Huy động vốn: Vẫn âm ỉ nóng
Lãi suất huy động của các TCTD bắt đầu giảm nhẹ, mặt phẳng của mức trần 14%/năm căng tràn kỳ hạn từ 1 đến 12 tháng cách đây một thời gian đã được nhiều ngân hàng điều chỉnh giảm đến gần 1%/năm. Tuy nhiên, hiện tượng thỏa thuận ngầm đẩy lãi suất huy động vượt trần 14%/năm cho những món tiền gửi trên 100 triệu đồng vẫn xuất hiện trên thị trường.

Vẫn còn “mặc cả lãi suất”
Theo một nguồn tin riêng của phóng viên, khách hàng gửi tiết kiệm từ 100 triệu đồng trở lên vẫn có thể mặc cả để hưởng lãi suất trên 14%/năm ở một số NHTMCP. Chị Đặng T ở Cổ Nhuế - Từ Liêm - Hà Nội, vốn là khách hàng quen của một NHTMCP. Cách đây hơn 3 tháng, chị nhận được lãi suất lên đến 21%/năm khi gửi trên 1 tỷ đồng cho kỳ hạn 1 tháng. Nhưng cũng với số tiền đó, tại thời điểm này, NHTMCP mà chị T là khách quen cũng chỉ nhận được mức lãi suất cao nhất 17,5%/năm. Chị T cho biết, tôi đã "mặc cả" với nhân viên của ngân hàng này, nhưng họ bảo quy định cho món tiết kiệm dưới 1 tỷ đồng chỉ có 17,5%/năm với kỳ hạn 1 tháng, còn kỳ hạn 2 hoặc 3 tháng sẽ còn thấp hơn. "Như những lần trước, nhân viên của ngân hàng này liên tục gọi điện để thỏa thuận và đề nghị tôi đừng gửi cho ngân hàng khác, họ sẽ cử nhân viên đến tận nhà để lấy. Nhưng lần này, sau khi không thỏa thuận được, thì họ cũng không gọi điện lại nữa", chị T cho biết. Sau khi không thỏa thuận được mức lãi suất cao hơn 17,5%/năm của NHTMCP có điểm giao dịch đặt tại Cầu Giấy (Hà Nội), chị T đã chuyển món tiền này sang một NHTMCP khác có điểm giao dịch ở quận Tây Hồ (Hà Nội) và gửi với lãi suất 19%/năm.
Anh Mạnh H ở Long Biên (Hà Nội) cũng vừa gửi trên 500 triệu đồng với lãi suất 19%/năm tại một NHTMCP trong vị trí "tốp" đầu về vốn điều lệ. Anh H cho biết, có một ít tiền tiết kiệm để xây nhà, tôi chỉ có nhu cầu gửi từ 1 đến 3 tháng. Sau khi khảo sát ở một số NHTMCP, tôi đã thỏa thuận được mức lãi suất 19%/năm cho kỳ hạn 1 tháng. Kỳ hạn từ 2 đến 3 tháng mức lãi suất chỉ còn 18 đến 17,5%/năm. "Trong sổ tiết kiệm thì vẫn ghi lãi suất 14%/năm, số tiền chênh lệch 5%/năm được trả vào tài khoản ngay trong tuần đầu gửi", anh cho biết.
Ngân hàng lớn chịu thiệt
Theo ghi nhận của phóng viên, đang có một sự khác biệt về mức lãi suất huy động của các "ông lớn" với các NHTMCP. Trong khi bảng lãi suất niêm yết của các "ông lớn" kỳ hạn từ 1 - 12 tháng đều ở mức 14%/năm, thì mức lãi suất niêm yết của nhiều NHTMCP điều chỉnh giảm so với cách đây một thời gian. Có NHTMCP hiện niêm yết mức lãi suất huy động cho kỳ hạn từ 4 đến 6 tháng là 13%/năm, kỳ hạn từ 7 đến 11 tháng là 12,5%/năm. Mặc dù vậy, đằng sau những biểu lãi suất này, các cuộc “mặc cả lãi suất” vẫn âm thầm diễn ra.
