra, cách tính Nợ/Vốn chủ sở hữu còn nhiều bất cập. Tác giả nên thực hiện các điều chỉnh như loại trừ tiền và tương đương tiền trong tổng nợ hoặc chỉ tính đến các khoản nợ chịu lãi như cách mà các tổ chức quốc tế thường hay sử dụng để có cái nhìn chính xác hơn.

[Ferrari162]

Cái tôi nhận ra rõ rất nhất là lại lấy tổng nợ trong đó có phần lớn tiền thanh toán trước của khách hàng cho việc mua nhà làm chỉ số này bị méo mó. Đặc biệt đối với doanh nghiệp BĐS thì phải chú trọng tiền trả trước của khách hàng.

Giá trị TS được ghi nhận theo chi phí và lại tính khấu hao nên không nhận thức được đúng giá trị “real” của tài sản đó trên thị trường dẫn đến vốn chủ bị bóp nhỏ xuống.

Nếu chỉ nhìn chỉ số nơ/VCSH để đánh giá tiềm lực tài chính thì không đủ, phải đánh giá thêm chỉ tiêu nữa như Nợ/tài sản trong đó tài sản đánh giá theo giá trị thị trường. Như vậy mới có thể so sánh một cách tổng quát tiềm lực của CĐT.

Chỉ đánh giá nợ sẽ rât phiến diện nếu không đánh giá khả năng trả nợ. Ví dụ với doanh nghiệp BĐS, họ có các dự án gối đầu nhau và dòng tiền vào mạnh so với thanh toán lãi và gốc thì rõ ràng nợ không phải là tín hiệu xấu mà ngược lại.

Khuyến nghị: tác giả nên có kiến thức và kinh nghiệm cơ bản về tài chính và BĐS để tránh đưa ra những “tít” và kết luận một chiều như vậy.

[tintucsukien]

Nếu lấy tổng số nợ/vốn chủ sở hữu thì không phản ánh đúng hệ số nợ của doanh nghiệp. Tổng số nợ ở đây bao gồm cả khoản tiền khách hàng trả trước, khách hàng đặt cọc,... nên hệ số này chỉ tính trên khoản vay của DN/vốn chủ sở hữu thôi.


Xem bài viết: Nợ vay doanh nghiệp niêm yết gấp hàng chục lần lợi nhuận