Bao giờ xăng dầu giảm giá?

Trong 3 tuần qua, giá dầu thô thế giới đứng yên, thậm chí còn giảm mạnh so với đỉnh 113 USD/thùng được lập vào cuối tháng 4 vừa qua. Thế nhưng, trong nước con đường giảm giá xăng dầu vẫn "lận đận”...
Chỉ muốn "tăng thu giảm chi”?
Giá xăng dầu chính thức "đi theo” cơ chế thị trường tròn 1,5 năm nếu tính từ mốc cuối năm 2009. Thế nhưng, quyết định của liên bộ Tài chính – Công thương vào cuối tuần qua làm người tiêu dùng cảm thấy "thất vọng”.
Có rất nhiều lý do mà hai bộ này đưa ra để thuyết phục dư luận, ủng hộ việc không giảm giá xăng dầu. Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, Vũ Văn Ninh, từ cuối tháng 5-2011 đến nay, giá xăng dầu thị trường thế giới có lúc tăng, lúc giảm nhưng chưa rõ xu hướng biến động. Để có công cụ thực hiện bình ổn giá xăng dầu nếu giá thế giới tăng trở lại, đồng thời để có nguồn kinh phí thực hiện các giải pháp an sinh xã hội, liên bộ chọn giải pháp tăng thuế. Phải nói rằng, quyết định của liên bộ mục đích không gì khác là muốn tăng thu ngân sách. Bởi trước đó, theo tính toán, do giảm thuế nhập khẩu các mặt hàng xăng dầu nên giảm thu ngân sách từ năm 2010 đến nay (10-6-2011) khoảng 20.136 tỷ đồng, trong đó riêng giai đoạn từ ngày 24-2-2011 đến nay khoảng 10.047 tỷ đồng. Nhà nước đã phải bù lỗ rất nhiều để bình ổn giá xăng trong thời gian qua. Chỉ vì không muốn "bù lỗ” nữa nên liên bộ đã chấp thuận để các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối không giảm giá xăng bán lẻ.
Ông Nguyễn Lộc An, Phó Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước, Bộ Công thương, Tổ phó tổ giám sát giá xăng dầu liên bộ Tài chính - Công thương, cũng cho biết: "Giá xăng dầu chỉ mới bắt đầu hạ nhiệt trong vài ngày gần đây, nếu chỉ trông chờ vào mức lãi này thôi thì không thể nào bù đắp được các khoản lỗ trước kia. Bên cạnh đó, mức giá mới chỉ hạ nhiệt đôi chút, doanh nghiệp cũng cần có khoản để dự phòng”. Trong khi đó, kết thúc phiên giao dịch cuối tuần qua, giá dầu thô giao tháng 7 có giá 99,29USD.
Lời hứa "vì người tiêu dùng” có bị bỏ quên?
Còn nhớ, tại buổi tọa đàm trực tuyến về việc điều hành chính sách giá mặt hàng xăng dầu theo Nghị định 84/2009/NĐ-CP, chính Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Cẩm Tú đã khẳng định, giá bán xăng dầu được thực hiện theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Do vậy, giá xăng dầu hiện nay đương nhiên sẽ do thị trường quyết định. Chính người đứng đầu quản lý giá xăng dầu cũng cho rằng, "vấn đề quan trọng là người tiêu dùng cần quen dần với giá thị trường tương tự như việc người tiêu dùng đã chấp nhận việc mua gạo theo giá thị trường”.
Chính Bộ Tài chính và Bộ Công thương cũng cam kết rằng, sẽ tiếp tục tăng cường công tác giám sát về giá mặt hàng "nhạy cảm” như xăng dầu kết hợp một cách hài hoà giữa quyền lợi của người tiêu dùng và hiệu quả kinh doanh cho doanh nghiệp. Thế nhưng, những động thái vừa qua lại cho thấy có vẻ như cơ quan quản lý đang thất hứa với người tiêu dùng. Cách xử lý tình huống, giữ nguyên giá xăng dầu trong nước trong khi giá xăng dầu thế giới giảm mạnh là không hợp lý. Như vậy, phải chăng sự độc quyền trong xăng dầu vẫn chưa thể hết.
Trong một lần trao đổi với nguyên Tổng thư ký Hội tiêu chuẩn, Bảo vệ người Tiêu dùng, ông Đỗ Gia Phan cho rằng, "Việc giá xăng giảm xuống chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Giảm giá cũng chỉ bằng một phần nhỏ so với mỗi lần tăng. Tệ hơn là giá xăng luôn cao nhưng người tiêu dùng vẫn không thoát được cảnh "cây xăng bơm thiếu, chất lượng xăng không ổn định”.
Chẳng lẽ ở Việt Nam, giá xăng dầu "điều chỉnh theo thị trường” có nghĩa là: chỉ có tăng nhưng không có giảm; tăng nhiều nhưng giảm ít.
Thúy Hằng
đại đoàn kết