Một chuyên gia tài chính ngân hàng cho rằng, đây là một hiện tượng phản ánh "sức nóng" của cơn sốt lãi suất huy động vẫn đang âm ỉ. Các NHTM Nhà nước luôn thể hiện tinh thần "đầu tàu" để ổn định thị trường đều giữ nguyên mức lãi suất huy động ở mức 14%/năm, bởi họ tuân thủ nghiêm chỉ đạo của NHNN, và đây là mức lãi suất huy động thực. Còn một số NHTMCP vẫn bằng nhiều cách để lôi kéo "thỏa thuận" với khách hàng gửi tiết kiệm với lãi suất cao hơn 14%/năm.
Lãnh đạo một NHTM Nhà nước cho biết, cạnh tranh giữa các TCTD ngày càng gay gắt và quyết liệt về mạng lưới, sản phẩm, chất lượng dịch vụ và thị phần. Một số NHTM bằng nhiều hình thức khác nhau đã vượt rào qui định lãi suất huy động 14%/năm của NHNN, tạo nên một cuộc cạnh tranh không lành mạnh đẩy lãi suất huy động vốn tăng cao. Đặc biệt là một số chi nhánh phản ánh có trường hợp khách hàng truyền thống có nguồn vốn lớn yêu cầu lãi suất trên 18%/năm.
Do sự cạnh tranh giữa các TCTD để huy động vốn, các "ông lớn" phải đảm nhiệm vai trò gương mẫu nhằm ổn định thị trường đã phải nhận phần thiệt về mình. Điều này thể hiện rõ ở bảng kết quả chỉ tiêu kinh doanh 6 tháng đầu năm 2011 của một "ông lớn", thì chỉ tiêu nguồn vốn huy động thực hiện chưa đến 3%, so với kế hoạch năm 2011 đặt ra ở mức 17%. Hiện tượng này cho thấy, có một sự dịch chuyển nguồn vốn từ ngân hàng này sang ngân hàng kia khá lớn. Để ngăn chặn suy giảm nguồn vốn, "ông lớn" này đã đặt nhiệm vụ huy động vốn là giải pháp trọng tâm trong kế hoạch những tháng cuối năm.
Cuộc cạnh tranh huy động vốn như một cách đánh du kích đang được các NHTMCP áp dụng triệt để. Hàng loạt các chương trình khuyến mại đang được các NHTM triển khai cũng chỉ với mục đích làm tăng nguồn vốn huy động, đặc biệt là từ thị trường dân cư như: Cùng VPBank "Mừng sinh nhật - nhận tri ân" từ ngày 10/8 đến ngày 10/10/2011; Vietbank đồng hành cùng mùa khai trường, từ ngày 15/8 đến 15/9/2011, khách hàng gửi tiết kiệm với các kỳ hạn từ 1 - 6 tháng và mức gửi 20 triệu đồng trở lên, sẽ nhận được quà tặng là bình nước hay mũ bảo hiểm trẻ em; cơ hội trúng gần 80 xe Honda Lead tại MB khi khách hàng tham gia gửi tiết kiệm từ 10 triệu đồng trở lên…
Theo nhận định của các chuyên gia ngân hàng, sự dịch chuyển nguồn vốn từ ngân hàng này sang ngân hàng kia hoặc khách hàng rút vốn đầu tư vào lĩnh vực khác đang âm thầm diễn ra. Đặc biệt, gần đây do giá vàng liên tục biến động mạnh, hiện tượng rút tiền đầu tư vàng cũng xảy ra ở một số ngân hàng. Hiện tượng này đã được kiểm chứng tại một buổi quay số mở thưởng của một NHTMCP vào cuối tuần qua. Có những mã số dự thưởng phải quay lại đến 7 - 8 lần vì không hợp lệ. Thông điệp "mã số không hợp lệ" là những mã số của những sổ tiết kiệm đã rút trước hạn được người dẫn chương trình nhắc đi nhắc lại rất nhiều lần. Tất cả những người có mặt trong buổi quay thưởng đó đều tỏ ra khá mệt mỏi vì thời gian quay thưởng phải kéo dài gấp đôi so với dự kiến. Mỗi lần kiểm tra mã số dự thưởng và thông báo "không hợp lệ" cả hội trường lại ồ lên. Và khi nhận được thông báo "mã số hợp lệ" là những nhân viên làm nhiệm vụ quay bóng nở một cười rất tươi vì công sức của những guồng quay bóng không bị lãng phí cả về sức lực và thời gian.
Quang Tùng
thời báo ngân hàng



Xem bài viết: Huy động vốn: Vẫn âm ỉ nóng