Chứng khoán có thêm tiền khi lãi suất giảm
Trao đổi với TBKTSG Online, ông Nguyễn Hắc Hải, Giám đốc phân tích Công ty chứng khoán Rồng Việt cho rằng việc lãi suất hạ có thể giúp cho chứng khoán có thêm dòng tiền mới. Nhưng để thị trường tăng điểm bền vững thì cần nhiều yếu tố hỗ trợ khác.
TBKTSG Online: Hôm nay (7-9) Ngân hàng nhà nước đã họp với các ngân hàng thương mại về việc giảm lãi suất cho vay xuống khoảng 17-19%. Theo ông, động thái này có tác động như thế nào đến nền kinh tế và thị trường chứng khoán?
Ông Nguyễn Hắc Hải: Khả năng giảm lãi suất của ngân hàng thương mại về dưới 14% trong vài ngày tới là khá rõ ràng sau cuộc họp hôm nay. Các nhà điều hành đang hy vọng thông qua việc đồng thuận giảm lãi suất cho vay sẽ giúp các doanh nghiệp, vốn đang chịu ảnh hưởng nặng của chính sách thắt chặt tiền tệ từ đầu năm, giảm bớt chi phí tài chính và tăng khả năng tiếp cận nguồn vốn để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh, tránh tình trạng sản xuất đình đốn.
Thị trường chứng khoán cũng sẽ gián tiếp được hưởng lợi. Tâm lý nhà đầu tư đã bớt bi quan hơn do kinh tế vĩ mô xuất hiện vài dấu hiệu tích cực, như lạm phát đang hạ nhiệt và với việc lãi suất giảm, nhà đầu tư kỳ vọng dòng tiền vào thị trường chứng khoán sẽ trở nên tốt hơn. Tuy nhiên để thị trường tiếp tục tăng điểm cần phải có một dòng tiền bền vững hơn.
Nhưng doanh nghiệp niêm yết có giảm được khó khăn? Và kết quả kinh doanh 2 quí cuối năm có khả quan hơn không?
- Trong 2 quí đầu năm, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp không khả quan. Nhìn vào kết quả kinh doanh của khoảng 550 doanh nghiệp trên cả 2 sàn thì lợi nhuận bình quân giảm khoảng 3,3% so với cùng kỳ.
Theo tôi, định hướng giảm lãi suất cho vay có nhiều tác dụng tích cực. Trực tiếp nhất là giảm chi phí tài chính cho doanh nghiệp, tăng khả năng vay vốn để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh. Ngoài ra, các nhà hoạch định chính sách cũng kỳ vọng là phần áp lực được giảm bớt cho doanh nghiệp, giúp giá thành, giá bán giảm, từ đó góp phần giúp việc tiêu thụ hàng hóa của các doanh nghiệp được thuận lợi hơn.
Nếu định hướng hỗ trợ trên được thực hiện đúng (vốn được hỗ trợ cho các doanh nghiệp sản xuất, nông nghiệp và xuất khẩu), kỳ vọng tăng trưởng kinh tế 2 quí cuối năm sẽ tốt hơn nửa đầu năm. Và các doanh nghiệp niêm yết cũng được hưởng lợi tương tự.
Việc giảm lãi suất huy động có thể khiến dòng tiền gửi tiết kiệm dịch chuyển sang các kênh đầu tư khác, vậy dòng tiền vào chứng khoán có tăng?
- Với việc yêu cầu các ngân hàng thương mại thực hiện nghiêm túc trần lãi suất huy động tiền đồng (14%/năm), dòng tiền gửi tiết kiệm chắc chắn sẽ dao động do lợi suất bị thu hẹp (hiện tại vào khoảng 17 – 18%) và chắc chắn các kênh đầu tư khác sẽ được hưởng lợi nhưng với mức độ khác nhau.
Chẳng hạn như với thị trường bất động sản, mặc dù giá đã giảm mạnh so với trước đây nhưng trong giai đoạn hiện tại, đầu tư vào bất động sản chủ yếu là đầu tư dài hạn và phù hợp với những người có nhu cầu thực sự, do vậy, với việc lãi suất giảm với mức độ trên, dự báo dòng tiền vào thị trường bất động sản vẫn chưa khả quan.
Đối với thị trường vàng, việc lãi suất tiết kiệm tăng hay giảm vài phần trăm cũng không ảnh hưởng nhiều mà chủ yếu dòng tiền vào thị trường này phụ thuộc nhiều vào biến động của giá vàng thế giới và trong giai đoạn hiện tại chủ yếu là dòng tiền đầu cơ.
