| Đây là câu chuyện khởi nghiệp bạn hay đọc được trên báo chí. “Bill Gates bỏ đại học để khởi nghiệp với bạn Paul Allen rồi sáng lập Microsoft và trở thành người giàu nhất thế giới.”
Nó không sai nhưng đã bỏ sót rất nhiều chi tiết vì nếu thêm nào thì bao thanh niên sẽ vỡ lẽ về cái gọi là thành công tự lực. Bill Gates là một thiên tài trăm năm có một, có thể nói là người thành công nhất trong thế hệ của ông ta và là cảm hứng cho bao người khác. Nhưng khi nhìn lại quá trình phát triển thì chúng ta nên coi đây không chỉ là thành công của một cá nhân, mà là thành tựu của gia đình dựa trên quy luật kế thừa và tích lũy.
Đây là những điều ít ai kể về biểu tượng này.
1. Cha của Bill Gates là William Henry Gates II, một luật sư nổi tiếng ở Seattle và là người đồng sáng lập của hãng luật Shidler McBroom & Gates. Khi Bill sinh ra thì ông ta đã là một triệu phú thành đạt.
2. Mẹ của Bill Gates là Mary Maxwell [Gates], con của một chủ tịch ngân hàng. Người ta chỉ nhắc đến vai trò làm mẹ nhưng thường quên rằng bà ta cũng là một giám đốc ngân hàng và là thành viên trong nhiều ban quản trị của các tổ chức như United Way, First Interstatebank và Unigard. Sau này khi Gates khởi nghiệp, bà ta đóng vai trò quan trọng và có thể nói là yếu tố quyết định thành công của Microsoft trong giai đoạn đầu.
3. Bill Gates học tại trường Lakeside School, một cơ sở tư nhân hàng đầu ở bang Washington. Để hình dung thì hiện tại học phí của họ là $38,160 cho năm 2020-2021. Vì sao Gates có thể học ở đây, vì cha mẹ ông ta thành công và không ngại đầu tư cho con cái. Vào thập niên 1960 thì máy tính rất đắt tiền và chỉ một số người mới có thể tiếp cận được. Tại trường này, Gates được giới thiệu đến cái gọi là computer là nó trở thành lợi thế về sau.
4. Bill Gates có điểm SAT 1590 trên 1600, gần như tuyệt đối. Sau đó được nhận vào đại học Harvard. Truyền thông thì nói rằng ông ta bỏ học sau khi học hai năm, nó chỉ đúng phân nửa. Thật ra ông ta bảo lưu kết quả, nghĩa là nếu khởi nghiệp thất bại, ông ta có thể quay lại học tiếp.
5. Sau khi bỏ Harvard thì Bill Gates sống bằng tiền của ai. Trả lời là ông ta nhận được sự hỗ trợ của gia đình. Chứ không lẽ nhịn đói và trắng tay để khởi nghiệp suốt mấy năm trời. Đó là điều vô lý.
Vào năm 1975, ông ta đồng sáng lập Microsoft với Paul Allen. Cũng như bao người khởi nghiệp vào thời điểm đó, Gates và Allen là cái tên gần như vô danh trong lĩnh vực mới này. Điểm quyết định lớn nhất có lẽ là thương vụ với IBM sau cuộc gặp gỡ năm 1980.
Lúc đó IBM là một công ty lớn với 70 năm tuổi đời, họ muốn thuê một đơn vị để phát triển hệ điều hành cho máy tính. Ban đầu họ dự định sẽ chọn Digital Research, nhưng cuối cùng lại là Microsoft. Nhưng ít ai hỏi vì sao một công ty non trẻ, chưa có sản phẩm điều hành và một người bỏ đại học lại được chọn. Đây là lúc vai trò của bà mẹ của Gates được nhấn mạnh.
Khi là thành viên của tổ chức từ thiện United Way, bà gặp John Opel, lúc đó là chủ tịch của IBM. Không bất ngờ gì, bà ta đã kể về Gates và “nhờ” ông tác động đến các giám đốc IBM để cho Microsoft cơ hội thuyết trình. May mắn thay, như một phép màu, Gates thắng cuộc mặc dù lúc đó chưa có phát triển hệ điều hành gì. Nếu không có mối quan hệ của mẹ mình thì cực khó để chàng thanh niên non trẻ kia được tin tưởng và đặt dấu ấn.
Sau đó Microsoft mua lại QDOS từ Seattle Computer Products rồi biến nó thành MS-DOS và bán bản quyền sử dụng cho IBM. Kể từ đó, sự nghiệp Bill Gates lên như diều gặp gió. Năm 1986, Microsoft niêm yết, Gates trở thành triệu phú và cả hai trở thành một phần không thể thiếu trong thế giới hiện đại vì không ai mà không dùng Windows hay Office.
Ngộ nhận về khởi nghiệp tự lực vô cùng nguy hiểm vì rất ảo tưởng và vô lý. Vì để tạo ra tiền thì trước tiên bạn cần tiền. Không ai mà khởi nghiệp khi trắng tay cả. Bill Gates cũng không phải là ngoại lệ, ông ta ít nhiều nhờ cha mẹ.
Đừng hiểu sai tôi, điều muốn nhấn mạnh ở đây là vai trò của gia đình trong sự phát triển. Một cá nhân là sản phẩm của gia đình. Xã hội vận hành theo quy luật kế thừa và tích lũy chứ không ai bắt đầu từ con số không. Cho nên đừng chỉ trích ai đó thành công vì họ sinh ra trong gia đình có điều kiện hơn bạn, nó chỉ cho thấy bạn là kẻ ngốc ghen tị.
Nếu bạn muốn thành công, hãy bắt đầu với gia đình vì đó là nền tảng vững chắc nhất. Khi cả thế giới quay lưng thì gia đình là chỗ dựa duy nhất. Dù là một kẻ vô danh hay những vĩ nhân như Bill Gates, tất cả bắt đầu từ gia đình.
Bóc Phốt Tài Chính | 12.3.2021