Đối với ngoại tệ, do Ngân hàng nhà nước (NHNN) cũng yêu cầu tuân thủ chặt trần lãi suất huy động đô la Mỹ (2%/năm đối với cá nhân) nên tạo ra một khoảng chênh lệch lãi suất tương đối lớn giữa đô la Mỹ và tiền đồng, hạn chế việc chuyển sang tiết kiệm ngoại tệ. Do vậy, dòng tiền vào kênh này chỉ có thể tăng do nhà đầu tư mong chờ vào thay đổi tỷ giá. Theo dự báo của nhiều chuyên gia, tỷ giá sẽ là vấn đề của các tháng cuối năm do các khoản vay ngoại tệ đáo hạn, xa hơn là sức ép từ cán cân thanh toán và vốn đầu tư nước ngoài (FDI) suy giảm.
Ngoài thị trường vàng và ngoại tệ, thị trường chứng khoán cũng là một kênh đầu tư sẽ hưởng lợi trực tiếp do tính thanh khoản tốt, tuy vậy, muốn hút được dòng tiền này thì thị trường chứng khoán cũng phải có những dấu hiệu hỗ trợ tốt hơn.
Một trong những yếu tố tác động nhiều đến chứng khoán là tỷ giá, xin ông nói rõ hơn về vấn đề này trong các tháng cuối năm?
- Trong những ngày qua, trên thị trường tự do, giá đô la Mỹ diễn biến phức tạp hơn khi lên đến 21.000 đồng/đô la. Tỷ giá biến động mạnh do sự chênh lệch của giá vàng trong nước và thế giới. Với những thay đổi trong điều hành thị trường vàng, tôi cho rằng trong thời gian tới tỷ giá sẽ không bị tác động nhiều bởi giá kim loại này.
Nhưng, như tôi đã nói ở trên, tỷ giá sẽ chịu sức ép trong các tháng cuối năm, chủ yếu do lo ngại đối với các khoản vay ngoại tệ (đã tăng cao tính đến thời điểm hiện tại) đáo hạn. Nhu cầu mua ngoại tệ trả nợ sẽ gây sức ép lên nguồn cung. Một điểm tích cực là dường như NHNN đã có sự chuẩn bị đối với vấn đề này và qua việc can thiệp khi tỷ giá tăng trong thời gian gần đây cho thấy quyết tâm và khả năng can thiệp của NHNN khi thị trường ngoại tệ biến động. Do vậy, dự báo tỷ giá sẽ có sự điều chỉnh nhưng mức độ không đáng ngại.
Ngoài ra, theo ông, những yếu tố nào sẽ tác động đến chứng khoán trong những tháng tới?
- Thông tư 74 của Bộ Tài chính vừa ban hành quy định về giao dịch ký quỹ, nhà đầu tư được mở nhiều tài khoản, mua bán cùng một loại cổ phiếu trong phiên sẽ có tác động tốt tới thị trường. Về nguyên tắc, việc mở nhiều tài khoản và mua bán trong phiên sẽ giúp cải thiện thanh khoản và tránh rủi ro cho nhà đầu tư. Quy định mới về giao dịch ký quỹ dù còn vài điểm cần hướng dẫn cụ thể của Ủy ban chứng khoán nhưng về cơ bản, quy định này giúp thị trường vận hành minh bạch và được quản lý tốt hơn.
Nhưng dòng tiền từ nhà đầu tư nước ngoài có thể sẽ giảm do những khó khăn của nền kinh tế Việt Nam. Giá trị mua ròng từ đầu năm đến nay giảm khá mạnh so với năm trước. Mặc dù kinh tế vĩ mô đang có những biến chuyển tích cực nhưng chắc chắn nhà đầu tư nước ngoài sẽ cần thời gian để cân nhắc về tính bền vững. Ngoài ra, với những bất ổn hiện hữu của thị trường thế giới, các thị trường mới nổi như Việt Nam cũng không phải là một điểm đến thích hợp.
Cộng với những rủi ro tiềm ẩn từ lạm phát, tỷ giá trong các tháng tới, thì tôi cho rằng chứng khoán khó có thể bứt phá mạnh mẽ.
Thanh Thương thực hiện
TBKTSG



Xem bài viết: Chứng khoán có thêm tiền khi lãi suất giảm